De Palestijnse Muur
Artikel
11 minuten

In Palestina, de laatste kolonie, blijft de spriaal van van Palestijnse aanslagen en Israëlische represailles overminderd voortgaan. Israël denkt nu de definitieve maatregel gevonden te hebben om de aanlsagen eens en voor alijd te stoppen.

In Palestina, de laatste kolonie, blijft de spriaal van van Palestijnse aanslagen en Israëlische represailles overminderd voortgaan. Israël denkt nu de definitieve maatregel gevonden te hebben om de aanlsagen eens en voor alijd te stoppen. Om te verhinderen dat Palestijnen nog langer ongecontroleerd het land binnen raken is Israël een muur aan het bouwen die de Westbank hermetisch moet afsluiten van haar burgers. te trekken. Fase één van de bouw van deze acht meter hoge betonnen muur is volop bezig. Volgens het Israëlisch ministerie van Defensie moet de eerste 145 km tussen Beit Shean en Qalqilya begin deze maand nog rond zijn. Langs het hele traject, dat in totaal zo'n 350 km lang zal zijn, zullen op regelmatige plaatsen wachttorens gebouwd worden, bemand met gewapende soldaten. Dat deze hedendaagse versie van de Berlijse Muur desastreuze gevolgen zal hebben voor de Palestijnen in de Westbank zal Israël worst wezen.

De Israëlische regering keurde de bouw van de muur goed na een reeks van 90 zelfmoordaanslagen en voert aan dat de muur de enige efficiënte manier is om de Palestijnse zelfmoordactivisten tegen te houden. Voor de directe gevolgen voor de Palestijnse bevolking blijft Israël echter blind.

De muur zal een verwoestend effect hebben op het leven van meer dan 210.000 Palestijnen in ongeveer 67 verschillende dorpen en steden. 11.700 van hen, verspreid over dertien dorpen zullen voortaan in gevangenschap leven tussen de muur en de Groene Lijn, de grens tussen beide landen voor de Arabische-Israëlische oorlog van '67. Dertig waterputten zullen worden afgescheiden van hun eigenaars. En dit enkel in de eerste fase van de bouw, in het noordelijke deel van de Westbank.

Het gebied waar de muur in deze fase gebouwd wordt is één van de meest productieve op de Westbank. Landbouw is er de belangrijkste bron van inkomen. Zesendertig gemeenschappen ten Oosten van de muur, waarin zo'n 72.000 Palestijnen wonen, zullen van hun landbouwgronden ten Westen van de muur gescheiden worden.

De economishce schade die de sector hierdoor zal leiden zal dan ook van enorme omvang zijn en tot een ongeziene armoede leiden. Gronden die sinds honderden jaren bewerkt werden door hun vaders en grootvaders worden nu plots onberijkbaar.

Op geen enkele plaats zal de muur echter op Israëlisch grondgebied lopen. De onteigeningen vallen allemaal aan Palestijnse kant. Elk beroep van de landeigenaars die onteigend werden werd verworpen. Onteigende Palestijnen kunnen op geen enkele vorm van compensatie rekenen.

Door de massale werkloosheid als gevolg van de muur zullen de Palestijnen uiteindelijk verplicht worden te emigreren en ergens anders te gaan wonen als vluchtelingen. Dit project is dan ook niet meer dan een subtiele vorm van etnische zuivering die niettemin even effectief en verwoested is als de traditionele vormen.

Nochtans verklaart Israël in het Interimakkoord van 1995 dat "de status en integriteit" van

Gaza en de Westelijke Jordaandoever onverandert blijven tot na onderhandelingen over hun permanente status. Het traject van de muur lijft echter de facto grote delen van de Bezette Gebieden in bij Israël. Dit is een flagrante schending van internationale verdragen. Deze muur is, na al de nederzettingen de zoveelste belichaming van de Israëlische anexatiepolitiek in de Bezette Gebieden.

De landelijke bevolking zal in de toekomkst maar beperkt toegang meer hebben tot de ziekenhuizen in Tulkarm, Qalqiliya en Oost-Jeruzalzem, die geïsoleerd zullen worden van de rest van de Westbank. Internationale hulporanisties waarschuwen dat de levering van humaniataire hulpgoederen door de komst van de muur ernstig in gevaar wordt gebracht. Ook voor de educatieve sector is het project een zware klap aangezien vele van de leerkrachten afkomstig zijn uit andere dorpen als degene waar ze lesgeven.

De economische en sociale gevolgen van de muur zullen de Palestijnen nog meer tot wanhoop drijven, waardoor de situatie alleen maar kan escaleren. Talloze gezinnen zullen hun enige bron van inkomsten verliezen. Radeloze Palestijnen zullen hun leven wagen om toch maar aan de andere kant te geraken om er voor een hongerloon te kunnen gaan werken in Israëlische bedrijven. Langs elke kant van de muur ligt een strook niemandsland, zodat naderende Palestijnen makkelijk opgemerkt zouden worden. Patrouillerende soldaten zullen iedereen die over de omheinig tracht te raken neerschieten. Bovenop de muur is een prikkeldraad bevestigd die onder hoogspanning staat. Zij die er toch in slagen op tot op de muur te raken zullen geëlectrocuteerd worden.

Sommige dorpen zullen langs drie zijden opgeven worden door de muur waardoor groei onmogelijk wordt. De jongere generatie zal geen werk meer vinden en geen grond om hun huizen te bouwen. Jonge Palestijnen zullen zich dus verplicht zien naar andere streken te trekken in de hoop toch ergens een toekomst op te kunnen bouwen.

De Israëli's hebben beloofd pasjes uit te rijken aan mensen die door de muur benadeeld worden. Met deze zouden ze dan de toekomstige checkpoints mogen passeren. Aangenomen dat er wel degelijk checkpoints opgericht worden zullen de Palestijnen voortaan afhankelijk zijn van de goedwil van de Israëlische soldaten om hun gronden te kunnen bewerken, te gaan werken in Israëlische fabrieken of hun kinderen naar school te laten gaan. Een situatie die de Palestijnen maar al te goed kennen. Vele Palestijnse dorpen zijn nu de facto al gevangenissen waar men enkel in en uit kan via een Israëlische contolepost.

De muur moet de ongecontroleerde toegang van Palestijnen in Israël beletten. Zo wil de Israëlische regering de veiligheid van haar burgers garanderen. Maar het grootste deel van de zelfmoordactivisten raakte Israël binnen langs de huidige checkpoints en dus niet door de open ruimte ertussen. Toch koos Israël ervoor een muur op te trekken, eerder dan te onderzoeken wat er fout loopt aan de checkpoints. Veiligheid is dus zeker niet de voornaamste motivatie van de Israëli's. Israël koos doelbewust voor de meest extreme oplossing die de Palestijnen ook het meeste leed zou bezorgen.

Indien de veiligheid van haar burgers de echte reden zou zijn, dan zou je toch verwachten dat het traject van de muur zeker zodanig gekozen zou worden dat de locatie het minst mogelijk aanleiding geeft tot nieuwe conflicten. De geplande route van de muur negeert echter volledig deze overweging. In plaats hiervan snijdt het traject diep in Palestijns gebied loopt de muur rond de huidige nederzettingen. Samen met alle economisch interessante gebieden worden deze handig ingelijfd bij het Israëlische grondgebied.

Moest Israël echt geïnteresseerd zijn in de veiligheid van haar burgers of in de afscheiding van het Palestijnse volk zou het haar muur op de Groene Lijn gebouwd hebben. (de grens tussen beide landen voor de oorlog in '67). Het merendeel van de muur snijdt echter diep in Palestijns grondgebied. Zo lijft Israël nog eens 10 % à 15 % van de Bezette Gebieden in bij haar grondgebied. Niet toevallig één van de meest vruchtbare streken van Palestina met massa's olijfbomen, landbouwgronden en waterbronnen.

Het hele project doet vermoeden dat Israël weer maar eens misbruik maakt van 'veiligheidsredenen' om andere objectieven te realiseren. In het verleden werden de onwettelijke Israëlische nederzettingen in Palestijns gebied later beschreven als 'feiten op het terrein'. Discussie over de legitimiteit van de nederzettingen was niet meer aan de orde, feit was dat ze er waren en dat ze niet zouden verdwijnen.

Achteraf werden de nederzettingen gebruikt als excuus om de militaire aanwezigheid van Israël in Palestijns gebied te rechtvaardigen. Palestijnse dorpen werden ingesloten en wegen bezet. Door middel van checkpoints werd de bewegingsvrijheid van de Palestijen beknot. Allemaal in teken van de veiligheid van de illegale Israëlische kolonialisten. De aanwezigheid van de kolonies werd dan bij onderhandelingen gebruikt als argument om het gebied bij Israël in lijven.

Het lijkt er sterk op dat een gelijkaardig scenario zich nu afspeelt. Alhoewel Israël beweert dat de muur maar een tijdelijke maateregel is zullen de joden de muur later aanvoeren als een 'feit op het terrein' en trachten de bepaling van de Palestijnse grenzen ervan af te laten hangen.

Dat de muur slechts een tijdelijke maatregel zou zijn wordt immers sterk tegengesproken door de aard en het prijskaartje van het project. Deze doen vermoeden dat de muur eerder een permenant karakter zal hebben. De bouw van de muur alleen kost al zo'n 1.3 billion dollar. Dit bedrag houd dan nog niet eens rekening met de kosten van de schutters die de wachttorens moeten bemannen of de soldaten die langs de muur patrouilleren. Ook niet ingecalculeerd zijn de bouw van en bemanning van de beloofde checkpoints. Alles samen lijkt dit toch wel een erg dure 'tijdelijke' maatregel.

In een speech die Ariel Sharon gaf tijdens een bezoek aan de constructiesite met zijn cabinet bevestigde de eerste minister nochtans dat de muur slechts een "tijdelijke maatregel" was en zeker geen "politieke grens" zou worden. Sharon is altijd heel voorzichtig geweest met uitspraken over de grenzen van Palestina. Hij was aanvankelijk dan ook helemaal geen voorstander van de muur, maar moest in juni vorig jaar toegeven aan zijn toenmalige coalitiepartner, de Labour partij.

Toen echter na de oorlog in Irak duidelijk werd dat de Amerikanen werk wilden maken van de road map voor vrede in het Midden-Oosten en dat de andere leden van het Kwartet, die de de road map hielpen opstellen (Europa, de VN en Rusland), meer inspraak zouden krijgen in de implementatie ervan, werd Sharon ongerust. De Israëlische lobby in Washington probeert al sinds de aankondiging van de road map het doel ervan, 'de creatie van een onafhankelijke Palestijnse staat', te laten wijzigen in 'een staat met bepaalde soevereine bevoegdheden'. De publicatie van de road map werd door de Ameriaken meer dan zes maal uitgesteld, de periode waarin Sharon de plannen voor de muur hertekende. Deze bleven in hun oorspronkelijke vorm immers veel trouwer aan het traject van de Groene Lijn.

Omdat de oprichting van een Palestijnse staat nu stilaan onvermeidelijk begint te lijken, besliste Sharon de muur in zijn voordeel te gebruiken. Via een herziening van het traject wil Sharon de grenzen bepalen voor de toekomstige Palestijnse staat. Een zo zwak mogelijke staat.

Nu zijn gematigde coalitiepartner uit beeld is verdwenen en de Israëlische publieke opinie gewonnen is voor de afscheiding van de Palestijnen heeft Sharon vrij pad om nog maar eens de grenzen van zijn land te hertekenen. Deze hypothese wordt ondersteund door twee feiten. Een dag na zijn bezoek aan muur deed Sharon in enkele Israëlische kranten uitspraken over een plan om aan oostelijke kant van de Westbank, in de vruchtbare Jordaanvallei, een gelijkaardige muur te bouwen. Door een verbinding van de twee muren zou gans de Westbank in een gigantische gevangenis veranderen. Hetzelfde lot dus dat Gaza nu al zovele jaren draagt. Deze mededeling kwam niet toevallig kort na het uitbreken van de oorlog in Irak. Met het oog van de wereld gericht op Irak zag Sharon zijn kans mooi om het internationaal protest te omzeilen.

Maar zelfs in eigen land verbaasde Sharon met deze uitspraak vriend en vijand. Eén van zijn eigen ministers verklaarde "Dit zal de Palestijnen niet veel gebied meer overlaten", een andere: "Sharon ontneemt hen gewoon hun staat". De Jordaanvallei is de natuurlijke grens tussen de Westbank en Jordanië. Als dit plan erdoor komt zal nog eens 30 % van de Bezette Gebieden door Israël geannexeerd worden. In mei 2001 verklaarde Sharon nog dat de Jordaanvallei "voor eeuwig" onder Israëlische bezetting zou blijven.

Dat het traject voor de eerste fase van de muur gewijzigd zou worden maakte de eerste minister in april dit jaar bekend. Waar het oorspronkelijke traject rekening hield met de Groene Lijn gaf Sharon in de gewijzigde versie toe aan zo goed als alle eisen van de settlers, die de het grootste deel van de acherban van zijn partij vertegenwoordnigen. De meest opvallende verandering manifesteert zich in Alfei Menashe, een nederzetting diep in Palestijns gebied waar zo'n duizend militaire officieren met hun gezinnen wonen. Voormalig generaal Sharon hertekende de plannen zo dat de nederzetting volledig langs Israëlische zijde van de muur zal liggen. Hierdoor worden twee Palestijnse dorpen, Qalqilya en Tulkarm volledig omgeven door de muur.

Qalqiliya, een stadje van zo'n 30.000 inwoners, zal enkel nog toegankelijk zijn via één doorgang, bewaakt door twee checkpoints, waardoor het een grote gevangenis wordt.. Het stadje dat ooit een bloeiend handelscentrum was zal stikken en uiteindelijk sterven. Qalqilya zal 15 % van haar gemeenschappelijke grond verliezen en 50 % van haar landbouwgronden. Minimum zesduizend mensen hebbben het stadje, dat voor de komst van de muur al geplaagd werd door uitgangsverboden, al verlaten. In Qalqilya kijken nu twee wachttorens uit op de school, hun geweren dreigend wijzend in de richting van de spelende kinderen op de speelplaats.

De muur is strijdig met de Conventie van Genève die zegt dat het verboden is de status van een bezet land te veranderen. De Coneventie geeft de internationale gemeenschap voldoende recht om in te grijpen, maar deze blijft echter weer aan de zijlijn. De VN veroordeelde de bouw van de muur al als "een sluipende vorm van illigale annexatie van Palestijns gebied", maar verder dan woorden geraakt de internationale scheidsrechter niet.

Israël begon met de bouw van de muur in 2002, in een context van continu geweld en terroristische aanvallen op haar burgers, maar het land maakt misbruik van het huidige anti-terrorisme klimaat en speelt handig in op de sympathie die het van andere landen krijgt in haar verdediging tegen terrorischtische aanvallen. De militaire maatregelen die het land neemt om deze te bestrijden zijn echter buiten alle proportie en zullen uiteindelijk enkel tot meer aanslagen leiden.


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Land

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.