Meer dan 90 organisaties en bewegingen (waaronder vzw Vrede) roepen de Europese Unie op om het gefaalde 'Emission Trading Scheme' (systeem van emissiehandel) af te schaffen en dringend doeltreffende maatregelen te nemen om de broeikasgassen te bestrijden.
Een aangroeiende groep organisaties uit de civiele maatschappij vraagt de EU om zijn 'Emission Trading Scheme' af te schaffen en ruimte te maken voor een werkelijk doeltreffend milieubeleid. De handel in emissierechten werkt met een 'cap & trading'-systeem waarbij een plafond wordt vastgelegd voor alle bedrijven en instituties die participeren. Er worden uistootkredieten toegewezen of geveild, die daarna verhandeld kunnen worden. Een bedrijf dat dus minder CO2 uitstoot dan toegestaan is, kan de hoeveelheid die overschiet verkopen aan een ander bedrijf dat meer uitstoot dan toegestaan is. Op die manier wordt het bedrijf dat milieubewuster is gecompenseerd voor de moeite.
Deze gezamenlijke verklaring wil benadrukken dat het Europese ETS geconfronteerd wordt met vele structurele achterpoortjes, die niet verholpen zullen worden door de hervormingen die de Europese beleidsmakers naar voor schuiven. Op 19 februari 2013 stemde het Milieu Comité van het Europees Parlement voor een aantal door de Europese Commissie voorgestelde amendementen in het huidige systeem van de emissiehandel. “Hoewel de amendementen voorgesteld worden als een manier om het falende ETS bij te sturen, zijn ze niet meer dan een druppel op een hete plaat. Het beleid van de EU om de klimaatverandering te bestrijden leidt ons af van de noodzaak om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de groeiende consumptie, die resulteren in toenemende emissies, te veranderen. Na zeven verloren jaren is het tijd om ruimte te maken voor een doeltreffend en rechtvaardig klimaatbeleid”, zegt Joanna Cabello van Carbon Trade Watch.
Meer dan 90 organisaties, netwerken en bewegingen van over heel de wereld lanceren een gezamenlijke verklaring onder de titel 'It is Time to Scrap the ETS'. Daarin worden de structurele gebreken van het ETS opgesomd. Een van deze gebreken is het gebruik van compensatieprojecten in het Zuiden. Bedrijven en regeringen uit het geindustrialiseerde Noorden kopen kredieten via een ecologisch project in het globale Zuiden in plaats van hun uitstoot aan de bron te verminderen. “De compensatieprojecten onder het Clean Development Mechanism (CDM), het grootste compensatie-stelsel, hebben de uitstoot eigenlijk doen toenemen, en hebben tegelijk landroof, mensenrechtenschendingen, de verplichte verhuizing van gemeenschappen, conflicten en een stijgende lokale ecologische destructie in de hand gewerkt.”, zegt Isaac Rojas van Friends of the Earth in Latijns-America en de Caraiben (ATALC). “Andere nieuwe marktmechanismen en gerelateerde financiële producten, zoals boskoolstofcompensaties en biodiversiteits-compensaties, volgen dezelfde logica. Ze compenseren en faciliteren ontbossing, bosdegradatie, biodiversiteitsverlies en watervervuiling”, voegt hij daaraan toe. Ondanks de groeiende bewijzen voor de problemen, steeg het gebruik van compensaties binnen het ETS met 85% in 2011.
Bovendien kost het Europese ETS het publiek veel geld, zonder dat het een openbaar doel dient. Belen Balanyá, van ‘Corporate Europe Observatory’ zegt: “In een periode waarin de EU-burgers de kosten moeten dragen van de economische crisis, worden ze ook verplicht om de kosten op te vangen van een wetgeving, regelgeving en een groot deel van de kwantificering van emissies die koolstofmarkten vereisen, net zoals de kosten van maatregelen tegen fraude, diefstal, corruptie en belastingontwijking. Ondertussen verdienen grote vervuilers zoals Arcellor Mittal en Lafarge miljoenen aan winsten met de rijkelijk toegewezen emissievergunningen.”
Het ETS van de EU creëerde de grootste markt in koolstoffen ter wereld en dient nu als een model voor andere landen. China is een systeem aan het opzetten met de steun van de EU en is van plan het te linken aan het Europese ETS. Andere landen en regio’s zoals Brazilië, Korea, Australië, de Amerikaanse staat Californië en de Canadese staat Quebec hebben gelijkaardige plannen. De gebreken van het ETS zullen ook geëxporteerd worden naar andere gebieden, vermits het gebruikt zal worden als een handelsmodel voor andere ‘ecosysteem-diensten’ zoals bossen, biodiversiteit, water, gronden en landschappen. Ondertussen eisen civiel maatschappelijke organisaties over heel de wereld om het ETS te schrappen. Marktmechanismen zouden niet meer gebruikt mogen worden als een model voor milieubescherming.
De organisaties die deze verklaring ondersteunen, concluderen: “het wordt tijd om te stoppen met ons te fixeren op ‘kost’ als drijfveer voor verandering. We moeten het ETS schrappen en doeltreffende en rechtvaardige klimaatmaatregelen invoeren door dringend afstand te doen van onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.”
