(toespraak van Ludo De Brabander tijdens de manifestatie in Antwerpen op 25/01)

De gebeurtenissen van de afgelopen weken hebben ons met verstomming doen slaan. Geweld is nooit een goed antwoord om je gelijk te halen of politieke doelstellingen te verwezenlijken. Het brutale geweld zoals we dat in Parijs hebben gezien, is absoluut onaanvaardbaar en moeten we ondubbelzinnig veroordelen. Net zoals onze verontwaardiging en ons verzet ook moeten gelden voor de gewelddadige interventies in Afghanistan, Irak en Libië. Of zoals we op straat dienen te komen om de Israëlische terreur tegen de Palestijnen aan te klagen en te veroordelen.

In elk geval mogen we niet aanvaarden dat onze regeringen het geweld tegen burgers, waar dan ook in de wereld, de ene keer krachtig veroordelen, terwijl ze op een ander moment in een andere situatie oorlog en geweld steunen of – erger nog – er zelfs aan deelnemen.

Want laat ons eerlijk zijn er hangt heel veel hypocrisie in de lucht. De internationale politieke elite die tijdens de betoging in Parijs collectief het geweld tegen de redactie van Charlie Hebdo (terecht) veroordeelde, horen we amper als Gaza wordt platgebombardeerd of wanneer de hele bevolking daar aan een moordende blokkade wordt onderworpen. Regeringen die zich vandaag verontwaardigd tonen over het wapengeweld, behoren tot grootste wapenhandelaars. Ons land is een van de belangrijkste Europese leveranciers van wapens en munitie naar Saudi-Arabië, een repressieve islamitische staat die radicale salafisten in de regio militair steunt. De regeringen die vinden dat geweld geen antwoord kan zijn hebben Afghanistan, Irak en Libië met hun militaire interventies compleet ontwricht en de voedingsbodem helpen creëren waarop de internationale gewelddadige Jihad welig kan tieren.

Wat is de betekenis van de verontwaardiging over de Syriëstrijders als sommige van onze politieke leiders tegelijk oproepen om de oppositie in Syrië te bewapenen? Hoe eerlijk zijn zij die toelaten dat 'onze bondgenoten' gewapende extremisten van IS, Jabhat al Nusra of Ansar al Sham bevoorraden, het conflict blijven voedenen weigeren werk te maken van een politieke oplossing. Hoe groot is onze verontwaardiging over het oorlogsleed als de Verenigde Naties moeten smeken om financiële steun om de Syrische vluchtelingen de winter door te helpen? Het gaat om de helft van het bedrag van de negen maanden die voorlopig zijn voorzien voor de Belgische operatie in Irak.

Veiligheid komt zelden uit de loop van een geweer. Internationale veiligheid heeft te maken met een beleid dat echt op mensenrechten is gestoeld, met eerlijke handel, met de strijdt tegen sociale uitbuiting en milieuvernietiging. We moeten durven kijken naar hoe de maatschappij mensen ziek maakt en tot geweld drijft. Veel geweld kan voorkomen worden als we er in zouden slagen iedereen gelijke kansen op de arbeidsmarkt of in het onderwijs te bieden. Veiligheid zal er maar zijn als we streven naar solidariteit, als we het sociaal weefsel koesteren en onze sociale zekerheid beschermen. Veiligheid is het resultaat van het werken aan een cultuur van vrede, respect en solidariteit.

Laat ons waakzaam zijn. Laat ons niet collectief in de angstpsychose leiden door politieke krachten die misbruik willen maken van wat in Parijs en Verviers is gebeurd. Want in naam van de vrije meningsuiting worden sommige meningen meteen ook de mond gesnoerd of kondigt men beperkingen aan op het recht om te betogen. Laat ons waakzaam zijn ook voor de polariserende krachten, extremistische salafisten en islamofoben, racisten en extreemrechts die politiek garen proberen spinnen van de strijd tegen de terreur. We mogen niet toelaten dat men zijn heil zoekt in een ongezonde versterking van het veiligheidsapparaat en dat de oplossing te vinden is met meer blauw en kaki op straat. We moeten er alles aan doen om de veiligheid te waarborgen maar dat mag niet gebeuren ten koste van onze rechten, onze privacy. Laat ons niet vergeten welke tol deze wereld al heeft betaald in naam van de strijd tegen de terreur.