Daarvoor waarschuwt het Internationale Instituut voor Vredesonderzoek in Stockholm in zijn jaarboek 2015.

Omdat de VS en Rusland hun arsenaal afbouwen, neemt het globale aantal kernkoppen weliswaar nog steeds af, staat in het SIPRI Yearbook 2015: Armaments, Disarmament and International Security van het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) te lezen, maar in een trager tempo dan tien jaar geleden. Tegelijk hebben beide grootmachten “uitgebreide en dure” programma's voor de modernisering van hun nucleaire wapens gepland.

Er zijn momenteel negen landen met kernwapens: de VS (4800), Rusland (4480), Israël (400), Frankrijk (300), China (250), Groot-Brittannië (225), Pakistan (120), India (110) en Noord-Korea (10).

Samen zijn ze goed voor ongeveer 14.000 stuks. 4300 kernwapens liggen klaar voor gebruik en daarvan worden er permanent 1800 in hoge staat van paraatheid gehouden door de VS en Rusland. Deze cijfers zijn bij benadering. Alleen van de VS en Rusland zijn de exacte cijfers bekend.

“Ondanks een hernieuwde, internationale interesse in nucleaire ontwapening, zetten kernmachten moderniseringsprogramma’s in gang", stelt SIPRI-onderzoeker Shannon Kile vast. "Het ziet er dus niet naar uit dat een van hen in de nabije toekomst zijn nucleaire arsenaal zal opgeven.”

 Internationale campagne

Nochtans hebben vijf nucleaire grootmachten – de VS, Rusland,Groot-Brittannië, Frankrijk en China – in 1970 het non-proliferatieverdrag NPT1 goedgekeurd, dat in 1995 voor onbepaalde duur verlengd werd. Volgens de vereisten van het NPT "moeten ze 'te goeder trouw' onderhandelingen voeren over doeltreffende maatregelen die een eind stellen aan de nucleaire wapenwedloop en nucleaire ontwapening mogelijk maken", verklaart Alice Slater, directeur van de Nuclear Age Peace Foundation.

Omdat ze die belofte duidelijk niet nakomen, is een internationale campagne voor kernwapenvrije landen op gang gekomen die alle atoomwapens overal ter wereld wil verbieden, naar analogie met het verbod op chemische en biologische wapens, aldus Slater.

In ieder geval zijn alle kernmachten nieuwe systemen voor hun nucleaire wapens aan het ontwikkelen, of zijn ze dat van plan. India en Pakistan schroeven hun nucleaire productiecapaciteit op en werken aan nieuwe raketsystemen.
Israël

In mei 2015 vond er in New York een geflopte conferentie voor de hernieuwing van het NPT plaats. "161 landen namen hieraan deel, maar hun inspanningen werden niet beloond", blikt Tariq Rauf, directeur voor ontwapening en non-proliferatie bij SIPRI, ontgoocheld terug.

Volgens hem schoten de VS, met de steun van Groot-Brittannië en Canada, het voorstel af. "Ze wilden onder geen beding druk zetten op Israël om in maart 2016 een internationale conferentie bij te wonen, waar een algemeen verbod op nucleaire, biologische en chemische wapens in het Midden-Oosten ter tafel zal liggen."

Israël is het enige land in het Midden-Oosten dat zich niet bij het NPT heeft aangesloten en dat naar verluidt kernwapens bezit, verduidelijkt Rauf. "Er is opnieuw een kans verloren gegaan om van het Midden-Oosten een kernwapenvrije regio te maken en om stappen te zetten die zouden leiden tot de wereldwijde eliminatie van kernwapens. Nu is het opnieuw wachten tot de volgende vijfjaarlijkse herzieningsconferentie in 2020", voegt hij eraan toe.

"Niemand mag zich hierover verheugen, want de gevaren van massavernietigingswapens belangen iedereen op deze planeet aan", besluit Rauf, zelf gewezen functionaris bij het Internationaal Atoomenergieagentschap van 2002 tot 2012.

Oostenrijks initiatief

Slater meldt dat er in 2013 en 2014 een reeks succesvolle conferenties werden gehouden met het maatschappelijk middenveld en met de regeringen van onder andere Noorwegen, Mexico en Oostenrijk om de rampzalige gevolgen van een kernoorlog voor de mens aan te pakken.

Op de laatste herzieningsconferentie van het NPT hebben 107 landen een 'gelofte' van Oostenrijk getekend, om de patstelling rond nucleaire ontwapening te doorbreken. Ze willen niet gegijzeld blijven door de "veiligheidsoverwegingen" van kernmachten. Met hun Humanitarian Initiative engageren deze landen zich om kernwapens te verbieden.

Tegenstanders argumenteren dat dit weinig zin heeft zonder deelname van de kernwapenlanden, maar dit initiatief kan druk zetten op deze 'laffe' staten, die de mond vol hebben van nucleaire ontwapening terwijl ze zich verschuilen achter militaire allianties met de VS, verklaart Slater.

Bron: IPS/De Wereld Morgen