Na decennia van oorlog en bezetting, is er een jaar verstreken sinds de tumultueuze terugtrekking van de Verenigde Staten uit Afghanistan. Nu de Taliban functioneel aan de macht is, wordt het land geconfronteerd met een verergerende humanitaire crisis en economische instorting. Maar in plaats van actie te ondernemen om stabiliteit te bevorderen en de economie nieuw leven in te blazen, heeft de VS het erger gemaakt door onschuldige, gewone Afghanen te bestraffen. 

Volgens de Verenigde Naties is de huidige situatie in Afghanistan “ongeëvenaard”. Meer dan 24 miljoen mensen hebben humanitaire hulp nodig om te overleven en ongeveer 95% van de bevolking van het land heeft niet voldoende voedsel. De ondervoeding neemt toe. Afghanen zoeken zelfs hun toevlucht tot het verkopen van lichaamsdelen om hun families te kunnen voeden. 

De situatie in Afghanistan was al schrijnend voor de Taliban de macht greep. De meeste Afghanen leefden van minder dan 2 dollar per dag. Het land moest langdurig geweld, massale ontheemding, droogtes en verschillende COVID-19-golven doorstaan.

Toen de Taliban opnieuw aan het roer kwam te staan, reageerden de internationale donors met de onmiddellijke opschorting van miljarden dollars aan hulp. Het resultaat? Een bijna totale economische en gouvernementele instorting. “Geen enkel land ter wereld zou bestand zijn tegen zo’n abrupte stopzetting van die hulp”, stelt William Byrd van het VS-’Institute of Peace’.

De Amerikaanse en Europese regeringen beletten de Afghaanse Centrale Bank (DAB) bovendien de toegang tot bijna 9 miljard dollar aan eigen buitenlandse deviezenreserves, waarvan 7 miljard dollar vastgehouden wordt door de Centrale Bank van de VS (‘Federal Reserve’). Dit heeft het onmogelijk gemaakt voor het land om zijn ernstige economische problemen aan te pakken of internationale handel te drijven. De inflatie is de hoogte ingeschoten, wat de waarde van de Afghaanse munt naar een diepterecord heeft gedreven. Met tekort aan valuta in de commerciële banken, hebben de Afghanen niet eens toegang tot hun eigen bankrekeningen.

Al deze acties werden zogezegd ondernomen om fondsen uit de handen van de Taliban te houden. Maar in de praktijk -zoals opgemerkt door meer dan 70 economen- straffen ze alle Afghanen collectief, ook de slachtoffers van de Taliban. 

In februari bevestigde president Biden de inbeslagname van DAB-reserves. Hij zette meer bepaald 3,5 miljard dollar opzij voor de eventuele afhandeling van de juridische claims van een aantal familieleden van 9/11-slachtoffers. Voorts decreteerde hij (via een ‘executive order’) dat de overblijvende 3,5 miljard dollar besteed zou worden “ten voordele van het Afghaanse volk”, maar zijn regering houdt dit bedrag tot dusver ook vast.

Het is niet aan de Verenigde Staten om te bepalen waarvoor deze reserves gebruikt worden. Ze behoren wettelijk toe aan Afghanistan, niet de VS. Ze zijn eigendom van de Afghaanse staat, niet van de regering of het huidige regime in Kaboel. Bovendien is de bevolking van Afghanistan moreel, noch juridisch verantwoordelijk voor de betreurenswaardige aanslagen van 11 september 2001. Heel wat families van 9/11-slachtoffers zijn het daarmee eens. Ongeveer 80 families hebben een brief gestuurd naar Biden, waarin ze de inbeslagname van het geld “moreel verkeerd” bestempelen. Het laatste wat ze willen is “geld afnemen van stervende Afghanen”, stellen ze.

Door de Afghaanse bevolking op deze manier te viseren, heeft de VS zijn morele verplichting genegeerd om de humanitaire en economische crisissen te verlichten die veroorzaakt werden door zijn militaire interventie en zijn mislukt beleid. Het bewind van de Taliban is ongetwijfeld driest, maar dat is geen reden voor de VS en andere landen om de zaken nog erger te maken dan ze al zijn. Het aanhoudend lijden van de Afghanen komt niemand ten goede. 

Na decennia van oorlog, geweld en instabiliteit heeft Afghanistan nood aan zowel onmiddellijke actie als langetermijnoplossingen zodat zijn bevolking kan leven, dromen en heropbouwen. De eerste stap, zoals VN-secretaris-generaal Antonio Guterres verklaarde, moet “het afstoppen van de doodsspiraal van de Afghaanse economie” zijn. President Biden zou zijn executive order onmiddellijk moeten intrekken. Nu miljoenen Afghanen verarmd en uitgehongerd zijn, moet de VS het Afghaanse volk teruggeven wat hen rechtmatig toekomt. 

Dit artikel werd eerder gepunbliceerd op OtherWords.