Image
NAVO tegentop Washington 2019
Foto: Ludo De Brabander (CC BY-NC 4.0)
Tien redenen waarom we de NAVO best ontbinden
Opinie
6 minuten

Op 14 juni houden regeringsleiders een nieuwe NAVO-top in Brussel. Daar zal het rapport ‘NAVO 2030 – verenigd voor een nieuw tijdperk’ worden besproken om een nieuwe strategie vast te leggen. Die moet de richting bepalen van de militaire alliantie in de komende jaren. Het is een verontrustend document dat ervoor pleit om de confrontatie op te drijven met Rusland en China, die systemische rivalen worden genoemd. Het houdt ook vast aan kernwapens als hoeksteen van de militaire doctrine en benadrukt dat de militaire budgetten van de lidstaten verder omhoog moeten ook al vertegenwoordigt de NAVO reeds 55% van de wereldwijde militaire uitgaven.

Zo’n topbijeenkomst is ook het ultieme moment om de pers te voeden met propaganda over ‘democratie’, ‘welvaart’, ‘vrede’ en ‘veiligheid’. Maar daarachter schuilt een heel andere, tegenovergestelde realiteit: die van het militarisme, geostrategische belangen, oorlogspolitiek en de winsten van de wapenindustrie, een organisatie die ten dienste staat van de politieke, economische en militaire oligarchie.

Hier tien redenen waarom de NAVO een organisatie is die we beter kwijt dan rijk zijn:

1. De NAVO-lidstaten zijn in Wales (2014) het engagement aangegaan om er naar te streven 2% van het Bruto Binnenlands Product te besteden aan hun militaire apparaten. Sindsdien stegen de militaire uitgaven met 132 miljard dollar tussen 2015 en 2020. Eind 2020 gaven de NAVO-lidstaten 1.028 miljard dollar uit aan militaire uitgaven een stijging met 3,9% ten opzicht van 2019, ondanks de COVID-19-pandemie. Volgens de NAVO moeten daar de komende jaren nog tientallen miljarden bovenop, middelen die dringend nodig zijn om de gezondheidszorg beter uit te rusten, de armoede te bestrijden en klimaatveranderingen aan te pakken.

2. Binnen het defensiebudget moet 20% gaan naar de aankoop van oorlogstuig. Zo heeft de Belgische regering in 2017 een wet laten stemmen (de militaire programmawet) die 9,2 miljard verankert voor wapenaankopen de komende jaren. Voor de oorlogsindustrie is zo’n subsidie-enveloppe om van te watertanden. De wapenindustrie oefent rechtstreeks invloed uit op het NAVO- en EU-beleid via jaarlijkse bijeenkomsten van politici, militairen, wapenlobbyisten en gemilitariseerde academici (het ‘militair-industrieel complex’) en ziet met succes de economische belangen vervuld.

3. De NAVO definieert zich sinds 2010 als een ‘nucleaire alliantie’. Het bondgenootschap ziet kernwapens als een hoeksteen van haar militaire strategie. I.p.v. werk te maken van ontwapening zoals gevraagd in het non-proliferatieverdrag worden de kernwapenarsenalen en hun draagsystemen in NAVO-verband gemoderniseerd. De NAVO-lidstaten weigeren om toe te treden tot het Verdrag voor een Verbod op Kernwapens (TPNW) en verspreidt desinformatie. Net zoals in Duitsland, Italië, Nederland en Turkije liggen er in België VS-kernbommen in het kader van de nucleaire taakverdeling van de NAVO. Ons land is in oorlogstijd verantwoordelijk om deze B61-bommen in te zetten. Deze worden binnenkort vervangen door nieuwe exemplaren (B 61-12) met variabele explosiekracht en een elektronische staart. Onlangs bestelde de regering 34 nieuwe F-35-gevechtsvliegtuigen die uitgerust zullen worden met een capaciteit om deze atoombommen in te zetten. Elk jaar trainen Belgische gevechtspiloten deze taak in ‘steadfast noon’-manoeuvres.

4. De NAVO blaast de dreiging met Rusland op en legitimeert zo provocatieve troepenontplooiingen in Polen en de Baltische Staten. De NAVO houdt ook provocatieve grootschalige manoeuvres. Momenteel loopt Defender 2021 waarbij 28.000 NAVO-troepen en geallieerde naties zoals Oekraïne en Georgië, een militaire confrontatie met Rusland simuleren in de regio’s van de Zwarte en Baltische Zee. Het defensiebudget van de NAVO-lidstaten (1028 miljard $) is bijna 17x groter dan dat van Rusland (61,7 miljard $). Dat van Frankrijk en Duitsland samen is al anderhalve keer groter. In het NAVO 2030 rapport worden Rusland en China ‘systemische rivalen’ genoemd. Ook met China lopen de spanningen op. China is een opkomende grootmacht die de hegemonie van de VS en bondgenoten in de regio en de wereld bedreigt. De VS is in toenemende mate actief in de Zuid-Chinese Zee en telt tientallen militaire basissen in de regio, wat door China als bedreigend wordt ervaren. De NAVO heeft een vijandbeeld nodig om haar bestaan en stijgende bewapening te kunnen verkopen aan de bevolking.

5. Rusland voelt zich geviseerd door de opeenvolgende oostwaartse NAVO-uitbreidingen tot op het voormalige grondgebied van de Sovjet-Unie. Nochtans werden er kort na de Koude Oorlog verschillende beloftes gedaan dat de NAVO - in de woorden van voormalig VS-minister van Buitenlandse Zaken James Baker – geen ‘inch’ in oostelijke richting zou uitbreiden. Inmiddels is er een nauwe militaire samenwerking met Zweden en Finland en vooral de open deur voor Georgië en Oekraïne. Een mogelijke toetreding van deze landen wordt in Rusland als een strategische bedreiging gezien. De reactie daarop, zoals de annexatie van de Krim, is een mooi voorbeeld van selffulfilling prophecy.

6. Militaire interventies en bombardementen van de NAVO zorgden voor vele duizenden burgerdoden en destabilisaties voormalig Joegoslavië, Afghanistan en Libië. Het zijn ook NAVO-lidstaten die in de ‘oorlog tegen de terreur’ in Irak en Syrië dood en vernieling zaaiden. NAVO-oorlogen zijn vernietigend, werken chaos in de hand, en dragen bij aan de boemerang van terreur en vluchtelingen. In elk geval zorgen ze niet voor vrede en stabiliteit zoals de NAVO-propaganda ons wil doen geloven.

7. De EU-NAVO-banden worden steeds sterker aangehaald en helpen niet alleen de EU verder militariseren als zogenaamde Europese NAVO-poot. De nauwe relaties met de NAVO zijn ook problematisch voor die EU-landen die wensen buiten de NAVO te blijven. Sinds de NAVO-top in Warschau heeft de NAVO 74 gemeenschappelijke maatregelen naar voor geschoven om de onderlinge samenwerking te versterken.

8. Net als de EU ziet de NAVO vluchtelingen als een bedreiging, niet als mensen in nood. Sinds 2016 speelt de NAVO een actieve rol in de EU-grensbewaking en de militarisering van de Middellandse Zee met operatie ‘Sea Guardian’. De militaire aanpak van de vluchtelingenproblematiek, vooral vanuit het door de NAVO gedestabiliseerde Libië, betekent een vette kluif voor de wapenindustrie. Die genereert sowieso al grote winsten uit massale wapenleveringen aan oorlogsgebieden waaruit mensen wegvluchten.

9. De NAVO verdraagt geen democratie. De omvorming tot een interventiemacht is niet verdragsrechtelijk gedekt, waarin alleen sprake is van verdediging van het grondgebied. Er vond geen ratificatie plaats door de parlementen. De belangrijke strategische documenten – de tienjaarlijkse ‘strategische concepten’ – zijn pas beschikbaar nadat ze op NAVO-topbijeenkomsten zijn goedgekeurd. Een ontslagnemende Belgische regering Di Rupo keurde in 2014 de 2%-defensiebudgetnorm goed, zonder inspraak van het parlement. De plaatsing van kernbommen in Kleine Brogel kon maar gebeuren omdat het parlement werd misleid. Tot op vandaag bevestigt, noch ontkent de regering hun aanwezigheid op Belgisch grondgebied en fnuikt zo elk debat. Parlementaire controle en inspraak rond de kernwapentaken van België is onbestaande.

10. De groeiende dominantie van de NAVO en de militarisering gaat ten koste van de Verenigde Naties en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Deze civiele instellingen zijn opgericht om vrede te bewaren volgens een systeem van gemeenschappelijke en alomvattende veiligheid: staten werken samen om hun veiligheid te garanderen en niet in gemilitariseerde groepen tegen elkaar. Na de Koude Oorlog werd het Warschaupact ontbonden, maar bleef de NAVO bestaan. De NAVO is immers ook een economisch blok dat een militaire arm nodig heeft om de geostrategische belangen ervan te vrijwaren.


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Thema

Campagne

De NAVO vormt een voortdurende motor voor militarisering. De wereld heeft echter nood aan niet-militaire oplossingen en een versterking van competente internationale platforms voor conflictoplossing, gemeenschappelijke veiligheid en duurzame ontwikkeling.

Basisinfo

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.