Image
No war with Russia over Ukraine

Codepink

Wat gaat er gebeuren in Oekraïne?
Opinie
10 minuten

Elke dag brengt nieuw geraas en furie rond de crisis in Oekraïne met zich mee, voornamelijk vanuit Washinton. Maar wat staat er werkelijk te gebeuren?

Er zijn drie mogelijke scenario’s:
 
Het eerste is dat Rusland plots een niet-geprovoceerde invasie van Oekraïne lanceert. Het tweede is dat de Oekraïense regering in Kiev haar burgeroorlog tegen de zelfverklaarde oostelijke volksrepublieken van Donetsk (DPR) en Luhansk (LPR) opdrijft met een escalatie, wat verschillende mogelijke reacties van andere landen zal uitlokken. Het derde is dat geen van beide zal gebeuren, en dat de crisis zal voorbijgaan zonder een grote escalatie van de oorlog op korte termijn. 

Wie zal wat doen, en hoe zullen andere landen op elk geval reageren?

Russische inval

Dit lijkt de minst waarschijnlijk uitkomst te zijn. Een daadwerkelijke Russische invasie zou onvoorspelbare en uitdijende gevolgen hebben die snel kunnen escaleren, wat zou kunnen leiden tot heel veel burgerslachtoffers, een nieuwe vluchtelingencrisis in Europa, oorlog tussen Rusland en de NAVO, of zelfs een nucleaire oorlog.

Indien Rusland de DPR en LPR wilde annexeren, had het dat kunnen doen te midden van de crisis die volgde op de door de VS-gesteunde staatsgreep in Oekraïne in 2014. Rusland werd al geconfronteerd met een woedende westerse reactie op de annexatie van de Krim, maar de internationale kost van het annexeren van de DPR en LPR, die zich toen ook terug bij Rusland wilden aansluiten, zou in 2014 minder groot geweest zijn dan nu.

In plaats daarvan nam Rusland een zorgvuldig berekende positie in: het gaf de Republieken alleen geheime militaire en politieke steun. Als Rusland vandaag echt bereid is om veel meer te riskeren dan in 2014, zou het een verschrikkelijke weerspiegeling zijn van hoe diep de betrekkingen tussen de VS en Rusland gezonken zijn. 

Biden heeft al verklaard dat de VS en de NAVO, in het geval Rusland een niet-geprovoceerde inval van Oekraïne lanceert of de DPR en LPR annexeert, niet rechtstreeks ten oorlog zouden trekken. Deze belofte om geen oorlog te voeren tegen Rusland omwille van Oekraïne zou echter zwaar op de proef gesteld kunnen worden door de haviken in het Congres en een media die vastbesloten is om de anti-Rusland hysterie aan te wakkeren. 

De Verenigde Staten en bondgenoten zouden ongetwijfeld zware nieuwe sancties opleggen aan Rusland die de economische en politieke verdeeldheid van de wereld, tussen de VS en zijn bondgenoten enerzijds en Rusland, China en hun bondgenoten anderzijds, zou versterken. Biden zou dan de algehele staat van Koude Oorlog bereiken die de opeenvolgende VS-regeringen al een decennium aan het voorbereiden zijn en die het onuitgesproken doel lijkt te zijn van deze gefabriceerde crisis. 

Wat Europa betreft, lijkt de geopolitieke doelstelling van de VS duidelijk het bewerkstelligen van een volledige ineenstorting van de betrekkingen tussen Rusland en de Europese Unie (EU), met als oogmerk het binden van Europa aan de VS. 

De geopolitieke doelstelling van de VS lijkt een volledige ineenstorting van de betrekkingen tussen Rusland en de Europese Unie te zijn.

Als het Duitsland kan verplichten om zijn Nord Stream 2 aardgaspijpleiding uit Rusland van 11 miljard dollar te schrappen, zal dat land veel afhankelijker zijn van de VS en diens bondgenoten voor zijn energievoorziening. Het resultaat zal exact zijn wat Lord Ismay, de eerste secretaris-generaal van de NAVO, beschreef toen hij zei dat het doel van de alliantie “de Russen buiten, de Amerikanen binnen en de Duitsers in bedwang houden” was. 

De Brexit maakte het Verenigd Koninkrijk (VK) los van de EU en verstevigde de “speciale relatie” en militaire alliantie met de Verenigde Staten. In de huidige crisis neemt deze onafscheidelijke VS-VK-alliantie opnieuw de gezamenlijke rol op die ze speelde bij het diplomatiek op touw zetten en voeren van de oorlogen tegen Irak in 1991 en 2003. 

Vandaag zijn China en de Europese Unie (onder leiding van Frankrijk en Duitsland) de twee belangrijkste handelspartners van de meeste landen ter wereld – een positie die tot voor kort werd ingevuld door de Verenigde Staten. Als de VS-strategie in deze crisis succesvol is, zal het een nieuw IJzeren Gordijn optrekken tussen Rusland en de rest van Europa in een poging de EU onlosmakelijk te verbinden met de VS en te verhinderen dat de EU een echt onafhankelijk machtscentrum wordt in een nieuwe multipolaire wereld. Als Biden hierin slaagt, zal hij Amerika’s gevierde “overwinning” in de Koude Oorlog herleiden tot het simpelweg ontmantelen van het IJzeren Gordijn om het wat oostelijker opnieuw op te bouwen 30 jaar later.  

Maar het zou kunnen dat Biden de stal probeert dicht te doen terwijl het paard er al vandoor is. De EU is al een onafhankelijke economische macht. Het is politiek divers en vaak verdeeld, maar de politieke verdeeldheid lijkt beheersbaar in vergelijking met de politieke chaos, corruptie en endemische armoede in de Verenigde Staten. De meeste Europeanen geloven dat hun politieke systemen gezonder en democratischer zijn dan dat van de VS, en ze lijken gelijk te hebben. 

Net als China, blijken de EU en haar lidstaten meer betrouwbaarde partners te zijn voor internationale handel en vreedzame ontwikkeling dan de egocentrische, grillige en militaristische Verenigde Staten, waar positieve maatregelen van één regering regelmatig tenietgedaan worden door de volgende. De Amerikaanse militaire hulp en wapenverkoop destabiliseren landen (zoals momenteel in Afrika), en versterken dictaturen en extreemrechtse regeringen over heel de wereld. 

Een niet-geprovoceerde Russische invasie van Oekraïne zou Bidens doel om Rusland te isoleren van Europa quasi zeker vervullen, althans op korte termijn. Indien Rusland bereid is om deze prijs te betalen, zou dat zijn omdat het de hernieuwde Koude Oorlog-opdeling van Europa door de VS/NAVO inmiddels als onvermijdelijk en onherroepelijk beschouwt. Daaruit zou Rusland de conclusie kunnen trekken dat het zijn verdediging moet consolideren en versterken. Dat zou ook betekenen dat het daarbij de volle steun van China geniet, wat een donkerdere en gevaarlijkere toekomst zou inluiden voor de hele wereld. 

Oekraïense escalatie van de burgeroorlog

Het tweede scenario, een escalatie van de burgeroorlog door de Oekraïense troepen lijkt waarschijnlijker. 

Of het nu om een algehele invasie van de Donbas gaat of om iets kleinschaligers, de belangrijkste doelstelling vanuit Amerikaans oogpunt zou het daarmee uitlokken zijn van een meer directe Russische interventie in Oekraïne. Zo zou Bidens voorspelling van een “Russische invasie” uitkomen en zou hij de maximale sanctiedruk kunnen opleggen waarmee hij gedreigd heeft. 

Terwijl westerse leiders voortdurend waarschuwen voor een Russische invasie van Oekraïne, waarschuwen Russische, DPR en LPR-functionarissen al maanden voor een escalatie van de burgeroorlog door de Oekraïense regering, die 150.000 troepen en nieuwe wapens heeft klaarstaan om de DPR en LPR aan te vallen.

Terwijl westerse leiders voortdurend waarschuwen voor een Russische invasie van Oekraïne, waarschuwen Rusland, de DPR en LPR voor een escalatie van de burgeroorlog in Oekraïne.

In dat scenario, zouden de massale Amerikaanse en westerse wapenleveringen die in Oekraïne arriveren onder het mom van het ontraden van een Russische invasie, eigenlijk bedoeld zijn om te gebruiken in een reeds gepland offensief van de Oekraïense regering. 

Maar als de Oekraïense president Zelensky en zijn regering een offensief plannen in het Oosten, waarom bagatelliseren ze dan zo openlijk de angst voor een Russische invasie? Ze zouden zich dan toch aansluiten bij de alarmerende roep vanuit Washington, Londen en Brussel, om Rusland gemakkelijk en onmiddellijk met de vinger te kunnen wijzen van zodra ze hun eigen escalatie lanceren. 

En waarom zijn de Russen niet wat mondiger in het waarschuwen van de wereld voor het gevaar van een escalatie door de Oekraïense regeringstroepen die de DPR en LRP omringen? De Russen hebben zeker uitgebreide inlichtingenbronnen in Oekraïne en zouden het toch weten als Oekraïne effectief een nieuw offensief aan het voorbereiden is. Maar de Russen lijken zich veel meer zorgen te maken over de instorting van de betrekkingen met de VS dan over wat het Oekraïense leger misschien van plan is.

De propagandastrategie van de VS, het VK en de NAVO wordt aan de andere kant duidelijk zichtbaar georganiseerd, met elke dag wel een nieuwe “inlichtingen”-onthulling of uitspraak op hoog politiek niveau. Dus, wat hebben ze in petto? Hebben ze er vertrouwen in dat ze de Russen uit evenwicht kunnen brengen en hen te laten opdraaien voor een misleidingsoperatie die kan wedijveren met het Tonkin-incident of de leugens over Iraakse massavernietigingswapens?

Het plan kan heel eenvoudig zijn. Oekraïense regeringstroepen vallen aan. Rusland snelt ter verdediging van de DPR en LPR. Biden en Boris Johnson schreeuwen "Invasie!" en "We hadden het toch gezegd! Macron en Scholz herhalen stilletjes "Invasie" en "We staan achter onze bondgenoten". De VS en diens bondgenoten leggen ‘maximale druk’-sancties op aan Rusland en de NAVO-plannen voor een nieuw IJzeren Gordijn doorheen Europa zijn een voldongen feit

Een extra twist zou het soort "valse vlag"-verhaal zijn, waar VS- en VK-functionarissen al verschillende keren op gezinspeeld hebben. Dat wil zeggen dat een Oekraïense aanval op de DPR of LPR afgedaan zou kunnen worden als een bewust misleidende provocatie door Rusland, om het onderscheid te vertroebelen tussen de escalatie van de burgeroorlog door de Oekraïense regering en een Russische invasie. 

Het is onduidelijk of dergelijke plannen zouden werken of dat ze de NAVO en Europa gewoon zouden verdelen, waarbij verschillende landen verschillende standpunten zouden innemen. Tragisch genoeg zou het antwoord vooral afhangen van hoe sluw de val is.

Maar de cruciale vraag zal zijn of de EU-landen bereid zijn om hun eigen onafhankelijkheid en economische welvaart -die deels afhangt van de aardgasvoorziening vanuit Rusland- op te offeren in ruil voor de onzekere voordelen en slopende kosten van een aanhoudende onderdanigheid aan het VS-imperium. Europa zou geconfronteerd worden met een moeilijke keuze tussen een volledige terugkeer naar zijn Koude Oorlogsrol op de frontlijn van een mogelijke kernoorlog, en de vreedzame coöperatieve toekomst die de EU traag maar gestaag aan het opbouwen is sinds 1990. 

Zijn de EU-landen bereid om hun onafhankelijkheid op te offeren in ruil voor de onzekere voordelen en slopende kosten van een aanhoudende onderdanigheid aan de VS?

Veel Europeanen zijn gedesillusioneerd door de neoliberale economische en politieke orde die de EU omarmt heeft, maar het was de onderdanigheid aan de Verenigde Staten die hen die weg opstuurde. Het verstevigen en verdiepen van deze onderdanigheid zou de plutocratie en de extreme ongelijkheid van het door de VS-geleide neoliberalisme consolideren. 

Voor de camera’s in Washington kan Biden er misschien mee wegkomen om de Russen de schuld te geven van alles, terwijl hij zich laat meeslepen door de oorlogshaviken. Maar Europese regeringen hebben hun eigen inlichtingendiensten en militaire adviseurs, die niet allemaal onder de duim van de CIA en de NAVO zitten. De Franse en Duitse inlichtingendiensten hebben hun bazen al vaak gewaarschuwd de Amerikaanse rattenvanger niet te volgen, met name in het geval van Irak in 2003. We moeten hopen dat ze sindsdien niet allemaal hun objectiviteit, analytische vaardigheden of loyaliteit aan de eigen landen verloren zijn. 

Als dit een averechts effect heeft voor Biden, en Europa uiteindelijk zijn oproep tot de wapens tegen Rusland verwerpt, dan kan dit het moment zijn waarop Europa moedig opstaat om zijn plaats in te nemen als een sterke, onafhankelijke macht in de opkomende multipolaire wereld. 

Niets gebeurt

Dit zou de beste uitkomst van al zijn: een anticlimax die gevierd moet worden. Op een gegeven moment, bij afwezigheid van een inval door Rusland of een escalatie door Oekraïne, zal Biden vroeg of laat moeten stoppen met zijn valse beschuldigingen tegen Rusland. 

Alle zijden zouden hun militaire opbouw, paniekerige retoriek en dreiging met sancties kunnen afbouwen. Het Minsk Protocol zou nieuw leven ingeblazen en herzien kunnen worden, zodat de bevolking van de DPR en LPR een bevredigende graad van autonomie verkrijgen binnen Oekraïne of er een vreedzame scheiding gefaciliteerd wordt. 

De VS, Rusland en China zouden ernstigere diplomatie kunnen opstarten om de dreiging van een nucleaire oorlog te verminderen en hun vele geschillen op te lossen, zodat de wereld zich kan bewegen in de richting van vrede en welvaart in plaats van terug te keren naar een Koude Oorlog en een nucleair opbod. 

Conclusie

Hoe het ook eindigt de crisis zou een wake-upcall moeten zijn voor Amerikanen van alle klassen en politieke overtuigingen om de positie van de VS in de wereld te herevalueren. We hebben biljoenen dollars verspild en de levens van miljoenen andere mensen, met ons militarisme en imperialisme. Het Amerikaans militair budget blijft stijgen met geen einde in zicht en nu is het conflict met Rusland een zoveelste justificatie geworden om bewapening prioriteit te geven boven de behoeften van de bevolking. 

Onze corrupte leiders hebben geprobeerd maar zijn er niet in geslaagd om de opkomende multipolaire wereld te verstikken bij de geboorte via militarisme en dwang. Zoals we kunnen zien na 20 jaar oorlog in Afghanistan, kunnen we ons geen weg naar vrede en stabiliteit vechten of bombarderen. Dwingende economische sancties kunnen bijna net zo brutaal en destructief zijn. 

We moeten ook de rol van de NAVO herevalueren. Deze militaire alliantie, die zo een agressieve en destructieve kracht geworden is in de wereld, afgebouwd worden. In de plaats moeten we beginnen na te denken over hoe een post-imperiaal Amerika een coöperatieve en constructieve rol kan spelen in deze nieuwe multipolaire wereld, door samen te werken met al onze buren om de zeer ernstige problemen waarmee de mensheid in de 21ste eeuw geconfronteerd wordt, op te lossen. 


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Basisinfo

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.