Op 7 september beginnen in Londen de zittingen waar het Brits gerecht zal vonnissen of het VS-uitleveringsverzoek tegen Julian Assange wordt uitgevoerd.

De passiviteit van de mainstream media over de zaak is wraakroepend, terwijl nochtans onmiskenbaar wordt aangetoond dat het Britse gerecht tegen Assange alle regels van eerlijke en faire procesvoering schendt voor politieke doeleinden.

Op 7 september starten de zittingen van het Britse gerecht die moeten leiden tot een vonnis over het verzoek tot uitlevering van Julian Assange, mede-oprichter van WikiLeaks, aan de VS voor ‘spionage’. In de aanklacht van het Amerikaanse gerecht is sprake van 17 overtredingen waar een totaal van 175 jaar gevangenisstraf op staat.

Afgaande op de manier waarop het Britse gerecht de voorbereidende zittingen heeft geleid en hoe Assange wordt behandeld in Belmarsh Prison moet er van worden uitgegaan dat er geen sprake zal zijn van een rechtszaak waar de rechten van de verdediging worden gerespecteerd. Een goedkeuring van het uitleveringsverzoek is daarmee een zekerheid.

Nadat de nieuw verkozen president van Ecuador Lenin Moreno het politiek asiel van Julian Assange introk werd Assange op 11 april 2019 door de Britse politie in de ambassade van Ecuador in Londen aangehouden en onmiddellijk overgebracht naar de rechtbank. Daar werd hij veroordeeld tot 50 weken gevangenis voor de overtreding van de voorwaarden van zijn voorlopige invrijheidstelling zeven jaar geleden, met zijn vlucht naar de ambassade van Ecuador op 19 juni 2012.

Hoewel het Zweedse gerecht reeds eerder zijn vraag tot uitlevering had laten vallen en de reden voor zijn vervolging in Groot-Brittannië vervallen was, werd hij dus toch gestraft met de zwaarst mogelijke straf. Bovendien werd hij onmiddellijk na het vonnis overgebracht naar Belmarsh Prison, een maximum security gevangenis voor zware misdadigers en terroristen. Daar verblijft hij sindsdien in omstandigheden die neerkomen op eenzame opsluiting, ook al werd door het gerecht formeel nooit een bevel tot ‘solitary confinement‘ gegeven.

De feiten voorafgaand aan deze stand van zaken zijn genoegzaam bekend, tenminste voor zij die de uitspraken van de Zweedse, Britse en VS-overheid niet zomaar als ‘feitenmateriaal’ overnemen.

Wat vooraf ging

Die feiten gaan regelrecht in tegen de beweringen die reeds tien jaar als vanzelfsprekendheden worden verkondigd in de mainstream media. Die beweringen kunnen worden samengevat als een aanval op de persoon zonder over de grond van de zaak te spreken. Een kort overzicht van wat voorafging aan de arrestatie van Assange in 2019:

• er is nooit een aanklacht geweest van het Zweeds gerecht, enkel een verzoek tot uitlevering om Assange te horen in een vooronderzoek over mogelijk ‘seksueel wangedrag’ (sexual misconduct); er was in de officiële documenten al evenmin sprake van ‘verkrachting’ als mogelijk misdrijf. Een Zweeds rechts politicus en een Zweedse tabloid waren de eersten om de term ‘verkrachting’ te gebruiken, waarna de ‘beschuldiging van verkrachting’ een medialeven is blijven leiden;

• Assange heeft zich nooit verzet tegen ondervraging door het Zweeds gerecht voor een klacht van twee Zweedse dames die hem aanklagen voor ‘seksueel wangedrag’, namelijk het hebben van onbeschermde seksuele relaties met twee verschillende personen in dezelfde periode, wat in Zweden een strafbaar feit is; hij heeft zich in Zweden tweemaal aangeboden voor ondervraging en is pas vier weken na de klacht van de betrokken dames naar zijn volgende reisbestemming van zijn lezingentoernee vertrokken, nadat hij daarvoor van het Zweedse gerecht de toestemming had gekregen;

• de eerste onderzoeksrechter in de zaak besloot de zaak te seponeren wegens het ‘gebrek aan voldoende elementen voor een gerechtelijk onderzoek’; nadat een rechts parlementslid daar om vroeg werd de zaak heropend door een tweede onderzoeksrechter (wat in Zweden een wettelijk toegestane procedure is);

• Marianne Ny, de tweede onderzoeksrechter, weigerde jarenlang om Asssange in Londen te komen ondervragen; in diezelfde periode heeft Zweden wel ingestemd met een rogatoire commissie¹ voor de ondervraging van meerdere Zweedse en Britse personen in Groot-Brittannië die worden vervolgd voor zware zedenfeiten;

• het Zweedse gerecht weigerde al die jaren om Assange garanties te geven dat hij na een uitlevering aan Zweden niet aan een derde land zou worden uitgeleverd door Zweden, eveneens een normale procedure bij rogatoire commissies die bijna steeds wordt toegestaan;

• uiteindelijk heeft het Zweedse gerecht Assange ondervraagd in de Ecuadoraanse ambassade in Londen en besloot de zaak definitief te seponeren zonder verder gevolg;

• de advocaten van Assange in Zweden konden e-mailverkeer bemachtigen van Marianne NY waaruit blijkt dat zij tijdens haar onderzoek op regelmatige basis overleg pleegde met de FBI, hoewel het formeel ging over een onderzoek waar de VS volledig buiten staan;

• uit correspondentie van het Britse gerecht is tevens gebleken dat de Britse overheid de Zweedse overheid onder druk zette om de vraag tot uitlevering niet te laten vallen, wat door de Zweedse overheid reeds na één jaar werd overwogen.

Leugens

De Britse krant The Guardian weigert nog steeds volgende leugens recht te zetten:

• Assange zou op een bepaald ogenblik met een ongecensureerde publicatie van duizenden e-mails meerdere personen in gevaar hebben gebracht wiens identiteit in de mails vermeld werden. In werkelijkheid was het Luke Harding, een eigen journalist van The Guardian, die de paswoorden van WikiLeaks openbaar maakte, in een boek;

• Assange zou (volgens eveneens Luke Harding) driemaal gesprekken hebben gevoerd met Paul Manafort, de voormalige campagneleider van Donald Trump (zie Manafort held secret talks with Assange in Ecuadorian embassy, sources say en Guardian volhardt in stilzwijgen over gebrek aan bewijzen voor ontmoeting Manafort-Assange);

• The Guardian weigert nog steeds beide berichten recht te zetten, ook al werden ze compleet weerlegd door andere media zoals The Independent, The New York Times en de Washington Post; -de meest hardnekkige roddel die nog steeds zonder enig bewijs wordt gerecycleerd is de bewering dat WikiLeaks de e-mails van het campagneteam van Hillary Clinton in 2016 zou hebben gekregen van de Russische geheime diensten; uit deze e-mails bleek dat de top van de Democratische Partij samenwerkte met het campagneteam van Clinton om de campagne van Bernie Sanders te saboteren en resultaten van de voorverkiezingen te manipuleren; wat in feite een geval van electoraal bedrog was door een van de twee machtspartijen in de VS, werd met succes verdraaid in een Russisch complot dat nog steeds in allerlei varianten opduikt in de mainstream media. In april 2018 diende het Democratic National Committee een klacht in tegen Assange en WikiLeaks voor een “aanval op de Amerikaanse democratie”. In juli 2019 werd de klacht door de rechter volledig verworpen, omdat “Assange en WikiLeaks niet deelnamen aan een of ander misdrijf bij het bekomen van het materiaal” en dus volledig wettelijk gerechtigd waren deze informatie te publiceren.

Politiek proces

Sinds Assange in Belmarsh Prison wordt vastgehouden zijn een aantal nieuwe elementen uitgekomen die er op wijzen dat dit een procesgang met politieke doeleinden is:

• een Spaans veiligheidsbedrijf met contract voor de ambassade van Ecuador in Londen blijkt jarenlang video- en audio-opnames te hebben gemaakt van alle bewegingen en gesprekken van Assange in de ambassade, waaronder dus ook de gesprekken met zijn advocaten; deze opnames werden doorgegeven aan de Amerikaanse inlichtingendiensten FBI en CIA;

• Assange heeft geen toegang tot zijn dossier en kan slechts zeer sporadisch overleg plegen met zijn advocaten in Belmarsh; sinds begin maart 2020 heeft hij geen enkel privé-contact meer gehad met zijn advocaten;

• tijdens de voorbereidende hoorzittingen voor de organisatie van de rechtszaak werd Assange achter glas geplaatst waar hij niet kon meeluisteren met de zitting en niet rechtstreeks met zijn advocaten kon spreken;

• zetelend rechter Emma Arbuthnot deed tijdens die zittingen meermaals vooringenomen uitspraken, liet de verdediging niet uitspreken en las haar besluiten ongewijzigd af van een papier dat ze bij het begin van de zitting reeds bij zich had; argumenten van de tegenpartij (in dit geval de ambassade van de VS) nam ze over als feitenmateriaal tegen de verdediging;

• rechter Arbuthnot is de echtgenote van James Arbuthnot, Conservatief parlementslid van 1985 tot 2015 en is sindsdien lid van het House of Lords (een levenslange benoeming); als parlementslid sprak hij zich meermaals uit tegen Julian Assange;

• de hoofdrechter van de rechtbank die over de zaak gaat is Emma Baraitser, zij was zetelend rechter voor de Zweedse vraag tot uitlevering; haar echtgenoot is aandeelhouder in wapenbedrijven die worden genoemd in omkoopschandalen, die in de openbaarheid kwamen door onthullingen van WikiLeaks; haar zoon is eigenaar van een bedrijf dat cybersecurity opdrachten doet voor de Britse inlichtingendiensten; zijn bedrijf wordt eveneens vernoemd in door WikiLeaks gelekte documenten; beide rechters weigeren zich uit de zaak terug te trekken wegens onverenigbaarheden; -De VS heeft een nieuwe vraag tot uitlevering ingediend met andere juridische argumenten dan de eerste, na de ultieme datum voor de verdediging om voor de zitting van 7 september nog nieuwe argumenten in te dienen; desondanks werd de nieuwe akte door de rechter aanvaard, ook al heeft het team van Assange geen tijd gehad om zich hier op voor te bereiden en heeft Assange zelf nog geen enkele inzage gekregen in die nieuwe aanklacht.

Deze zaak kan worden samengevat als een doelbewuste strategie om een journalist jarenlang geblokkeerd te houden in gerechtelijke procedures. Zonder de minste twijfel weten de betrokken rechters dat deze zaak om al de hierboven vernoemde redenen ooit – na jarenlang procederen – nietig zal worden verklaard. Ook als dan wordt gevonnist dat de uitlevering van Assange onwettig is, zal hij reeds jaren in een gevangenis in de VS zitten, waaruit de Amerikaanse overheid hem nooit zal laten gaan.

“Als oorlogen kunnen gestart worden met leugens, kunnen ze beëindigd worden met waarheden” – Julian Assange

Men mag niet vergeten dat het Britse gerecht deze tactiek al meermaals heeft toegepast. Twee voorbeelden uit een lange reeks. In 1975 werden vier Noord-Ierse werkloze bouwvakkers veroordeeld tot levenslang voor een bomaanslag in 1974. In 1991 werden ze na jarenlang procederen onschuldig verklaard. Hun verhaal werd verfilmd tot In the Name of the Father (1993). Tijdens het onderzoek dat tot hun vrijlating leidde, bleek dat de rechter en de politie reeds tijdens de eerste verhoren wisten dat ze de verkeerde personen hadden, maar ze gingen toch door.

Tijdens de grote mijnstaking van 1984-1985 werd de vakbond van de mijnwerkers onder leiding van Arthur Scargill beschuldigd van het ontvangen van geld uit de Sovjet-Unie en Libië. Meer dan tien jaar procederen bracht aan het licht dat eerste minister Thatcher de goedkeuring had gegeven om de hele zaak in elkaar te steken door de inlichtingendienst. Ondertussen was de vakbond wel failliet en werden de stakers in de media jarenlang afgeschilderd als landverraders. Uit documenten bleek dat de inlichtingendiensten er van uit gingen dat ze de zaak uiteindelijk wel zouden verliezen, maar dat de echte bedoeling van de beschuldiging tweeërlei was: de vakbond verlammen met de rechtszaak en delegitimeren bij de publieke opinie door het aansturen van roddels in de Britse tabloids over de rechtszaak.

Vragen

Dit alles roept twee fundamentele vragen op.

1.Waarom die hardnekkigheid van Groot-Brittannië en de VS om een journalist te straffen voor onthullingen die toch al bekend zijn? Het antwoord is eenvoudig. WikiLeaks heeft de mythe doorprikt van de ‘goede’ oorlogen, die door onszelf en onze bondgenoten worden gestreden. Assange is een afschrikwekkend voorbeeld voor alle journalisten waar ook ter wereld, dat er grenzen zijn aan wat kan en mag onderzocht worden.

2.Waarom de onwil van de mainstream media om Assange te verdedigen als een collega? Nu bijna vergeten maar oorspronkelijk werden WikiLeaks en Julian Assange als ware helden onthaald. The Guardian, The New York Times, Der Spiegel en El Pais hebben allen enorme scoops gehad met revelaties van WikiLeaks die ze als eersten konden publiceren. Daar kwam verandering in toen WikiLeaks bewijzen publiceerde van oorlogsmisdaden in Afghanistan door het Amerikaanse leger en zijn bondgenoten, in hoofdzaak het Britse leger. WikiLeaks doorprikte de mythe van de westerse mainstream media als kritische observator. De oorlogsmisdaden van Britten en Amerikanen waren immers al lang bekend bij wie het wilde weten. Die werden zelfs niet altijd verzwegen. Ze werden echter steevast als ‘vergissingen’, ‘verkeerde communicatie’, ‘tragische voorvallen (voor de piloten) voorgesteld. WikiLeaks maakte met andere woorden voor de wereld duidelijk dat ‘wij’ en onze media dezelfde propagandamethodes toepassen als de door ons gebrandmerkte ‘Russen’ en ‘Chinezen’. De karaktermoord op Assange is een strategie om de aandacht af te leiden van waar het hier echt over gaat. Assange beging de meest cruciale misdaad die een journalist kan maken door de schijn van kwaliteit en kritische objectiviteit van de westerse media te doorprikken.

President Obama had beslist de zaak tegen Assange te laten vallen, omdat hij terecht het gevaar zag dat dit voor de reguliere media inhield. De onthullingen waar Assange voor wordt vervolgd werden immers allen gepubliceerd in de hierboven al vermelde kranten. Een van de eerste beslissingen van Trump was de zaak terug te heropenen.

Volgens VN-Speciaal Rapporteur voor Foltering en Andere Wrede, Onmenselijke en Vernederende Mishandeling Nils Melzer is er geen sprake van dat Assange in Londen een fair en transparant proces zal krijgen. “Alleen de publieke opinie kan daar nog verandering in brengen”.

Daarom moeten de mensen de juiste informatie krijgen over zijn zaak, wat net een taak voor de media is, die tot nu volledig verstek laten gaan. In een beperkt aantal commentaren in The Guardian en The New York Times werd de voorbije maanden gesuggereerd dat “Assange niet uitgeleverd zou mogen worden”. The Guardian deed dat op een zeer schijnheilige manier, door te suggereren dat men best een onderscheid maakt tussen de persoon van Assange die volgens de krant ons misprijzen als mens verdient – wegens de ‘beschuldiging’ van ‘verkrachting’ – maar daarom niet als journalist mag worden vervolgd voor zijn werk met WikiLeaks (zie het interview in De Standaard met oud-hoofdredacteur Alan Rusbridger van de Guardian De ‘feiten’ op een rijtje. De Standaard, The Guardian, Julian Assange en “waarom niemand nog de feiten gelooft” ).

Acties voor Assange nemen over de hele wereld toe. Ze hebben met elkaar gemeen dat ze door de mainstream media worden genegeerd. In Australië, thuisland van Assange, werden voor het eerst parlementaire vragen gesteld waarin wordt aangeklaagd dat opeenvolgende Australische regeringen nog steeds weigeren Assange diplomatieke bijstand te verlenen, waar het land volgens internationale verdragen toe verplicht is.

Op 7 september begint zijn rechtszaak. Het ziet er niet goed uit voor Assange. Alleen druk van de publieke opinie kan hier nog het verschil maken.

Meer informatie over Julian Assange en WikiLeaks:

Julian Assange vroeg zeventien experten om de uitgebrachte WikiLeaks Files met de Amerikaanse interne correspondentie over een aantal landen te becommentariëren. Die analyses werden gebundeld in het boek ‘The WikiLeaks Files -The World According to US Empire’, met een voorwoord van Julian Assange (4 november 2015):  The WikiLeaks Files – The World According to US Empire

De VN-Werkgroep over Arbitraire Detentie heeft zijn vonnis bekendgemaakt in Genève. Dat oordeel is onmiskenbaar. Julian Assange’s verblijf in de ambassade van Ecuador in Londen is een vorm van arbitraire vrijheidsberoving. Assange moet vrijgelaten worden en heeft recht op schadevergoeding. (5 februari 2016): VN oordeelt: “Vrijheidsberoving Julian Assange is illegaal”

Op de Opiniepagina’s van De Standaard van 6-7 februari 2015 reageert redactrice Karin De Ruyter, chef buitenland van de krant, op ‘een nieuwsfeit dat haar niet onverschillig laat’. Zij is verontwaardigd dat de ‘van verkrachting beschuldigde’ Julian Assange zoveel internationale steun krijgt. (artikel 6 februari 2016): “Assange vs. de presentator”, opinies en feiten

Blijkbaar beginnen zelfs de grote Amerikaanse massamedia het welletjes te vinden wat Assange overkomt. In een opmerkelijk editoriaal haalt de New York Times de tegenargumenten van Groot-Brittannië en Zweden onderuit. De krant is een van de media die WikiLeaks-documenten heeft gepubliceerd. (artikel 9 februari 2016): New York Times schaart zich achter VN-vonnis Julian Assange 

Op 25 november 2018 publiceerde de Britse krant The Guardian een wereldprimeur. Paul Manafort, campagnemanager van Trump, bezocht Julian Assange driemaal in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen tussen 2013 en 2016. Enkele dagen later werden andere media echter sceptisch. Hoofdredacteur Katherine Viner en journalist Luke Harding hullen zich sindsdien in hardnekkig stilzwijgen (artikel 7 januari 2019): Guardian volhardt in stilzwijgen over gebrek aan bewijzen voor ontmoeting Manafort-Assange 

In De Standaard van 1-2 juni 2019 staat een interview met Alan Rusbridger, voormalig hoofdredacteur van The Guardian, “Niemand gelooft nog de feiten. Dat is ook de schuld van de pers” en een column “Als één man achter Assange?”. Wat zichzelf voorstelt als degelijke zelfkritiek blijkt een verderzetting van leugens en verdraaiingen over Assange: De ‘feiten’ op een rijtje. De Standaard, The Guardian, Julian Assange en “waarom niemand nog de feiten gelooft” 

Van maandag 24 tot vrijdag 28 februari 2020 vergadert de Britse rechtbank die moet oordelen over het verzoek tot uitlevering aan de VS van Australisch staatsburger Julian Assange. In Groot-Brittannië en Australië gingen grote steunmanifestaties door. Meer dan 2000 journalisten ondersteunen de eis voor zijn onmiddellijke vrijlating. Beter laat dan nooit, maar het risico dat het te laat zal zijn is aanzienlijk: Julian Assange: internationale pers schiet wakker, hopelijk niet te laat? 

Noot:

1   Een rogatoire commissie is een procedure waarbij de rechtsapparaten van verschillende landen met elkaar afspreken om op elkaars grondgebied getuigen en beschuldigden te verhoren.

(Dit artikel verscheen eerder op www.dewereldmorgen.be https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2020/09/01/brits-gerecht-oordeelt-vanaf-7-september-over-voortbestaan-onafhankelijke-onderzoeksjournalistiek/)