De mondiale NAVO: expansie en escalatie

Image
Sevim

Sevim Dagdelen, 6 juli, Washington DC; © SVM

De mondiale NAVO: expansie en escalatie
Artikel
11 minuten

Dit is de toespraak gegeven door Sevim Dagdelen, lid van de Duitse Bundestag voor de partij Bündnis Sahra Wagenknecht, op de ‘No to Nato - Yes to Peace’-top in Washington DC op 6 juli 2024.

Net op tijd voor haar 75e verjaardag heeft de NAVO haar masker laten vallen. En de NAVO-top in Washington is een bijzonder verhelderend moment in deze openbaring.

De geschiedenis van de Verlichting leert ons dat we het zelfbeeld van een persoon of organisatie nooit zomaar moeten accepteren. Ook de vroege bronnen van de ideeën van de Verlichting, in het oude Griekenland, bevestigen dit. De Grieken bezaten dat inzicht dus al. Boven de Tempel van Apollo stond de spreuk: Ken uzelf.

Als we dat gebod niet lichtvaardig opvatten als een vriendelijke herinnering aan de grenzen van het menselijk denken, maar ook in de betekenis van wat de pre-socratische Griekse filosoof Heraclis benadrukte -dat "het aan alle mensen toebehoort zichzelf te kennen en goed na te denken"- dan moeten we zelfkennis beschouwen als een essentiële menselijke eigenschap, die misschien ook zou moeten toegepast worden door onze organisaties.

In het geval van de NAVO lijkt het echter precies omgekeerd te zijn. Voor de NAVO maakt de ontkenning van haar ware aard deel uit van de essentie van de organisatie. 

Of anders gezegd, een bijna meditatieve onderdompeling in het eigen zelfbeeld maakt deel uit van de essentie van de militaire alliantie. Het is dan ook des te meer verbijsterend dat de westerse media er zo vaak genoegen mee nemen om duizend reflecties van dit zelfbeeld te weerspiegelen naar het publiek toe, zonder vragen te stellen en zonder stil te staan bij de vraag of het beeld de werkelijkheid adequaat weergeeft.

In feite staat 75 jaar NAVO gelijk aan 75 jaar van ontkenning – een ontkenning die de afgelopen jaren dramatisch is uitbreid qua schaal en reikwijdte  

De drie grote mythes waarop de NAVO berust zijn echter aan het vervagen.

Ten eerste is er de centrale mythe dat de NAVO georganiseerd is als een defensiegemeenschap toegewijd aan het internationaal recht – de NAVO als een gemeenschap van constitutionele staten die de rechtsorde handhaven en wiens acties worden geleid door het internationaal recht, met geen ander doel dan het verdedigen van het territorium van haar leden. 
Maar als we het werkelijke beleid van de NAVO onder de loep nemen, wat zien we dan?

In 1999 lanceerde de NAVO zelf een agressieoorlog, in strijd met het internationaal recht, tegen de Federale Republiek Joegoslavië. De oorlogsmisdaden van de NAVO omvatten het bombarderen van een telivisiestation in Belgrado en een vermeend onopzettelijk bombardement op de Chinese ambassade, waarbij drie Chinese journalisten omkwamen.

In 2011 viel de NAVO Libië binnen. De NAVO maakte misbruik van een resolutie van de VN-Veiligheidsraad om een oorlog te voeren voor regimeverandering. Een van de resultaten daarvan is dat een deel van het land onder controle kwam te staan van islamisten. Libië in zijn geheel werd ondergedompeld in een staat van vreselijke ellende, en kende zelfs de terugkeer van de slavernij.  

Vanaf 2003 mengde de NAVO zich in Afghanistan in een oorlog ver van het eigen grondgebied, om 20 jaar later de macht over te dragen aan de Taliban, wiens omverwerping net het verklaarde doel was van de invasie. De 20-jarige oorlog in Afghanistan werd gekenmerkt door talrijke oorlogsmisdaden, zoals de VS-luchtaanval op een ziekenhuis van Artsen zonder Grenzen in Kunduz in oktober 2015. Al deze oorlogsmisdaden -het hoeft niet gezegd- bleven onbestraft.

De NAVO heeft het motto van de musketiers overgenomen: allen voor één, één voor allen. Dit betekent in de praktijk dat de daden van een individuele NAVO-staat ook moeten toegeschreven worden aan de organisatie zelf. De Brown Universiteit schat het dodental van de VS-oorlogen in het Midden-Oosten van de afgelopen 20 jaar alleen al, op 4,5 miljoen mensen - oorlogen, zoals die in Irak, gebaseerd op leugens en die niets anders waren dan flagrante schendingen van het internationaal recht.

Het zelfbeeld van de NAVO als een gemeenschap voor verdediging die zich aan het internationaal recht houdt, komt gewoon niet overeen met de werkelijkheid. We moeten eerder de tegenovergestelde conclusie trekken. De NAVO is een gemeenschap van illegaliteit en schenders van het internationaal recht, die ofwel apart ofwel als een organisatie, agressieoorlogen voeren op politiek opportunistische basis.

Een tweede mythe -misschien wel de mythe die het publiek het vaakst wordt voorgehouden- is die van de NAVO als een gemeenschap van democratieën die gegrondvest zijn in de rechtsstaat. Maar als we het verleden met enige zorg bestuderen, wordt deze vleiende voorstelling van zichzelf onmiddellijk ontkracht door een lelijke en beschamende staat van dienst. Tot 1974 werd NAVO-lid Portugal geregeerd door een fascistische dictatuur die bloeddorstige koloniale oorlogen voerde in Angola en Mozambique. Degenen die zich verzetten, werden naar concentratiekampen gedreven zoals Tarrafal in Kaapverdië, waar veel Angolezen en Guinee-Bissauërs doodgemarteld werden. Net als fascistisch Portugal waren Griekenland en Turkije beide lid van de NAVO na hun respectievelijke militaire staatsgrepen.

Het was de NAVO zelf die, zoals we nu weten, Operatie Gladio opzette - een clandestiene organisatie die werd geactiveerd wanneer democratische meerderheden tegen NAVO-lidmaatschap dreigden te stemmen. In Italië werden bijvoorbeeld terroristische aanslagen gepleegd in naam van extreemlinkse groeperingen om de Italiaanse Communistische Partij in diskrediet te brengen bij haar pogingen om een regering te vormen.

Men zou kunnen opwerpen dat we hier spreken over een tijdperk dat al lang voorbij is, en dat de NAVO vandaag klaarstaat om opgeroepen te worden in de mondiale oorlog van democraten tegen autocraten. Maar ook op dit vlak kan elke serieuze waarnemer niet anders dan concluderen dat er iets niet klopt aan dat aspect van het 21e eeuwse zelfbeeld van de alliantie.

Neem Turkije onder president Erdoğan bijvoorbeeld. Het land heeft herhaaldelijk illegale oorlogen gevoerd tegen Irak en Syrië, terroristische groepen in Syrië gesteund, en is -volgens de eigen beoordeling van de Duitse regering in 2016- een uitvalsbasis voor islamisten. Toch is Turkije altijd een gewaardeerd NAVO-lid geweest, en blijft dit het geval tot op vandaag.

Bilaterale veiligheidsovereenkomsten, zoals die met het Spanje van Franco, zijn nu van kracht met Saoedi-Arabië en Qatar, zelfs in de volle wetenschap dat deze staten openlijk antidemocratisch zijn. Het is duidelijk dat het enige betekenisvolle criterium om betrokken te worden bij de trans-Atlantische alliantie geopolitiek voordeel is. De NAVO is geen gemeenschap van democratieën en bestaat ook niet om de democratie te verdedigen.

Ten derde: de NAVO beweert mensenrechten te verdedigen. Zelfs als we zouden negeren hoe de NAVO het recht op werk, gezondheid en adequate huisvesting een miljoen keer met de voeten treedt -te midden van groeiende armoede en een historische opwaartse herverdeling van de rijkdom in de eigen landen- dan nog is dit zelfgenoegzaam imago niet bestand tegen een kritische blik op de internationale aangelegenheden.

Terwijl we hier debatteren, kwijnen gevangenen die zijn opgepakt in de zogenaamde “Global War on Terror” van de VS, nog steeds weg in Guantánamo Bay, waar ze al bijna een kwarteeuw zonder proces worden vastgehouden. Dat is de realiteit van de ‘mensenrechten’ in de leidende staat van de NAVO. Als het gaat om vrijheid van meningsuiting en pers heeft de VS, gesteund door zijn NAVO-hulpjes, geprobeerd om een voorbeeld te stellen met Julian Assange door hem 14 jaar lang te martelen. Zijn enige misdaad was dat hij oorlogsmisdaden van de VS openbaar heeft gemaakt. Vervolgens werd er een lastercampagne tegen hem opgestart. Hillary Clinton en Mike Pompeo overwogen zelfs openlijk zijn moord. Dit is een deel van de realiteit van de relatie van de NAVO met mensenrechten.

Ik ben heel blij om eindelijk te kunnen zeggen dat Julian Assange nu een vrije man is. En Julian is onverslagen.

De internationale campagne voor Assange, alle vertrouwelijke gesprekken en dergelijke, waren uiteindelijk succesvol. Maar we moeten ons ook realiseren dat de strijd voor de vrijheid van Julian Assange eveneens deel uitmaakte van de strijd voor vrijheid als dusdanig. En deze strijd gaat nog steeds door hier in het hart van het NAVO-systeem.

Gezien de densiteit van de propaganda -die dag in dag uit onvermoeibaar draait ter viering van de NAVO-mythologie- is het bijna een mirakel dat niet alleen de steun voor de NAVO wereldwijd afbrokkelt, maar dat het precies diegenen zijn die het meest worden blootgesteld aan de propaganda, ook steeds sceptischer staan tegenover het militaire pact. In de Verenigde Staten is de goedkeuring van het publiek voor de NAVO de laatste jaren voortdurend gedaald. In Duitsland stellen meerderheden het principe van de collectieve verdediging van alle NAVO-leden in vraag, d.w.z. dat ze niet langer bereid zijn om zich tot Artikel 5 van het Noord-Atlantisch Verdrag te verbinden.    

Waarom is dat? Waarom beginnen mensen twijfels te krijgen over de NAVO ondanks de aanhoudende propagandagolf?

Het antwoord is behoorlijk eenvoudig: de NAVO zorgt zelf voor deze crisis, en mensen voelen dat aan.

Terwijl de voorstanders over de alliantie spreken alsof ze eeuwig is, overschrijdt de drang naar escalatie in Oekraïne en de expansie van de organisatie in Azië, de eigen capaciteiten. Net zoals de meeste imperia, trapt de NAVO in de zelfgemaakte val van overextentie. In dit opzicht is de NAVO een politieke fossiel, niet bereid om te leren van de nederlaag van het Duitse Rijk in de Eerste Wereldoorlog, en lijkt ze de grove misrekeningen van het Duitsland van de Kaiser te herhalen, maar dan op wereldschaal. Het Duitse rijk was ervan overtuigd dat het oorlog kon voeren op twee fronten. Vandaag wint binnen de NAVO de soortgelijke overtuiging terrein dat ze niet alleen Rusland en China moet confronteren, maar dat ze zich ook moet mengen in het Midden-Oosten. Het is een aanspraak op wereldwijde hegemonie die nu ook wordt geformuleerd. Wat een overmoed!

De NAVO ziet zichzelf duidelijk een oorlog op drie fronten voeren, maar als ze dat zou doen, zou haar nederlaag van meet af aan zeker zijn.

Gezien de NAVO’s ingesteldheid is het niet meer dan logisch dat er voor de NAVO-top van deze week drie specifieke bijeenkomsten gepland staan. De eerste is een werksessie gewijd aan het verder opvoeren van de herbewapening van het bondgenootschap zelf. Daarna staat de NAVO-Oekraïene Raad op de agenda. Daarin moet besproken worden hoe de royale financiële transfers en beloftes van de NAVO aan Oekraïne kunnen worden opgevoerd, met een toename van wapenleveringen en uiteindelijk NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne. Ten derde is er een sessie met de AP4, oftewel de Aziatisch-Pacifische partners -Australië, Japan, Nieuw-Zeeland en Zuid-Korea- en een ontmoeting met de leiders van de EU.

Vijfenzeventig jaar na haar oprichting wil de NAVO de oorlogsvoering in Oekraïne opdrijven en de alliantie uitbreiden naar Azië. De bedoeling is om de NAVO-isering van Azië te bevorderen en om de strategie die de NAVO denkt al met succes te hebben ingezet tegen Rusland, daar toe te passen.

Voorlopig ligt de focus in de Pacifische regio niet op rechtstreekse toetreding tot de NAVO voor Aziatische landen, maar op de uitbreiding van de invloedssfeer van de alliantie via bilaterale veiligheidsverdragen - en niet alleen met de AP4, maar ook met de Filipijnen, Taiwan en Singapore.

Net zoals Oekraïne wordt gebruikt als een frontlijnstaat tegen Rusland, hoopt de NAVO Aziatische landen zoals de Filipijnen om te vormen tot de uitdagers van China. Het aanvankelijke doel is om een koude proxy-oorlog te voeren, maar tegelijkertijd om zich voor te bereiden op een hete (d.w.z. reële) VS- en NAVO-proxy-oorlog in Azië.

En net zoals de NAVO-uitbreiding in Europa werd nagestreefd via ‘het principe van de kokende kikker’ met betrekking tot Rusland -waarbij de uitbreiding geleidelijk gebeurde om de argwaan van Rusland niet te veel te wekken- bestaat het beleid om China in bedwang te houden er nu in om staten in de regio gestaag, één voor één in slagorde te krijgen, klaar voor oorlog.

Zoals altijd is het doel te vermijden dat je een dergelijke oorlog zelf moet voeren, maar ook dat de toegang tot de middelen van de bondgenoten om deze koude, en dan hete, oorlogen te voeren, wordt verzekerd. Deze ontwikkelingen gaan gepaard met economische oorlogsvoering -die nu ook gericht is tegen China- en waarvoor de economieën van de cliëntstaten van de VS de zwaarste last dragen.

De VS en de NAVO volgen in feite een oorlogsmethode die werd uiteengezet door de oude Chinese militaire strateeg Sun Tzu. Hij adviseerde dat oorlogvoering zonder eigen middelen het type oorlog is dat een staat zou moeten nastreven. Het probleem voor de NAVO-strategen is niet alleen hun bereidheid om de hele wereld in brand te steken, maar ook het zichzelf opgelegde gevaar dat voortkomt uit hun mondiale pretenties, die alleen maar allianties bevorderen tussen de staten die de NAVO afwijzen. Het NAVO-beleid heeft inderdaad een belangrijke rol gespeeld in de opkomst van de BRICS-landen, aangezien deze groepering voor veel staten een middel vormt om hun eigen soevereiniteit te beschermen.

Paradoxaal genoeg behoren de VS en zijn NAVO-bondgenoten op die manier tot de belangrijkste krachten die een multipolaire wereld promoten. Zelfs staten als India en Vietnam weigeren zich ondergeschikt te maken aan de NAVO-strategie. En met haar onvoorwaardelijke steun voor de uiterste rechtse regering van Benjamin Netanyahu verliest de NAVO elke morele legitimiteit in het Mondiale Zuiden, omdat ze medeplichtig wordt geacht aan de Israëlische oorlogsmisdaden.   

Zoals reeds vermeld brokkelt de publieke steun in het Westen af voor een NAVO die toegewijd is aan escalatie en expansie. In Duitsland verwerpt 55% van de bevolking de toetreding van Oekraïne tot de NAVO. De meerderheid is tegen het leveren van wapens aan Oekraïne en wenst een onmiddellijk staakt-het-vuren. In de Verenigde Staten is de financiële hulp aan Oekraïne -tot nu toe 200 miljard dollar- uiterst onpopulair geworden. Een groeiend aantal mensen wil een einde maken aan de geldstroom naar een systeem in Kiev dat niet alleen corrupt is, maar ook een extreemrechtse staatscultus rond de nazi-collaborateur Stepan Bandera eert.

De mythes van de NAVO verliezen hun glans. De strategieën van de alliantie bezwijken onder hun eigen imperiale overextentie. Wat we nu nodig hebben is een onmiddellijk einde aan de wapenleveringen aan Oekraïne, en ten langen leste een staakt-het-vuren daar. Degenen die vrede en veiligheid voor hun eigen bevolking nastreven, moeten stoppen met het agressieve expansiebeleid in Azië.

Uiteindelijk is de strijd tegen de NAVO een strijd voor de eigen soevereiniteit. Europa dreigt als een alliantie van cliëntstaten in elkaar te storten. Emancipatie zoals we zien in Latijns-Amerika moet zich nog materialiseren. Een eerste stap zou zijn om ons niet langer voor de gek te laten houden door een militaire alliantie die haar agressieve strategie financiert via een sociale oorlog gevoerd door de regeringen van de lidstaten tegen hun eigen bevolkingen. 


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Thema

Basisinfo

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.


Source URL: https://vrede.be/nieuws/de-mondiale-navo-expansie-en-escalatie