Lessenreeks Internationaal Humanitair Recht (IHR)

Vorming

Wil je meer weten over welke regels er gelden tijdens gewapende conflicten? Ontdek het tijdens de 25^ste editie van de lessenreeks Internationaal Humanitair Recht van Rode Kruis-Vlaanderen.

Tijdens 5 lessen gaan verschillende experts dieper in op de volgende thema’s:

Introductie Internationaal Humanitair Recht
Bescherming van personen en goederen in gewapend conflict
Regels rond wapens en methoden van oorlogsvoering
Naleving en bestraffing van schendingen van IHR
Actueel thema: cyberoperaties in gewapende conflicten

In elke les er is er steeds aandacht voor concrete voorbeelden en interactie.

Praktische info

Wanneer

Vijf woensdagavonden: 3, 10, 17, 24 en 31 mei
van 19 tot 21 uur.

Waar

3, 10, 17 en 24: online
31 mei: Brussel, exacte locatie nog te bevestigen

Meer info en inschrijven

Programma

LES 1 / woensdag 3 mei 2023 / 19u - 21u

Nele Lauwers, Stafmedewerker internationaal humanitair
recht bij Rode Kruis-Vlaanderen

Inleiding tot het internationaal humanitair recht
In deze algemene uiteenzetting wordt een inleiding gegeven tot het internationaal humanitair recht (IHR). Na een korte beschrijving van de ontstaansgeschiedenis van het IHR wordt ingegaan op het toepassingsgebied, de betrokken actoren en de basisregels van deze rechtstak. Verder wordt er bekeken hoe mensenrechten en internationaal humanitair recht zich tot elkaar verhouden. Dit alles wordt geïllustreerd aan de hand van recente voorbeelden.

LES 2 / woensdag 10 mei 2023 / 19u - 21u

Pauline Janssens, instanties wordt ook dieper ingegaan. Doctoraatsonderzoeker & Onderwijsassistente bij KULeuven

Bescherming van personen en goederen onder het internationaal humanitair recht
In deze les gaan we dieper in op de bescherming van personen en goederen in situaties van gewapend conflict. Wat zegt het internationaal humanitair recht over de bescherming van de burgerbevolking, personen op de vlucht, hulpverleners, en gevangenen? Hoe worden burgerlijke infrastructuur, kerncentrales en cultureel patrimonium beschermd? Een overzicht van de belangrijkste regels van het internationaal humanitair recht illustreren we aan de hand van enkele actuele situaties. Tot slot besteden we ook aandacht aan de rol die het Rode Kruis opneemt inzake bescherming.

LES 3 / woensdag 17 mei 2023 / 19u - 21u

Spreker wordt nog bevestigd

De middelen en methoden van oorlogsvoering
Het IHR bevat bepalingen omtrent de middelen en de methoden van oorlogvoering. In ieder gewapend conflict zijn er grenzen aan welke middelen en methoden dat mogen worden gehanteerd door de strijdende partijen. Tijdens deze les gaan we in op de geldende regels en principes van toepassing hierop. Er wordt bekeken hoe deze verplichtingen in de praktijk worden omgezet tijdens de plannings- en uitvoeringsfase van hedendaagse militaire operaties. Dit alles aan de hand van praktische voorbeelden uit hedendaagse conflicten.

LES 4 / woensdag 24 mei 2023 / 19u - 21u

Spreker wordt nog bevestigd

De bestraffing van schendingen van het internationaal humanitair recht
Wat met de naleving en bestraffing van schendingen van het IHR? Dit is een veel voorkomende vraag. In deze sessie gaan we hier verder op in door een korte analyse van de relevante verdragen zoals de Verdragen van Genève. Deze verplichten bijvoorbeeld de verdragsluitende partijen er toe om bij zware schendingen van het internationaal humanitair recht de daders op te sporen en te bestraffen. De verantwoordelijkheid en het toezien op deze naleving is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen nationale staten en diens hoven en rechtbanken en internationale organen en hoven. Hierbij zal het Belgisch kader van bestraffing van schendingen van het internationaal humanitair recht worden belicht, evenals het internationaal landschap. Op deze wisselwerking tussen de internationale en nationale Pauline Janssens, instanties wordt ook dieper ingegaan.

LES 5 / woensdag 31 mei 2023 / 19u -21u

Sprekers worden nog bevestigd

Actueel Thema: Cyberoperaties in gewapende conflicten
Het gebruik van cyberoperaties in gewapende conflicten is vandaag een realiteit. Hoewel slechts een paar staten publiekelijk hebben erkend dat ze dergelijke operaties gebruiken, ontwikkelt een groeiend aantal staten militaire cybercapaciteiten, en zal het gebruik ervan in de toekomst waarschijnlijk nog toenemen. Vele basisvoorzieningen die van levensbelang zijn voor de burgerbevolking, zoals water- en elektriciteitsvoorziening, ziekenhuizen en luchtverkeersleiding, kunnen door cyberoperaties worden verstoord en ernstig humanitair leed veroorzaken.

Gezien de afwijking van “kinetische” oorlogvoering, woedt er discussie over de vraag of en welke cyberaanvallen onder het IHR toepassingsgebied vallen, en, hieraan gerelateerd, überhaupt een “aanval” vormen in de zin van het IHR. Moeten cyberaanvallen al dan niet fysieke gevolgen hebben, zoals vernieling van objecten of letsel, dan wel het overlijden van personen? Welke bestaande IHR normen reguleren cyberoperaties in gewapende conflicten en is er nood aan een aangepast juridisch kader? En hoe dienen de IHR regels worden toegepast op cyberoperaties? Verschillende sprekers gaan in op deze vragen en uitdagingen.