De Belgische regering heeft zopas aangekondigd dat ze de tweede bijeenkomst van staten die partij zijn (Meeting of State Parties -MSP) bij het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens (TPNW), zal bijwonen als waarnemende staat. Hoewel deze beslissing op het allerlaatste moment werd genomen -de MSP gaat door van 27 november tot 1 december in New York- wordt ze verwelkomt door de Belgische Coalitie tegen Kernwapens.

De Belgische Coalitie tegen Kernwapens (BCK) hoopt dat deze gebeurtenis een gelegenheid zal zijn voor België om toenadering te zoeken tot de andere NAVO-lidstaten die aanwezig zullen zijn op de MSP: Duitsland en Noorwegen. Duitsland heeft, net zoals België, VS-kernwapens op zijn grondgebied in het kader van de NAVO ('nuclear sharing'). Als leden van een expliciet nucleair bewapende alliantie hebben geen van deze landen het TPNW ondertekend. Het feit dat België, Duitsland en Noorwegen toch een delegatie sturen naar de MSP kan duiden op een zekere interesse in wereldwijde nucleaire ontwapening. 

We mogen niet vergeten dat het risico op een nucleaire confrontatie nog nooit zo groot is geweest als nu, en dat het TPNW momenteel het belangrijkste internationale instrument is voor wereldwijde nucleaire ontwapening. Dit verdrag, dat in 2021 in werking trad, is al door 97 landen ondertekend en door 69 landen geratificeerd. Het tempo waarin het zijn stempel drukt op de internationale architectuur is vergelijkbaar met dat van het Non-proliferatieverdrag (NPT, 1970). Het TPNW is echter veel ambitieuzer. Het verbiedt landen om kernwapens te ontwikkelen, te testen, te produceren, te fabriceren, over te dragen, te bezitten, te stockeren en in te zetten of ermee te dreigen. 

Deze week zal de bijeenkomst van staten die partij zijn bij het TPNW, er naar verwachting toe bijdragen dat:
– meer landen toetreden tot het TPNW,
– het verdrag en de verificatiemechanismen dat het omvat worden verbeterd en versterkt,
– staten er zich beter van bewust worden dat de doctrine van nucleaire afschrikking een gok is waarvan het risico voor de mensheid immens veel groter is dan het hypothetisch voordeel die het oplevert.

De Belgische Coalitie tegen Kernwapens blijft toekijken of de acties van de Belgische regering deel uitmaken van een duurzame en consistente aanpak ten voordele van wereldwijde nucleaire ontwapening, in overeenstemming met haar eigen regeerakkoord en de verbintenissen die werden aangegaan onder het Non-Proliferatieverdrag. Zo kijkt het BCK ook uit naar de concrete bijdrage van de Belgische delegatie aan de huidige MSP.