De NGO 'World Beyond War' wilde in de buurt van het NAVO-hoofdkwartier in Brussel vier reclameborden afhuren om vredesboodschappen te afficheren. Het ging om kleine borden bij haltes van het openbaar vervoer. Klik hier om het beeld te zien dat de NGO wilde gebruiken.
De Amerikaanse vredesorganisatie 'Veterans For Peace' werkt samen met World Beyond War aan de billboard-campagne. Ze huurden in Washington D.C. met succes een mobiel reclamebord voor het beeld van twee soldaten die elkaar omhelzen. Deze afbeelding kwam voor het eerst in het nieuws als een muurschildering in Melbourne, gecreëerd door Peter 'CTO' Seaton.
In Brussel werden de billboards echter gecensureerd door JCDecaux, 's werelds grootste buitenreclamebedrijf volgens Wikipedia. De betrokken organisaties werden op de hoogte gesteld via de volgende e-mail:
"Allereerst willen wij u bedanken voor uw interesse in onze publicatiemogelijkheden via onze webgebaseerde platforms."
"Zoals vermeld in de voorwaarden op ons aankoopplatform, is niet alle communicatie mogelijk. Er zijn een aantal restricties: bv. geen religieus gezinde berichten, geen aanstootgevende berichten (zoals geweld, naaktheid, me-too-gerelateerde visuals, ...), geen tabak en geen politiek getinte berichten."
"Uw bericht is helaas politiek getint, aangezien het verwijst naar de huidige oorlog tussen Rusland & Oekraïne en kan daarom niet worden geaccepteerd."
"Wij zullen ervoor zorgen dat de betaling die u via het internetplatform heeft gedaan onmiddellijk wordt teruggestort."
"Met vriendelijke groeten"
"JCDecaux"
Maar de hier aangehaalde reden ter rechtvaardiging van de censuur is moeilijk ernstig te nemen wanneer een paar minuten zoeken op internet het volgende oplevert:
Dit is een politieke JCDecaux-advertentie die het Frans leger promoot.
Dit is een politieke JCDecaux-advertentie die het Britse leger promoot.
Dit is een politieke JCDecaux-advertentie die de koningin van het Verenigd Koninkrijk promoot.
Dit is een politieke JCDecaux-advertentie die een luchtshow promoot waar oorlogsvoorbereidingen bevorderd worden en regeringen dure oorlogswapens kopen.
De idee dat grote reclamebedrijven vredesboodschappen gewoonweg censureren en er een of ander excuus voor verzinnen, kan evenmin ernstig genomen worden. World Beyond War heeft bij tal van gelegenheden met succes reclamepanelen gehuurd met pro-vredes- en anti-oorlogsboodschappen bij elk van de belangrijkste rivalen van JCDecaux, waaronder Lamar (zie afbeelding hier), Clear Channel (zie afbeelding hier) en Pattison Outdoor (zie afbeelding hier).
Gerry Condon van Veterans For Peace merkt op: "De massamedia staan vol met eenzijdige verhalen en commentaren die meer wapens en oorlog voor Oekraïne ondersteunen, maar wij kunnen niet eens een boodschap kopen die vrede en verzoening bevordert. Wij proberen een langere en bredere oorlog tegen te gaan - zelfs een nucleaire oorlog. Onze boodschap is duidelijk: 'Oorlog is niet het antwoord - Onderhandel voor vrede, nu!' Als veteranen die het bloedbad van de oorlog zelf hebben meegemaakt, maken wij ons zorgen over de jonge soldaten aan beide zijden van dit conflict, die met z'n tienduizenden tegelijk gedood worden en gewond geraken. We weten maar al te goed dat de overlevenden getraumatiseerd en voor het leven getekend zullen zijn. Dit zijn bijkomende redenen waarom de oorlog in Oekraïne nu moet eindigen. Wij vragen u te luisteren naar de veteranen die zeggen 'Genoeg is genoeg - Oorlog is niet het antwoord'. Wij willen dringende, betrouwbare diplomatie die de oorlog in Oekraïne tot een einde brengt, niet nog meer Amerikaanse wapens, adviseurs en een eindeloze oorlog. En zeker geen nucleaire oorlog."
De censuur toegepast door JCDecaux is niet ongezien. Kleinere bedrijven hebben dezelfde truc al vaak toegepast. Ze beschouwen 'oorlog' als niet-politiek, 'vrede' als politiek, en 'politiek' als onaanvaardbaar. Grote billboardbedrijven accepteren soms pro-vredesboodschappen en soms niet.
In 2019 botste World Beyond War in Ierland op een censuur die vrijwel zeker meer aandacht genereerde dan de billboards zouden hebben gehad. Ik contacteerde een sales manager bij Clear Channel in Dublin, maar hij treuzelde en rekte en ontweek en treuzelde nog wat meer, totdat ik eindelijk besloot de hint te erkennen. Vervolgens nam ik contact op met een verkoopsdirecteur bij JCDecaux. Bij wijze van experiment stuurde ik hem twee billboard-ontwerpen door. Hij zei dat hij het ene zou aanvaarden, maar het andere zou weigeren. Op de aanvaardbare advertentie stond: "Vrede. Neutraliteit. Ierland." Op de onaanvaardbare stond: "Amerikaanse troepen weg uit Shannon [luchtmachtbasis in Ierland, nvdr]." De verkoopsdirecteur van JCDecaux vertelde me dat het "bedrijfsbeleid is om geen campagnes te aanvaarden of te laten zien die van religieuze of politiek gevoelige aard zijn".
Misschien hebben we vandaag in Brussel opnieuw te maken met een probleem van "gevoeligheid". Maar waarom zouden bedrijven die uit zijn op winstmaximalisatie de mogelijkheid hebben om te bepalen wat al of niet "te gevoelig is" voor de openbare ruimte in zogenaamde democratieën? En, ongeacht van wie de censuur oplegt, waarom moet de vrede gecensureerd worden en niet de oorlog? Misschien moeten we voor de feestdagen een bord ophangen, waarop iedereen BEEEEP op Aarde wordt gewenst.
