De mondiale militaire uitgaven stegen in 2010 door de globale financiële crisis niet zo sterk als in de voorbije jaren, maar toch bereikten ze een nieuw record van 1630 miljard VS-dollar of 1121 miljard euro. Volgens de cijfers gepubliceerd op 11 april 2011 door het Zweeds Vredesinstituut, SIPRI, is dit een stijging van 1,3 procent ten opzichte van het jaar 2009. Ter vergelijking: de rijke industrielanden gaven in hetzelfde jaar samen een bedrag van 129 miljard VS-dollar uit aan ontwikkelingshulp.
De onbetwiste koploper wat militaire uitgaven betreft blijft de Verenigde Staten. Het spendeerde in 2010 de indrukwekkende som van 698 miljard dollar. De groei in de Amerikaanse militaire uitgaven vertraagde vorig jaar weliswaar tot 2,8 procent in vergelijking met een groei van 7,4 procent tussen 2001 en 2009, maar toch is de wereldwijde stijging van de militaire uitgaven bijna volledig toe te schrijven aan de VS. De Amerikanen zijn namelijk verantwoordelijk voor 19,6 miljard van de 20,6 miljard totale mondiale stijging van de defensie-uitgaven in 2010. De VS trok zijn militaire uitgaven sinds 2001 al op met 81 procent. Het Amerikaans defensiebudget vertegenwoordigt vandaag 43 procent van het mondiale totaal. De militaire uitgaven van de VS komen op 4,8 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en liggen zes maal hoger dan de militaire uitgaven van dichtste concurrent China.
Een groeipercentage van 1,3 is de traagste jaarlijkse stijging sinds 2001, toen er een enorme algemene stijging van de militaire uitgaven werd ingezet. Tussen 2001 en 2009 draaide de gemiddelde mondiale stijging rond de 5,1 procent per jaar. De lagere mondiale groei van de militaire uitgaven in 2010 weerspiegelt een vertraagde reactie op de globale financiële en economische crisis van 2008. In Azië bedroeg de groei van de militaire uitgaven in 2010: 1,4 procent. De Chinese regering linkte de kleinere stijging van het militair budget expliciet aan de zwakkere economische prestaties van het land in 2009. In Europa daalden de uitgaven voor bewapening en strijdkrachten vorig jaar zelfs met 2,8 procent. Dit was vooral te wijten aan de besparingsdruk als gevolg van de mondiale financiële crisis. De defensiebesparingen waren vooral merkbaar in de kleinere, meer kwetsbare economieën van Centraal- en Oost-Europa. Duitsland staat met een defensiebudget van 45,2 miljard dollar (31,2 miljard euro) op de achtste plaats in de wereldranglijst voor defensie-uitgaven in 2010. In Duitsland waren de militaire uitgaven goed voor 1,3 procent van het BBP. Het Duitse budget voor ontwikkelingshulp bedroeg 0.38 procent van het BBP. Duitsland maakt ook deel uit van de eliteclub van grootschalige wapenexporteurs. Alleen de VS en Rusland verkopen meer wapensystemen. Volgens SIPRI was Duitsland de voorbije vijf jaar goed voor 11 procent van de globale wapenexport. Alleen al met Saoedi-Arabië sloot Duitsland overeenkomsten af voor een totaal bedrag van 470 miljoen euro. Berlijn verstrekte ook Egypte en Libië van machinepistolen, geweren, gepantserde voertuigen, en kanonnen voor tanks en helikopters. De wapenexport naar conflictgebieden en landen waar de mensenrechten niet gegarandeerd kunnen worden is nochtans strikt verboden volgens de Europese Gedragscode voor wapenhandel.
Zorgwekkend is de vaststelling dat, tegen de trend in, de militaire uitgaven in conflictgebieden toenamen met percentages die soms ver boven het globale gemiddelde van 2010 lagen. In het Midden-Oosten, dat goed was voor een totale militaire uitgave van 111 miljard dollar, was er bijvoorbeeld een stijging van 2,5 procent ten opzichte van 2009. Koploper in de regio is Saoedi-Arabië, dat in 2010 een bedrag van 45,2 miljard uitgaf aan bewapening. Ook Afrika kende vorig jaar een verhoging van de militaire uitgaven van 5,2 procent. In totaal gaf het continent 30,1 miljard dollar uit aan bewapening. Olieproducerende landen zoals Algerije, Angola en Nigeria namen daarbij het leeuwendeel voor hun rekening.
De regio waar de militaire uitgaven het meest stegen in 2010 was verbazend genoeg Latijns-Amerika. Er werd een gemiddelde groei van 5,8 procent en een totale militaire uitgave van 63,3 miljard dollar opgetekend. Er heerst nochtans geen onmiddellijke militaire dreiging in de meeste Latijns-Amerikaanse staten. De grootste boosdoener is Brazilië dat in zijn eentje verantwoordelijk was voor 2,4 miljard van de totale stijging van 3 miljard dollar. Venezuela gaat radicaal in tegen de trend op het Latijns-Amerikaanse continent en liet de militaire uitgaven in 2010 zakken met 27,3 procent. In reële termen spendeert het land nu iets minder dan het in 2001 besteedde aan defensie.
Bron: SIPRI 2010