Naarmate Newroz (het Koerdische nieuwjaarsfeest - 21 maart) nadert, groeit de zenuwachtigheid bij leger en politie. Vraag is of het om de 'gewone' jaarlijkse spanningen gaat, dan wel om een campagne die elke toegeving aan de Koerdische zaak in de kiem moet smoren. Sinds de arrestatie van drie Koerdische burgemeesters en de veroordeling van de halve HADEP-top (de pro-Koerdische Democratische Volkspartij) tot zware gevangenisstraffen lijkt in elk geval een nieuwe repressiegolf tegen elke dissidente mening ongehinderd zijn gang te kunnen gaan. Die beperkt zich niet alleen tot de Koerden. Zelfs ex-premier Necmettin Erbakan kon niet ontsnappen aan een veroordeling tot 1 jaar gevangenisstraf. Hij zou meningen hebben geuit die ingingen tegen de grondwet, een klassieke veroordelingsgrond. De grondwet die nota bene opgesteld werd door de legertop na de staatsgreep van 1980.

 Het lijkt er sterk op dat het Turkse staatsapparaat voor een stuk de aandacht wil afleiden van de Hizbollah-affaire. De Hizbollah zou verantwoordelijk zijn voor zeker 3.000 onopgeloste moorden en verdwijningen. De gouverneur van de Koerdische provincie Batman, Salih Sarman, werd genoemd als de centrale schakel tussen de terreurgroep en de Turkse staat. Hij zou er voor gezorgd hebben dat tussen 1994 en 1996 voor ongeveer 2,8 miljoen dollar aan wapens zijn geleverd. Deze wapens waren bedoeld voor een 1.000 man sterke speciale eenheid om de PKK te bestrijden en werden betaald, oh ironie, via een speciaal overheidsfonds voor huisvesting. De opdracht voor deze transactie zou zijn gegeven door niemand minder dan toenmalig premier Tansu Ciller. Het is Ciller die ook de legale contraguerrilla en het dorpswachtersysteem stevig uitbouwde. Ciller werd al eerder in allerlei duistere affaires, zoals Susurluk, genoemd.

Het is met dat land dat Europese staten een engagement zijn aangegaan voor toetreding tot de Europese Unie. Terwijl de ene gevangenisstraf na de andere wordt uitgesproken die het recht op vrije meningsuiting op ongemeen brutale manier inperken, gaat EU-commissaris Verheugen zonder schroom op visite in Ankara om te praten over de modaliteiten voor de uitbreiding. Momenteel is de Portugese minister van Buitenlandse Zaken in de functie van EU-voorzitter op bezoek. Maar wellicht zijn dat nog vrij onschuldige zaken vergeleken met de gretigheid waarop de Westerse defensie-industrie vette contracten probeert binnen te rijven. Het gaat onder meer over een bestelling van 145 gevechtshelikopters ter waarde van 4,5 miljard dollar. Naast het Amerikaanse Bell-Textron en het Russisch-Israëlische Kamov-A, dingt ook het Italiaanse bedrijf Agusta nog mee. Vorige week viel het Duits-Franse Eurocopter uit de boot. Duitsland maakt wel nog kans om een eerste tranche van 250 tanks te mogen leveren als onderdeel van een megacontract van 8 miljard dollar. De Duitse regering zag er uiteindelijk geen graten in om een prototype te leveren van de Leopard II-tank, alle mensenrechtenschendingen ten spijt. Laat staan dat dergelijke transacties volledig ingaan tegen de nog niet zolang geleden goedgekeurde Europese gedragscode inzake wapenhandel.

De enige conclusie kan slechts zijn dat de hele Europese opstelling tegenover Oostenrijk en Chili, louter gemakkelijke profileringsdrang is van een aantal politici. De Westerse verontwaardiging over het Servische optreden in Kosovo was al evenzeer uitermate selectief, want niet van toepassing op de veel talrijkere slachtoffers van de vuile Turkse oorlog tegen de Koerden (minstens 37.000 doden en 3.000 ontruimde dorpen), de wanpraktijken in het door de VS zwaar militair gesteunde Colombia (elk jaar minstens het aantal slachtoffers van Kosovo) en zelfs m.b.t. Tsjetsjenië lijkt men weinig geneigd de principiële kaart te trekken. NAVO-secretaris-generaal Robertson kondigt zowaar een nieuwe samenwerking met de Russen aan. Rusland kan zijn gang gaan omdat de oorlog de oliedistributie naar Rusland wordt gehinderd, wat goed uitkomt voor het Westen, die de distributie liever ziet lopen via...Turkije. Zo simpel is dat.

Ludo De Brabander

Stafmedewerker vzw Vrede en lid van de Coördinatie 'Stop de oorlog tegen het Koerdische Volk'