De officiële deelname van de Stad Gent aan een handelsmissie naar Israël zorgde voor een politieke crisis binnen de coalitie van Open Vld, Groen, sp.a en CD&V. Ondanks hevig protest gaat de reis door.
Schepen Sophie Bracke zal dan toch namens de Stad Gent deelnemen aan de controversiële VOKA-missie naar de technologie-sector in Israël. Een wisselmeerderheid met onder meer het extreemrechtse Vlaams Belang, keurde haar deelname aan de missie goed, na een bewogen gemeenteraad. De Gentse deelname aan de missie kan nochtans rekenen op fel protest.
Deelname zorgt voor “de legitimering van de internationaal herhaaldelijk veroordeelde Israëlische politiek van schendingen van het internationaal recht en het internationaal humanitair recht”
De PVDA bond de kat de bel aan en eiste dat de Gentse deelname zou worden geannuleerd. Ook vrede vzw reageerde dat de reis deontologisch en politiek niet door de beugel kon en legde de nauwe band bloot tussen de technologiesector, het legerapparaat en de Israëlische wapenindustrie. Onze organisatie maakte op vraag van de Stedelijke Adviesraad (STANZ), een doorlichting van een aantal bedrijven in het VOKA-programma, waaruit heel duidelijk de verwevenheid van de technologiesector met het Israëlisch militair industrieel complex blijkt (zie verder). Toch bleef de betrokken schepen zicht verdedigen door te stellen dat het om een ‘inspiratiereis’ gaat en dat “het geen politiek statement” betreft. In een brief aan de schepen maakten 50 academici brandhout van die stelling. Het is onmogelijk om er geen politiek statement van te maken, aldus de academici. Deelname zorgt voor “de legitimering van de internationaal herhaaldelijk veroordeelde Israëlische politiek van schendingen van het internationaal recht en het internationaal humanitair recht”.
Protestactie
Een honderdtal actievoerders gaven gehoor aan onze oproep om deel te nemen aan een protestactie bij de aanvang van de gemeenteraad. Verschillende sprekers benadrukten dat Israël een bezettingsmacht is en een Apartheidsstaat. Ze eisten onomwonden dat de stad zich daar niet medeplichtig aan zou maken.
Het advies van de STANZ, dat er kwam op vraag van het Schepencollege, was eveneens ‘ongunstig’: “STANZ wil aangeven dat een aantal bezoeken die binnen deze trip vallen, sterk gelinkt zijn met de militarisering, overdreven surveillance en kolonisatie van de Bezette Gebieden. Als platform van experten rond internationale solidariteit, meent STANZ dat een dergelijke "missie" noch de belangen van de Palestijnse of lsraëlische burgers, noch deze van de Gentenaars dient.”
Omdat ook de coalitiepartners Groen en sp.a zich verzetten tegen de geplande missie wat zorgde voor politieke hoogspanning. Ze dienden een amendement in. Nochtans hadden beide coalitiepartners op het schepencollege van 10 januari de reis van schepen Bracke eerst goedgekeurd. Beide partijen beweerden dat die beslissing er kwam op “basis van onvolledige informatie”.
Maar toch, een handelsmissie naar Israël had meteen een belletje moeten doen rinkelen. Op 7 september 2018 werd een voorstel van burgers ingediend (ondersteund door 2.800 Gentenaars) met de vraag om Gent uit te roepen tot "Stad, vrij van lsraëlische apartheid". De ondertekenaars van dit burgerinitiatief gaven aan dat 50 jaar na de 6-daagse oorlog en de daaropvolgende resolutie 242 en 338 van de VN-Veiligheidsraad de staat lsraël nog steeds de Palestijnse gebieden bezet houdt en deze volbouwt met Israëlische nederzettingen, een schending van het lnternationaal recht. In de Gemeenteraad werd het initiatief herwerkt tot een algemene motie die met grote meerderheid werd goedgekeurd om “mensenrechten als rode draad” van het lokaal beleid te nemen. Het schepencollege had dus meteen een mensenrechtentoets moeten invoeren en daar het STANZ bij moeten betrekken.
De stad Gent geeft met deze deelname aan de Israël-missie een verkeerd signaal en dreigt zo het zelfverklaarde belang dat het hecht aan de mensenrechten, ongeloofwaardig te maken.
Bijlage
Waarom de Israël-missie problematisch is
VOKA promoot de missie als een ‘techtrip’ met een bezoek aan een “20-tal techbedrijven, startups, acceleratoren en research instituten in Tel Aviv en Jeruzalem”. Dat de Israëlische technologiesector zich zo sterk kon ontwikkelen is mede een gevolg van militair onderzoek en ontwikkeling en de nauwe banden van verschillende bedrijven met het Israëlische leger. VOKA bevestigt trouwens in de aankondiging van de missie de “actieve betrokkenheid van overheid en leger.”
Amper anderhalf jaar geleden engageerde de stad Gent zich middels een motie ertoe om “mensenrechten als rode draad” op te nemen in het lokaal Gents beleid. De Gentse deelname aan de missie is duidelijk niet conform met dit engagement. Israël is een bezettingsmacht, die de Palestijnse gebieden koloniseert wat in strijd is met het internationaal recht. Het optreden van het leger is uitermate repressief en wordt al jaren in tal van mensenrechtenrapporten aangeklaagd en veroordeeld. Israël onderwerpt de Palestijnen aan zware discriminaties. Sinds de zomer van 2018 is de discriminatie met niet-joods Israëli's via een basiswet ook in Israël geïnstitutionaliseerd.
Promo trip op site van VOKA en Unit 8200
Op de website stelt VOKA: “Het ecosysteem wordt gedragen door een netwerk van uitstekende universiteiten, een actieve betrokkenheid van de overheid en het leger (unit 8200)”
Unit 8200 is een grote eenheid binnen het Israëlische leger (IDF) die gespecialiseerd is in het verzamelen van inlichtingen. De eenheid telt enkele duizenden manschappen. Ze is vergelijkbaar met het Amerikaanse NSA en wordt omschreven als een van de meest geavanceerde technische inlichtingendienst in de wereld. Dienstplichtigen die er tewerkgesteld zijn stromen doorgaans door naar de highbedrijven in de civiele sector. “Technical intelligence units in the IDF are like Harvard. You form networks and end up doing business together” aldus Foreign Affairs (19/04/2017) en verder “The country’s booming high-tech sector, which yielded most of the country’s 1,500 new start-ups in 2015 and accounts for 40 percent of its exports, is to a large extent powered by former conscripts from such elite units: although only 20 percent of young Israelis are selected for technological and combat units, 60 percent of high-tech workers have served there.”
In 2014 maakten 43 reservisten verbonden met eenheid 8200 de details bekend van de inlichtingen die worden verzameld waaronder heel wat privédata van modale Palestijnen, met inbegrip van gegevens van seksuele of financiële aard. De betrokken soldaten verklaarden: “The Palestinian population under military rule is completely exposed to espionage and surveillance by Israeli intelligence. While there are severe limitations on the surveillance of Israeli citizens, the Palestinians are not afforded this protection”. De eenheid is verregaand geïnfiltreerd in Palestijns communicatienetwerken en onderschept privéberichten en telefoongesprekken.
Enkele problematische instellingen en bedrijven
Technion
Technion geeft tal van opleidingen met militaire toepassingen. Een voorbeeld daarvan is de marketingcursus die erop gericht is om de Israëlische wapenindustrie wereldwijd te promoten.
Technion onderhoudt nauwe relaties met de defensie-industrie. Zo hielp Technion bij de ontwikkeling van de ‘D9 remote-controlled bulldozer’ die op grote schaal wordt ingezet voor de vernietiging van Palestijnse huizen.
Van 2008-2013 was er een samenwerking met het wapenbedrijf Elbit systems (een van de grootste Israëlische wapenbedrijven) voor onderzoek naar elektronische detectiesystemen die gebruikt worden in de afscheidingsmuur/hekken. De samenwerking leidde ook tot de ontwikkeling van gevechtsdrones die gebruikt worden in Gaza en de Westelijke Jordaanoever.
Technion heeft zich als het ware ontwikkeld tot de O&O-vleugel van het Israëlische leger. In 2008 opende deze Universiteit een elektro-optisch centrum in samenwerking met Elbit systems. Technion ontwikkelde ook wapensystemen voor ‘crowd-control’ zoals ‘the scream’, een ‘non -lethal’ accoustisch systeem dat ondraaglijk intens geluid produceert
Vayyar
Vayyar is onder meer actief in wat het ‘homeland security’ noemt. Zo ontwikkelt het technologie voor de detectie van wapens en heeft het verschillende radartoepassing ontwikkeld.
Bug sec
Bug sec is gespecialiseerd in verdedigingssystemen tegen cyberaanvallen. Op de website van het bedrijf stelt het expliciet dat het rekruteert uit het Israëlische leger: “Our team of over 90 cybersecurity experts includes graduates of the Israeli Defense Force's elite intelligence units – they are the best of the best bringing a wealth of knowledge and technical excellence, together with first-hand, field experience and best practices acuity, to create a workforce powerhouse.”
Het bedrijf verleent ook diensten aan de defensie-industrie. Op de website zegt het bedrijf zelf: “BugSec has extensive expertise as a red teaming company, with many years of hands-on experience in both the cybersecurity and military industries.”
Cortica
Gespecialiseerd in analyses van digitale video en foto’s. Het gaat vooral over materiaal van bewakingscamera’s. Deze bewakingscamera’s worden op grote schaal ingezet in de Palestijnse gebieden: op de afscheidingsmuur, in de illegale nederzettingen en aan de talrijke checkpoints. Ook Cortica gaat er prat op te rekruteren in militaire kringen. Het bedrijf stelt zelf op zijn website: “Cortica’s employees include leading AI researchers and veterans of elite Israeli military intelligence units.”