De Verenigde Naties waarschuwden vrijdag 4 augustus voor een dramatische toename van het kolonistengeweld tegen Palestijnen en hun eigendommen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Dit jaar zijn er tot dusver bijna 600 dergelijke incidenten geregistreerd, meldt het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden van de Verenigde Naties (OCHA).
Israël begon in 1967, meteen na de bezetting van de Palestijnse gebieden, met de bouw van joodse nederzettingen. In weerwil van verschillende ‘vredesonderhandelingen’ bleef het aantal joodse kolonisten in de bezette gebieden de afgelopen decennia stijgen - actief aangemoedigd door de Israëlische overheid via gunstige financiële voorwaarden en de uitbouw van een gesegregeerde infrastructuur ter plaatse.
Er vestigden zich ook heel wat ultra-zionistische joden uit religieus/ideologische overtuiging in de bezette gebieden. Ze beschouwen het land van aan de Middellandse Zeekust tot aan de rivier de Jordaan als het bijbels en historisch hart van het Joodse volk en streven naar een Groter Israël, dat de bezette gebieden omvat (maar dan met zo weinig mogelijk Arabieren erbij).
Alleen op de bezette Westelijke Jordaanoever leven vandaag al meer dan een half miljoen Israëlisch-joodse kolonisten in nederzettingen, die illegaal zijn onder het internationaal recht (de 200.000 kolonisten in bezet Oost-Jeruzalem zijn daar niet bijgeteld). De juridische basis hiervoor is de Vierde Conventie van Genève uit 1949, die verbiedt dat een bezettende macht haar volk naar bezet gebied overbrengt.
In vergelijking met vijf jaar geleden gaat het om een stijging van de kolonistenbevolking van bijna 16%. Alleen al tussen 1 januari 2022 en 1 januari 2023 is het aantal joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever met 2,5% gestegen. Er wordt verwacht dat deze trend zich verderzet.
De huidige extreemrechtse, ultrareligieuze en nationalistische Israëlische regering onder premier Netanyahu plaatste de uitbreiding van de nederzettingen onmiddellijk bovenaan haar prioriteitenlijst. Ze is al begonnen met het legaliseren van buitenposten (joodse nederzettingen die gesticht zijn zonder de toestemming van de Israëlische overheid en dus ook illegaal zijn volgens de Israëlische wet). Tijdens haar eerste zes maanden in functie keurde de nieuwe regering de constructie goed van 13.000 nieuwe wooneenheden voor kolonisten op de Westelijke Jordaanoever.
In de Israëlische regering zetelen enkele ministers die zelf ultra-zionistische kolonisten zijn, zoals de minister van Financiën Bezalel Smotrich (Religieus Zionistische Partij), die sinds februari 2023 eveneens verantwoordelijk is voor het Israëlisch beleid in de bezette gebieden. Ook de minister van Nationale Veiligheid, Itamar Ben-Gvir (Joods Macht Partij), is een extreem religieus-zionistische kolonist, net zoals zijn partijgenote Orit Strook, die de ministerpost Nederzettingen en Nationale missies bekleedt.
Extremistische joodse kolonisten in de bezette gebieden voelen zich gesterkt door de aanwezigheid van medestanders in de Israëlische regering.
Extremistische joodse kolonisten in de bezette gebieden voelen zich gesterkt door de aanwezigheid van medestanders in de regering. Zeker omdat die er niet voor terugdeinzen om de haat tegen Palestijnen aan te wakkeren met provocerende uitspraken. Een deel van de kolonisten beschouwt de huidige regering duidelijk als een vrijbrief voor straffeloos gewelddadig handelen, getuige de agressieve strooptocht op zondag 26 februari van honderden joodse kolonisten in Huwara, een klein dorpje in het noorden van de Westelijke Jordaanoever dat bijna volledig omgeven is door illegale Israëlische nederzettingen. Enkele dagen na de agressieve raid op het dorp liet Smotrich in de media optekenen: “Ik vind dat het dorp Huwara van de kaart geveegd moet worden. Ik vind dat de staat Israël dit moet doen”.
Kolonistengeweld -bestaande uit intimidatie, beschietingen en verbale en fysieke mishandeling van Palestijnen, evenals vernielingen en diefstal van Palestijnse eigendommen en vee- is al jarenlang een gegeven op de Westelijke Jordaanoever. Het doel is het verdrijven van de Palestijnen van hun land. De Israëlische defensietroepen (IDF) kijken doorgaans de andere kant op of doen soms zelfs gewoon mee.
Sinds het aantreden van de huidige regering is het aantal gevallen van kolonistengeweld drastisch gestegen. In totaal registreerde OCHA in de eerste zes maanden van dit jaar al 591 incidenten met Palestijnse slachtoffers, materiële schade of beide tot gevolg.
"Dat is een gemiddelde van 99 incidenten per maand, en een stijging van 39% in vergelijking met het maandgemiddelde van heel 2022, dat 71 was", zei OCHA-woordvoerder Jens Laerke. En dat komt nadat "het aantal van dergelijke incidenten in 2022 al het hoogst was sinds we ze in 2006 begonnen te documenteren", zei hij.
Laerke waarschuwde dat Palestijnse bedoeïenen en andere herdersgemeenschappen bijzonder kwetsbaar zijn. OCHA heeft sinds begin 2022 de verdrijving geregistreerd van ten minste 399 mensen uit zeven Palestijnse herdersgemeenschappen als gevolg van geweld door kolonisten. Drie van deze gemeenschappen zijn volledig leeggelopen, terwijl er in de andere nog maar een paar families over zijn. "De meest genoemde reden voor vertrek zijn de activiteiten van kolonisten, waaronder geweld en de uitbreiding van de nederzettingen, waardoor de herders de toegang tot hun graasland verliezen", zei Laerke. De dreiging van de afbraak van huizen en andere eigendommen door de Israëlische autoriteiten werd ook aangehaald.
De toename van het kolonistengeweld komt er tegen een algemene achtergrond van stijgend geweld in de bezette gebieden. 2022 was het bloedigste jaar voor de Palestijnen sinds de Tweede Intifada (2000-2005) – een evolutie die in 2023 volop wordt voortgezet. Terwijl alle ogen gericht zijn op de politieke crisis in Israël zelf, blijven het structureel geweld van het Israëlische apartheids- en bezettingsregime, de raids van het Israëlische leger tegen Palestijnse dorpen en vluchtelingenkampen, en het kolonistengeweld tegen de Palestijnen aanzwellen, evenals het Palestijns gewapend verzet tegen dit alles. Deze escalatie is zeer alarmerend.
