Op de bezette Westelijke Jordaanoever is het nieuwe jaar begonnen zoals het oude eindigde: met Israëli’s die Palestijnen doden. De 15-jarige Adam Ayyad is 2023’s eerste dodelijke minderjarige slachtoffer geworden. Hij werd neergeschoten door soldaten die zijn vluchtelingenkamp binnenvielen.  

2022 was het dodelijkste jaar in twee decennia voor Palestijnen die onder de bezetting leven. Mensen tussen de 12 en de 80 jaar werden in het hoofd geschoten, in het oog, in de rug, terwijl ze wegliepen,... In zijn testament betreurt Adam Ayyad de vele dingen "waarvan ik wenste dat ik ze kon doen", als hij niet zou leven “in een land waar het realiseren van je dromen onmogelijk is” – en waar 15-jarigen onvoorstelbaar genoeg testamenten schrijven. 

Adam Ayyad, het geliefde enige kind van een arme familie, werd dinsdag 3 januari in de vroege ochtend dood verklaard in een hospitaal in Bethlehem nadat Israëlische soldaten hem in de borstkas geschoten hadden met echte munitie tijdens een raid in het vluchtelingenkamp Dheisheh. Hij ging er naar een door de VN-gefinancierde school en werkte in een nabijgelegen bakkerij om zijn ouders te helpen bij het dagelijks levensonderhoud.

Adam was het eerste gekende kind dat vermoord werd door de Israëlische Defensietroepen (IDF) in 2023, maar de derde Palestijn die in de eerste 24 uur van het nieuwe jaar om het leven kwam te midden van bijna dagelijkse, vaak dodelijke zoek-en-arrestatie-acties door Israëlische troepen. Deze acties hebben geleid tot het grootst aantal dodelijke Palestijnse slachtoffers in twee decennia.

Getuigen vertellen dat Adam één van verschillende jongeren was die probeerden te verhinderen dat soldaten Adnan Ajouri, een andere bewoner van het kamp, zouden meenemen. Een Israëlische sluipschutter opende het vuur op hen. "Het leger komt nooit naar het kamp zonder iemand te vermoorden als ze vertrekken”, zei een getuige. "Het is als een beleid dat ze hebben. Altijd als ze naar het kamp komen… hebben ze het bevel om te doden”. 

De Verenigde Naties, mediabronnen, mensenrechtenorganisaties en Palestijnse functionarissen zeggen dat het Israëlisch geweld tegen de Palestijnen in 2022 het ergst was sinds de Tweede Intifada begon in 2000. Naarmate het Palestijns verzet tegen de omstandigheden onder de bezetting groeit, is ook de brutale onderdrukking door het Israëlisch apartheidsregime toegenomen – een reactie die hoogstwaarschijnlijk niet zal veranderen met het aantreden van de nieuwe, barbaarse, meest rabiaat extreem-rechtse regering in de geschiedenis van Israël. 

Het aantal gedode Palestijnen vorig jaar wordt tussen de 220 en 231 geschat, onder wie 34 tot 54 kinderen onder de 17 jaar. De dodelijke slachtoffers vielen voornamelijk in Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever, vooral in Nabloes en Jenin. Het maandelijks aantal doden varieerde van een minimum van zes tot een maximum van 30 in oktober – bijna 1 per dag.

De overgrote meerderheid waren omstanders of burgers die omkwamen tijdens invallen van Israëlische troepen. De meesten waren ongewapend, of wierpen stenen en de occasionele molotovcocktail naar de soldaten. Ze vormden geen werkelijk gevaar voor hen. In hetzelfde jaar vernietigden Israëlische troepen 950 Palestijnse huizen, voerden Israëlische kolonisten meer dan 800 aanvallen uit op nabijgelegen Palestijnse dorpen en geraakten meer dan 9000 Palestijnen gewond bij uiteenlopende gewelddaden.   

Verreweg de meeste gedode Palestijnen waren willekeurige slachtoffers van het systemisch militair geweld dat nodig is om de bezetting in stand te houden. 

Onder de doden bevinden zich ook Palestijnse politieke gevangenen die stierven als gevolg van "rechtstreekse medische nalatigheid" in de gevangenis - waar overigen ook 150 Palestijnse kinderen worden vastgehouden. Maar verreweg de meesten waren willekeurige slachtoffers van het systemisch militair geweld dat nodig is om een genocidale bezetting in stand te houden – in het bijzonder sinds eind 2021, toen Israël zijn open-vuur beleid versoepelde tot: “schiet op wat beweegt”.

Het moorden werd in de eerste week van januari 2022 aangevat met de vader van een 18 maanden oude baby die in het hoofd werd geschoten en een man op weg naar zijn werk die werd omvergereden door een kolonist die gewoon doorreed. Het jaar vervolgde met een 16-jarige die een kogel in het oog kreeg, een 18-jarige die werd neergeschoten op weg van school naar huis, een man die werd doodgeschoten toen hij zijn neefjes had afgezet op school, een 14-jarige die werd beschoten terwijl hij wegliep van soldaten, een 16-jarige die werd neergekogeld op zijn motor, een 17-jarige die in zijn buik werd geschoten met “een exploderende kogel die zijn bloedvaten scheurde”, een 47-jarige weduwe en moeder van zes die werd doodgeschoten in haar auto, een 57-jarige diabetis-patiënt die stikte in traangas tijdens een raid, twee tieners waarvan de ene in de borstkas werd geschoten en de andere die hem ter hulp wou schieten in de achterkant van het hoofd… Beschoten al wandelend, naar werk zoekend, kijkend naar een demonstratie, op stap met vrienden,...

Er waren ook twee 80-jarigen onder de doden. Eén van hen werd overreden door een Israëlische truck en de andere stierf aan een hartaanval nadat soldaten die beweerden dat hij “zich verzette tegen een controle”, hem meesleurden, knevelden, blinddoekten, zijn handen vastbonden en hem dumpten in een opslagplaats, waar hij voor dood werd achtergelaten. De 7 jaar oude Rayyan Sulaiman stierf eveneens aan een hartaanval toen hij achternagezeten werd door Israëlische soldaten.

Jana Majdi Zakarneh, 15 jaar, werd twee maal in het gezicht geschoten terwijl ze met haar kat aan het spelen was op het dak van haar huis. Zaid Ghonaim, 15 jaar, werd neergeschoten toen hij zich verstopte in een garage. Onder zeven meisjes die vermoord werden, bevonden zich Fulla al-Masalma, doodgeschoten de dag voor haar 16de verjaardag en Hanan Khaddour, 18 jaar, neergekogeld op weg van school naar huis.

Ten minste vijf Palestijnen stierven niet door toedoen van soldaten, maar van kolonisten wiens wreedheid alleen maar toeneemt. De 12-jaar oude Ahmad Dawabsheh is de enige overlevende van een aanval door kolonisten in 2015, waarbij het huis van zijn familie in het dorp Duma met vuurbommen bestookt werd. Zijn moeder, vader en 18 maanden oudere broertje Ali kwamen om in de vlammen. Ondertussen hebben de kolonisten het dorp al tientallen keren aangevallen. Ahmad ondergaat nog altijd operaties voor de verwondingen die hij opliep bij de gruwelijke misdaad, waarvoor de oom die hem opvoedt bitter de schuld geeft aan “niet slechts één kolonist”, maar aan "de moorddadige bezetting zelf". 

Het recentste slachtoffer van deze bezetting, Adam Ayyad, stierf toen soldaten het Dheisheh-vluchtelingenkamp op brutale wijze binnenvielen om Adnan Ajouri op te pakken. Terwijl ze zich terugtrokken vuurden ze met traangas, geluidsbommen en echte munitie op een groep furieuze, hulpeloze jongeren die met stenen begonnen te werpen. Adam werd getroffen in de borstkas en stierf niet veel later - de derde vermoorde Palestijn in 2023.

Hassan Manna, de eigenaar van de bakkerij waar hij werkte omschreef hem als “een vrolijke jongen, met een energieke persoonlijkheid". Adam was kapot van de moord op zijn vriend Omar Manna, die ook in de bakkerij werkte en omkwam tijdens een andere, eerdere raid om Omars broer te arresteren. De twee vrienden stierven binnen een tijdspanne van een maand.

Na Adams dood circuleerde er op de sociale media een foto van een handgeschreven testament dat zijn familie naar verluidt in zijn zak vond. "Ik wil je zeggen dat martelaarschap niet de dood is – het is een eer voor jezelf en de hele wereld”, schreef hij. "Stel je kompas in en richt het op de bezetting”. Adam echode de hoop van de onlangs gedode verzetsstrijder Ibrahim al-Nabulsi dat "het volk zou ontwaken”. 

Dit artikel verscheen eerder op Common Dreams.