Terwijl de genocidale Israëlische vergeldingsaanval in Gaza onverminderd voortduurt, wordt ook het geweld tegen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever opgeschroefd.

Sinds het aantreden in december 2022 van de extreemrechtse regering Netanyahu (de meest radicaal zionistische en religieuze ooit) was het geweld tegen Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, al aanzienlijk gestegen. Er ging dit jaar nog geen dag voorbij zonder invallen van Israëlische troepen of geweldplegingen tegen Palestijnen en hun eigendommen door joodse kolonisten (de bewoners van de internationaalrechtelijk illegale joodse nederzettingen op bezet Palestijns gebied). 

De Israëlische minister van Nationale Veiligheid, Itamar Ben Gvir, (wiens partij de erfgenaam is van de terreurorganisatie Kach) en minister van Financiën, Bezalel Smotrich, (Religieus Zionistische Partij) spuiden het afgelopen jaar met de regelmaat van een klok racistische taal aan het adres van de Palestijnen. Beide ministers zijn kolonisten en hun politieke agenda bestaat erin de illegale joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever zoveel mogelijk uit te breiden, aan te hechten bij het Israëlisch grondgebied en “te zuiveren” van Palestijnen. 

Moreel gesterkt door een dergelijke regering is het niet verwonderlijk dat het kolonistengeweld tegen Palestijnen in de bezette gebieden het afgelopen jaar toenam en escaleerde van meer ‘kleinschalige’ aanvallen tot georganiseerd geweld tegen hele gemeenschappen.

Het Bureau voor Humanitaire Zaken van de VN (OCHA) registreerde in de eerste zes maanden van dit jaar, 591 aan kolonisten gerelateerde geweldsincidenten op de bezette Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem. Het gaat om een behoorlijke stijging in vergelijking met 2022, dat al een recordjaar was sinds OCHA deze incidenten begon bij te houden. Er waren ook meer geweldsincidenten met Palestijnen die Israëlische kolonisten viseerden, waartegen dan opnieuw wraakacties ondernomen worden. Het Israëlisch leger is vaak medeplichtig aan kolonistengeweld, in eerste instantie door zich passief op te stellen, maar soms ook door er actief aan deel te nemen.

De VN tekende in de eerste drie maanden van de regering Netanyahu eveneens een sterke stijging op van het aantal vernietigingen van Palestijnse woningen. In Oost-Jeruzalem ging het om een verdubbeling ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar (van 40 naar 77 gebouwen). 

Het systemisch geweld veroorzaakt door decennia van uitzichtloze bezetting en apartheid, in combinatie met de agressie van kolonisten -extra aangevuurd door figuren als Smotrich en Ben-Gvir- hebben er het laatste anderhalf jaar toe geleid dat een groeiende groep Palestijnen zijn toevlucht heeft gezocht tot gewapende milities (vooral in Nabloes en Jenin). Het Israëlisch leger voerde dit jaar al tal van raids uit op de Westelijke Jordaanoever in een poging dit verzet uit te roeien, daarbij vielen ook heel wat burgerdoden.

Voor de huidige oorlog in Gaza uitbrak, was 2023 al het bloedigste jaar op de Westelijke Jordaanoever in bijna twee decennia.

Rapporten van Palestijnse, Israëlische en internationale mensenrechtenorganisaties gaven reeds in de zomer aan dat 2023 het bloedigste jaar is op de Westelijke Jordaanoever in bijna twee decennia. Volgens een verslag aan de VN-Veiligheidsraad door VN-gezant voor het Midden-Oosten, Tor Wennesland, waren er in augustus 2023 al meer dan 200 Palestijnen gedood bij demonstraties, militaire operaties andere geweldsincidenten in de bezette gebieden, evenals bijna 29 Israëli's. 

Het was dus eerder in deze contreien dat verschillende waarnemers ieder moment een grote uitbarsting van geweld verwachtten. De aanval op Israëlische bodem van de al-Qassim brigades (de militaire vleugel van Hamas), zorgde ervoor dat de focus van de Israëlische toorn plotseling verschoof naar de Gazastrook. Dat betekende echter niet dat de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever even respijt kregen, integendeel. 

Wraak

Nadat premier Netanyahu op 7 oktober verklaarde dat het land in oorlog was, sloot het Israëlisch leger onmiddellijk de vele honderden militaire checkpoints verspreid over de Westelijke Jordaanoever en installeerde het extra blokkades. Er wordt gepoogd om de voordien reeds beperkte bewegingsvrijheid van de Palestijnen helemaal te beletten. Ambulances op weg naar ziekenhuizen worden tegengehouden, boeren geraken niet op hun land en families verspreid over naburige dorpen kunnen elkaar niet opzoeken. 

Wie de bevelen van de Israëlische soldaten negeert, riskeert aangevallen te worden met geluidsbommen, traangas, rubberen kogels of echte kogels. Hamas riep de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem al herhaaldelijk op om de strijd te vervoegen en zich te verzetten tegen de bezetting. "Iedereen die ons uitdaagt in Judea en Samaria [de joodse Bijbelse namen voor de Westelijke Jordaanoever], zal met enorme kracht worden aangepakt", waarschuwde de Israëlische militaire woordvoerder Daniel Hagari.

Het aantal geweldsincidenten en de gradatie van het geweld tegen de bewoners van de Westelijke Jordaanoever is sinds de start van de oorlog drastisch toegenomen. Protest wordt gewelddadig neergeslagen, maar er wordt ook wraak genomen op willekeurige Palestijnse burgers. Terwijl alle media zich richten op Gaza wordt de oorlog gebruikt als voorwendsel voor de proliferatie van allerlei mensenrechtenschendingen in de bezette gebieden. 

Op 10 oktober kondigde minister Ben-Gvir de verdeling aan van 10.000 aanvalsgeweren onder de ‘burgerbeveiligingsteams’ van de nederzettingen – een beslissing die de al vage grens tussen kolonistengeweld en geweld gesanctioneerd door de staat, nog troebeler maakt. Het initiatief geeft de indruk groen licht te geven aan kolonisten om naar eigen goeddunken op Palestijnen te schieten. De kolonisten, die straffeloos hun gang kunnen gaan, werken sinds de start van de oorlog vaker en openlijker samen met Israëlische soldaten en de paramilitaire grenspolitie bij het bedreigen of aanvallen van Palestijnse burgers.

Het Israëlisch informatiecentrum voor mensenrechten in de Bezette Gebieden, B’Tselem, rapporteerde dat er in de eerste 10 dagen na het uitbreken van de Gaza-oorlog, 62 Palestijnen gedood werden door kolonisten of het Israëlisch leger. Op het moment van dit schrijven staat de teller op meer dan 100 doden (waarvan ongeveer een derde kinderen), en meer dan 1900 gewonden.

Er wordt eveneens gebruikt gemaakt van de huidige oorlog om massaal mensen op te pakken. De ‘Palestinian Prisoner’s Society’ meldde op 16 oktober dat er op de Westelijke Jordaanoever ongeveer 540 Palestijnen aangehouden werden sinds de start van de Israëlische agressie tegen Gaza, vaak omwille van straatprotest of posts op de sociale media. Op het moment van dit schrijven waren dat er naar verluidt al meer dan 1400. De arrestaties gaan gepaard met nachtelijke invallen in de huizen van de geviseerde personen, intimidatie, geweldpleging en het aanbrengen van vernielingen aan bezittingen. 

Honderden Palestijnen in de bezette gebieden werden uit hun huizen verdreven sinds de start van de Gaza-oorlog.

Daarnaast werden ook al honderden Palestijnen uit hun huizen en dorpen verdreven door kolonisten en Israëlische soldaten. Volgens B’Tselem zagen 98 families -in totaal 552 mensen, onder wie 173 minderjarigen- zich tijdens de eerste 10 dagen van de oorlog verplicht om hun huizen te verlaten, als gevolg van bedreigingen, geweldplegingen, vandalisme en sabotage (het breken van zonnepanelen, het onklaar maken van watertanks, het stelen van vee, …). Eenmaal de Palestijnen van hun gronden zijn weggejaagd, worden ze ingenomen door kolonisten. Dit is een praktijk die niet uniek is aan deze oorlogsperiode. Het gaat om een beproefde techniek die onder het goedkeurend oog van de huidige extreemrechtse regering al werd opgedreven. Het uitbreken van de oorlog verergerde dit nog.  

Het escalerende geweld heeft protesten uitgelokt in de Palestijnse steden Ramallah, Jenin, Nabloes, Tubas, Hebron en Bethlehem. De onpopulaire Palestijnse Autoriteit (PA), met aan het hoofd de onmondige president Mahmoud Abbas, controleert al 16 jaar de Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever, waar ze samenwerkt met Israël op het gebied van veiligheid. De Palestijnen eisen dat de veiligheidstroepen van de PA hen beschermen tegen het stijgend Israëlisch geweld. In plaats daarvan sloegen deze veiligheidstroepen sinds de start van de oorlog al verschillende protestacties neer met traangas en rubberen kogels.

Terwijl het dodental in Gaza dramatisch blijft oplopen, de schokkende beelden van de verschrikkelijke verwoestingen aanhouden, en het kolonistengeweld en de grootschalige militaire operaties in de Westelijke Jordaanoever opgedreven worden, groeit de woede in de bezette gebieden tot ongekende hoogten. Het is een ijzeren wet dat geweld alleen maar wrok en meer geweld uitlokt, en de Westelijke Jordaanoever staat op ontploffen. 

Bekijk hier onze solidariteitscampagne met de Palestijnen.