(Reacties van Groen!, OpenVLD, LSP, PvdA+, CAP, CD&V, N-VA, SP.a)
Wij, organisaties van het maatschappelijk middenveld, wensen de stilte te doorbreken en willen uiting geven aan onze ongerustheid over het Belgisch militair engagement in Afghanistan, die ook leeft bij een groot deel van de publieke opinie.
In andere landen bestaat er een hevig debat. In februari struikelde de Nederlandse regering over Afghanistan omdat er geen akkoord was voor een verlenging van de militaire missie, waardoor de troepen vanaf augustus 2010 zullen worden teruggetrokken. In Duitsland, waar 70% van de publieke opinie zich tegen Duitse deelname aan de oorlog in Afghanistan keert, laait de discussie hoog op, zowel in de politieke wereld als in de media. Canada heeft de terugtrekking van zijn troepen aangekondigd voor 2011. En zelfs de Amerikaanse president voorziet het begin van de terugtrekking van de troepen vanaf juli 2011. Dat de Belgische regering tegen deze trend ingaat is dan ook vooral een politieke demarche om beter in de gunst te vallen van het Witte Huis en dat ondanks het feit dat onze troepen zich de jongste tijd al verschillende keren in hachelijke gevechtssituaties bevonden.
De minister van Buitenlandse Zaken, Steven Vanackere, heeft in de Commissie meegedeeld dat een exit-strategie niet kan gekoppeld worden aan een tijdschema, maar alleen aan resultaten. Tegelijkertijd verwoordde premier Yves Leterme de doelstellingen in Afghanistan: veiligheid, stabiliteit, goed bestuur, orde en de organisatie van een rechtsstaat. Deze verklaringen van maart 2010 houden absoluut geen rekening met de catastrofale gevolgen van 9 jaar oorlog. Paradoxaal genoeg heeft de oorlog de gewapende opstandelingen met inbegrip van de Taliban, alleen maar sterker gemaakt. Zo sterk dat de Verenigde Staten al een pleidooi hielden voor onderhandelingen met de 'meest gematigde' Taliban. De menselijke tol is hoog. De oorlog maakte sinds 2001 bijna 10.000 burgerslachtoffers. De aanwezigheid van 150.000 buitenlandse troepen zorgde voor een escalatie en uitbreiding van het conflict, niet alleen in het land zelf, maar ook in buurland Pakistan. De grootschalige militaire bezetting heeft er toe bijgedragen dat een corrupt en autoritair regime aan de macht blijft. President Karzai is herkozen dankzij frauduleuze verkiezingen en de steun van beruchte krijgsheren als Abdul Rashid Dostum, Gulbuddin Hekmatyar, Mohammed Fahim en Karim Khalili. Het gaat hier duidelijk niet om een goed alternatief voor de Taliban!
Is het met een dergelijk bilan niet onverantwoord dat onze regering beslist om de 626 soldaten met 6 F-16 gevechtsvliegtuigen minstens tot eind 2011 te handhaven en dat voor een budget van 110 miljoen euro op de begroting van 2010?
Het Mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties beschreef in maart 2010 de catastrofale situatie op vlak van armoede en leverde grote kritiek op de donorlanden omdat ze via de ontwikkelingshulp in de eerste plaats militaire en politieke doelstellingen willen dienen. Een groot deel van de fondsen gaat naar de Provincial Reconstruction Teams (PRT's). Dat zijn militaire missies om de heropbouw te 'beveiligen', maar die centraal staan in de 'Hearts and Minds' strategie van de NAVO door militaire objectieven te dienen via humanitaire hulp. Slechts zelden worden de keuzes van de Afghanen overwogen of gerespecteerd. Hulporganisaties weigeren vaak om beschermd te worden door buitenlandse troepen, omdat deze door de Afghaanse bevolking als bezettingsmacht worden gezien. Het zorgt er voor dat het concept van de civiel-militaire samenwerking tot mislukken is gedoemd.
Het is dringend tijd dat we de juiste lessen trekken zodat we het over een andere boeg gooien. De Belgische regering moet een beleid voeren dat mikt op een politiek-diplomatieke oplossing van het conflict. Het is noodzakelijk dat vredesgesprekken worden opgestart met alle betrokkenen in binnen- en buitenland die op korte termijn een stabiel alternatief kunnen zijn voor de huidige situatie, zonder westerse troepen. Wij zijn van mening dat de oorlog moet beëindigd worden en de Belgische troepen zich moeten terugtrekken uit Afghanistan. De Afghaanse bevolking moet zelf haar toekomst in handen kunnen nemen om te werken aan een democratische staat die een ontwikkelingsbeleid voert dat alle onderdanen ten goede komt. België en de andere donorlanden moeten hun inspanningen richten op de ontwikkeling van het land en de Afghaanse civiele maatschappij steunen op basis van de reële basisbehoeften.
Het is daarom dat we in het licht van de federale verkiezingen van 13 juni, alle opkomende politieke partijen vragen om zich duidelijk uit te spreken voor een terugtrekking van de Belgische troepen uit Afghanistan.
Eerste ondertekenaars:
11.11.11 - Koepek van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging, Aktie Vredesbelasting (VRAK), Artsen voor Vrede, BRussells Tribunal, CNCD -11.11.11, CODIP, Coordination Nationale d'Action pour la Paix et la Démocratie en de 48 lidorganisaties, CSOTAN, FOS – Socialistische Solidariteit, Intal, Käthe Kollwitz Vredesloop, KifKif, KP, Leef!, LEF, Mediadoc/De Groene Belg, Vaka / Hand in Hand, Uilekot, Vlaams Palestina Komitee, Vonk, Vrede vzw, Vredesactie, Vredeshuis Aalst, Vrouwen Overleg Komitee (VOK)....
Groen!
Open VLD
LSP
Reactie Groen!
De partij onderschrijft bovenstaand document maar wenst nog volgende passage toe te voegen.
“In de huidige uitzichtloze situatie in Afghanistan heeft een Belgisch militair engagement geen zin. Toch willen wij Afghanistan niet loslaten, het zou niet goed zijn indien de Taliban of andere extremistische groeperingen de macht grijpen. De huidige strategie is echter te eenzijdig militair en werkt niet. Groen! pleit voor een bredere strategie met niet alleen een militaire component, maar ook een versterkte en volgehouden inspanning op het vlak van diplomatie en politiek proces, wederopbouw en ontwikkeling, en een regionale analyse van het conflict en de oorzaken ervan. De VN en niet de NAVO moeten coördinator zijn van de vernieuwde Afghanistan-strategie.”
Reactie Open VLD
De internationale militaire aanwezigheid in de Islamitische Republiek Afghanistan in het kader van de NAVO operatie ISAF, is gebaseerd op VN – resoluties. Hierin staat de steun van de Afghaanse Regering in het beveiligen en stabiliseren van het land voorop.
Bij de Regeringsbeslissing om het mandaat voor het zenden van Belgische soldaten (maximaal 626 militairen) te verlengen tot einde 2011 werd niet over één nacht ijs gegaan. Hieraan ging grondig overleg binnen de NAVO vooraf. In de voorbije legislatuurperiode werd bovendien meermaals over Afghanistan gedebatteerd. Bovendien stelde Open VLD meermaals voor dat de bevoegde Kamercommissies samen in debat zouden gaan met de Collega’s uit de buurlanden.
Open VLD is bij monde van Kamerfractieleidster Hilde Vautmans, voorstander van een grondwetsherziening die voor het zenden van militairen een voorafgaande toestemming van het Parlement noodzakelijk maakt. Landen als Spanje, Italië, Nederland en Duitsland kennen dergelijke wettelijke basis.
Het is een misvatting aan te nemen dat Afghanistan met zijn rijke stammencultuur na jaren van internationale verwaarlozing en ten prooi van extremistische fundamentalistische ‘hardliners’ zonder slag of stoot de overstap kan maken naar een ‘democratische rechtsstaat’ volgens Westers model. Over het regime van President Karzai kan heel wat gezegd worden, maar welke valabele alternatieven bestaan er op dit moment? Het komt erop aan dat de geplande “loya” vergaderingen en verkiezingen ordelijk verlopen.
Open VLD vindt dat efficiënte, doelgerichte hulpverlening, alsook wederopbouw van dergelijk land enkel kansen op slagen kan hebben als de omgevingsfactoren min of meer stabiel en veilig zijn. De militaire aanwezigheid van de internationale troepenmacht kan hiertoe bijdragen.
Op dit moment bevinden we ons in een civiel – militaire transitiestrategie. Dit houdt in dat de NAVO en de VS een (tijdelijke) substantiële troepenverhoging gestuurd hebben met het doel om tegen einde 2011 voldoende veiligheid en stabiliteit tot stand te brengen. Parallel worden civiele structuren versterkt via VN, EU, Wereldbank, NGO’s, … .
Belgische politiemensen, alsook magistraten helpen hieraan eveneens mee.
Afghaanse veiligheidsdiensten zullen geresponsabiliseerd worden om op termijn zelf in te staan voor de veiligheid in hun eigen land. ISAF houdt zich niet uitsluitend bezig met peace - keeping, maar werkt ook op verschillende andere fronten: heropbouw infrastructuur, vorming en opleiding van de Afghaanse veiligheidsdiensten, alsook het herstel van de Afghaanse rechtsstaat.
Zonder de voldoende militaire neutralisering van Taliban en Al Qaeda is de opbouw van een stabiele, duurzame en democratische rechtsstaat onmogelijk.
Brussel, 21 mei 2010 (Marc Laplasse Open VLD – Studiedienst)
LSP
De Links Socialistische Partij meldt ons dat ze dit standpunt volledig ondersteunt. Ze zal het op haar website publiceren met een eigen kort standpunt in gelijkaardige zin.
De aanwezigheid van onze marine in de hoorn van Afrika ter bescherming van de koopvaardij heeft duidelijk nut en kan daarom ook verder gezet worden.
(Luc Sevenhans)
In 2008 dienden we al een wetsvoorstel in dat de voorafgaandelijke toestemming van het parlement grondwettelijk verankert.