Beloftes over een “absolute overwinning” in Gaza zijn niets dan “nonsens”, volgens de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant. Deze opmerkingen waren niet bestemd voor het publiek, maar lekten op een of andere manier uit en werden op 12 augustus gepubliceerd in de Israëlische media.

De verklaring waarom Netanyahu de verliezende oorlog in Gaza voorzet, wordt grotendeels toegeschreven aan de persoonlijke belangen van de premier: het vermijden van de uitkomst van de corruptierechtszaken tegen hem, het handhaven van zijn extremistische regeringscoalitie en het voorkomen van vroege verkiezingen. 

Toch verklaart geen van deze redeneringen de absurditeit door te gaan met deze oorlog, die in de woorden van voormalig Israëlisch premier Ehud Barak: “de ergste mislukking in de geschiedenis van Israël” is.

Wat zou anders Netanyahu's motief voor de oorlog kunnen verklaren? En waarom zijn de belangrijkste bondgenoten van de premier, minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir en minister van Financiën Bezalel Smotrich, vastbesloten om de oorlog voort te zetten?

Het antwoord ligt misschien niet in Gaza, maar op de Westelijke Jordaanoever.
Terwijl Israël zijn mislukte militaire campagne in de Gazastrook verlengt zonder duidelijke strategische doelen, wordt zijn oorlog op de Westelijke Jordaanoever gedreven door duidelijke strategische motieven: de annexatie van het gebied en de etnische zuivering van grote delen van de Palestijnse bevolking.

Dat wordt niet alleen duidelijk gemaakt door de dagelijkse acties van Israël op de Westelijke Jordaanoever, maar ook door de onmiskenbare verklaringen van de extremistische regeringsfunctionarissen van Israël, waaronder een verbintenis van Netanyahu’s eigen Likoed-partij om “nederzettingen te bevorderen en te ontwikkelen in alle delen van het land van Israël - in Galilea, de Negev, de Golanhoogte, en Judea en Samaria”. (Judea en Samaria zijn de bijbelse namen voor de Westelijke Jordaanoever, nvdr.) 

Een audio-opname, verkregen door de Israëlische groep Peace Now, bevat de volgende opmerkingen van Smotrich tijdens een conferentie op 9 juni: “Mijn doel is om het land te settelen, om het op te bouwen en om, in de naam van god, de opdeling ervan ... en de oprichting van een Palestijnse staat te voorkomen.” Om dit te verwezenlijken, heeft de extreemrechtse politicus zichzelf de opdracht gegeven om “het DNA van het systeem te veranderen”. Het ‘systeem’ werd decennia geleden opgezet.

Volgend op de militaire bezetting van de Westelijke Jordaanoever (1967), begon Israël een langzaam maar constant, illegaal annexatieproces van de Palestijnse gebieden. In 1981 omvatte dit proces de oprichting van de zogenaamde Civiele Administratie. 

De Administratie was eigenlijk een arm van het Israëlisch leger, maar werd bestempeld als 'civiel' als onderdeel van een bredere overheidsinspanning om een tijdelijke militaire bezetting om te vormen in de permanente kolonisatie van Palestina. Dit omvatte de praktische annexatie en voortdurende uitbreiding van de illegale Israëlisch-joodse nederzettingen die na de oorlog op Palestijns gebied werden gebouwd.

De Oslo-akkoorden van 1993-1994 gaven de Palestijnen nominale administratieve controle over kleine gebieden op de Westelijke Jordaanoever, aangeduid als A- en B-gebieden. Dit vereiste de transfer van een deel van de verantwoordelijkheden van de Civiele Administratie naar de nieuw gevormde Palestijnse Autoriteit (PA), die opereert op basis van de afspraak dat ze in wezen prioriteit zal blijven geven aan de veiligheid van Israël. 

Deze nieuwe regeling stelde Israël in staat om zijn illegale nederzettingen ongehinderd verder uit te breiden in het grootste deel van de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem, waardoor zowel de omvang als de bevolking van de nederzettingen tussen 1993 en 2023 verdriedubbelden.

Terwijl het koloniale plan van Israël op de Westelijke Jordaanoever een hoogtepunt bereikte, probeerde Netanyahu in 2020 de Israëlische verworvenheden te bekrachtigen met de annexatie van meer dan 30 procent van de Westelijke Jordaanoever. Als gevolg van internationale druk en groeiend Palestijns verzet stelde Netanyahu zijn plan uit, maar met dien verstande dat de idee van annexatie niet van de baan was.

Zonder er veel ruchtbaarheid aan te geven heeft Israël zijn hoop op een grootscheepse de jure annexatie van de Westelijke Jordaanoever echter ingeruild voor een de facto controle van het gebied, door de snelle inbeslagname van Palestijns land en de uitbreiding van nederzettingen.

Hoewel het Israëlische leger wankelt in Gaza, wordt de oorlog gebruikt als het perfecte rookgordijn om de oude koloniale plannen op de Westelijke Jordaanoever te finaliseren. Dit draaiboek werd in 2017 door Smotrich “een overwinning via nederzettingen” gedoopt. Nu hij zich in een machtspositie bevindt en toegang heeft tot een enorm budget, maakt hij van zijn levensdoel een realiteit.

Om zijn droom te verwezenlijken moest Smotrich de eens zo centrale rol van de Israëlische Civiele Administratie revitaliseren. In mei verzon hij een nieuwe positie die in essentie een groot deel van de macht over civiele zaken op de Westelijke Jordaanoever overdraagt van het leger naar een burger die vanuit het Ministerie van Defensie werkt. Hij kende de nieuwe positie toe aan zijn naaste medewerker Hillel Roth. Beide heren beschikken nu over ongeëvenaarde rechten om de nederzettingen uit te breiden. 

Sinds het begin van haar termijn heeft Netanyahu's regering de constructie goedgekeurd van 12.000 nieuwe wooneenheden in illegale nederzettingen, terwijl ze de sloop heeft bevolen van duizenden Palestijnse huizen en andere civiele infrastructuur.

In de eerste drie maanden van 2024, bestempelde Israël bijna 2400 hectare Palestijnse grond als ‘eigendom van de staat’, waardoor er nederzettingen op mogen worden gebouwd. Deze beslissing werd door de Israëlische organisatie Peace Now omschreven als de “grootste landroof op de Westelijke Jordaanoever in 30 jaar”. 

De etnische zuivering van de Palestijnen is al volop aan de gang. Volgens de ‘Norwegian Refugee Council’ zijn er in de eerste helft van 2024, ten minste 1000 Palestijnen met geweld verdreven, terwijl de huizen van 160.000 Palestijnen werden gesloopt.

De Israëlische oorlog op de Westelijke Jordaanoever heeft al voor veel bloedvergieten gezorgd. Tussen 7 oktober en 12 augustus werden al 632 doden en 5400 gewonden geregistreerd op de Westelijke Jordaanoever.  

Als de oorlog tegen Gaza voorbij is, zal de oorlog in de Westelijke Jordaanoever intenser en bloediger worden, maar met het duidelijke strategische doel om het hele gebied te annexeren.

Op 19 juli oordeelde het Internationaal Gerechtshof dat Israëls “annexatie en ... handhaving van permanente controle” op de Westelijke Jordaanoever illegaal is.
Om een grotere oorlog en genocide te voorkomen, moet de internationale gemeenschap alle beschikbare middelen inzetten om het internationaal recht af te dwingen en een einde te maken aan de Israëlische bezetting van Palestina.

Dit vertaalde artikel verscheen eerst op Counterpunch.