Op 5 januari 2012 had de Amerikaanse president Barrack Obama het over een nieuwe militaire strategie voor de VS. Maar Amerika ziet niet af van zijn imperiale doelstellingen, noch van de doctrine van de eindeloze oorlog. Integendeel de afgekondigde militaire strategie bevestigt het Amerikaanse engagement ten opzichte van beiden, zij het met een aantal accentwijzigingen.

In een tijdperk waarin de macht van de VS geprojecteerd wordt door huurlingen en onbemande vliegtuigen, moet het leger niet langer rekenen op een enorme conventionele grondtroepenmacht om de imperiale agenda waar te maken. “Als opperbevelhebber, heb ik besloten dat we onze verantwoordelijkheid moeten opnemen wat de huidige uitdagingen betreft, dat we onze overmacht moeten in stand houden en dat de trouw aan onze troepen gewaarborgd moet blijven... Daarom hebben we alle werktuigen van de Amerikaanse macht versterkt: de diplomatie, de geheime dienst en de interne veiligheid van onze natie. Bij het opstellen van deze nieuwe strategie, hebben we de nodige lessen getrokken uit onze tekortkomingen van de voorbije decennia. We willen een herhaling van de fouten uit het verleden vermijden door een betere voorbereiding van onze militairen”, aldus president Obama. De Amerikaanse minister van Defensie Leon Panetta verduidelijkt de strategie van zijn president door uit te leggen dat die gericht zal zijn op het inzetten van de luchtmacht en het onrechtstreeks voeren van oorlogen via gemachtigde vazalstaten, zodat er zo weinig mogelijk eigen troepen moeten ingezet worden. Hoewel conservatief Amerika op de aankondiging van 5 januari reageerde alsof dit het einde betekende van de VS als een wereldmacht, staan de uitlatingen van Obama geenszins het behoud van de VS-hegemonie of het voeren van nieuwe oorlogen in de weg. In plaats van afstand te nemen van het bloedige afgelopen decennium, stelt Obama dat de rampzalige bezettingen van Irak en Afghanistan -omschreven in de nieuwe strategie als “verlengde operaties”- uitgevoerd werden om “stabiliteit te brengen in deze landen”. Panetta verzekerde het Amerikaanse publiek er zelfs van dat de Verenigde Staten ondanks de veranderingen nog altijd in staat zou zijn om twee oorlogen tegelijk te voeren én te winnen.
De tactieken veranderen, maar dat wil niet zeggen dat de Amerikaanse belastingbetalers verlost zullen worden van de opgeblazen militaire budgetten. De militaire industrie en de contractanten blijven in de toekomst verzekerd van een ruim inkomen. “De komende 10 jaren zal de groei van het defensiebudget vertragen” deelde de Amerikaanse president op 5 januari mee aan de verzamelde journalisten, “maar het blijft wel groeien”. Met een zekere trots voegde hij daaraan toe dat het Amerikaanse defensiebudget hoger zal blijven dan onder de laatste jaren van zijn voorganger, G. W. Bush. Dit gigantische defensiebudget slokt bijna de helft van de Amerikaanse inkomensbelastingen op. Zelfs als de Verenigde Staten zijn defensiebudget voor de helft zou verlagen, dan is het nog 2 maal groter dan het geplande defensiebudget voor 2015 van de dichtst volgende concurrent, China. Onder het leiderschap van Obama bleek de VS meer geïnteresseerd in het projecteren van zijn afbrokkelende macht en het uitbouwen van zijn militaire aanwezigheid in de achtertuin van China (Aziatische deel van de Stille Oceaan en Eurazië), dan in het heropbouwen van de eigen economie.

Meer van hetzelfde

De waarheid is dat Obama's nieuwe strategie meer van hetzelfde is. Het is een herbevestiging van het engagement van de regering ten opzichte van het militarisme, omwille van alle gebruikelijke redenen. In de documenten waarin de nieuwe militaire strategie van de VS staan neergepend moet de meest voor de hand liggende reden -het verdedigen van de nationale veiligheid- vaak een stapje opzij zetten voor het promoten van de economische belangen van een Amerikaanse elite. Het herpositioneren van de VS-troepen naar de Pacifisch-Aziatische regio heeft niets van doen met het garanderen van vrede en stabiliteit, maar alles met het verzekeren van de vrije stroom van handel. Het in stand houden van militaire basissen van Europa tot Okinawa (Japan) is niet nodig voor de zelfverdediging van de Verenigde Staten, maar moet volgens Obama “de welvaart die voortvloeit uit een open en vrij internationaal economisch systeem” verzekeren. Deze economische overwegingen en principiële uitgangspunten van de Amerikaanse buitenlandse en militaire politiek zijn natuurlijk niet nieuw. President Jimmy Carter verklaarde 25 jaar geleden al dat de ontplooiing van het VS-leger in de Perzische Golf tot doel had “de vrije doorgang van de olie uit het Midden-Oosten te verzekeren” en dus niets te maken had met vrede, vrijheid of stabiliteit. Obama's nieuwe strategie stelt dat “het VS-beleid de nadruk zal leggen op de veiligheid in de Perzische Golf”, zodat “Iran belet wordt een nucleaire-wapen-capaciteit te ontwikkelen en de Iraanse destabiliserende maatregelen gecounterd kunnen worden”. Het is nochtans niet Iran dat het voorbije decennium zijn buurlanden heeft bezet. En terwijl Obama publiekelijk zijn steun uitspreekt voor “politieke en economische hervormingen” in de Arabische wereld, steunt hij -net zoals zijn illustere voorgangers- openlijk de despotische leiders van Bahrein tot Jemen, en tekent hij het grootste wapencontract in de geschiedenis met Saoedi-Arabië (bezwaarlijk een bastion van vrijheid en democratie te noemen).
Obama mag dan wel spreken van een nieuwe bladzijde, maar zolang hij oorlogen blijft voeren en landen blijft bezetten aan de andere kant van de wereldbol, blijft het bij praatjes. Dit zijn de triestige feiten: sinds hij aan de macht is heeft Obama het aantal troepen in Afghanistan verdubbeld; heeft hij de missie in Irak gedeeltelijk verlengd (onder meer via huurlingen); dreef hij het gebruik van moorddadige drones dramatisch op in Pakistan en Somalië; vroeg hij in eigen land  astronomische militaire budgetten aan; vertikte hij het om het onmenselijke interneringskamp van Gantanamo te sluiten (ondanks zijn verkiezingsbelofte); tekende hij wetten die de rechten van de Amerikaanse burgers aan banden legde. Punt uit.