Dat er een ongeziene hoeveelheid geld van bedrijfsmiljardairs gemoeid was bij de verkiezing van de volgende president van de Verenigde Staten is ondertussen genoegzaam bekend. De huidige alomtegenwoordigheid van opper-CEO Elon Musk is de ultieme verpersoonlijking van de enorme macht van de oligarchen. Maar het stopt niet nu Donald Trump de overwinning op zak heeft. Over het hele spectrum van bedrijfssectoren heen, spoeden de grote spelers zich momenteel om het inauguratiefonds van Trump te spijzen.
Zo’n inauguratiefonds is, zoals het woord zelf verraadt, een fondsenwerving ter ondersteuning van de beëdiging van de nieuwe president en de organisatie van aanverwante evenementen. Hoe meer geld ter beschikking, hoe grootser en indrukwekkender het tweede mandaat van Donald Trump kan worden ingeluid. En natuurlijk is het daarbij de bedoeling dat Trump achteraf niet vergeet wie gul heeft bijgedragen. Het belooft nu alvast een presidentschap te worden dat zeer faciliterend zal zijn voor de wensen van bepaalde grote bedrijven en sectoren, met o.a. een verdere verlaging van de vennootschapsbelasting en de versoepeling van allerlei regulerende wetgeving, zoals het wegnemen van restricties op de ontginning van olie en gas.
Begin deze maand publiceerde 'The Wall Street Journal' een lijst van grote bedrijven en ondernemersverenigingen die een recordbedrag aan het pompen zijn in Trumps inauguratiefonds. (Het vorige record stond ook op naam van Trump, die in 2017 een inauguratiefonds van 107 miljoen dollar bij elkaar kreeg. In 2021 bedroeg dat van Biden 63 miljoen dollar.) In de lijst van donateurs staan ook tal van bedrijven die na de gebeurtenissen van 6 januari 2021 -de bestorming van het Capitool, de zetel van het VS-parlement, door fervente Trump-aanhangers na de electorale overwinning van Biden- gezworen hadden om donaties aan politieke actiecomités voor Trump op te schorten. De reden voor hun vrijgevigheid is vrij evident: Trump, die in de loop der jaren heeft bewezen nogal wraakzuchtig te zijn, beloont de mensen die hem belonen.
In een sfeer van openlijke dreiging, door de president in spe en zijn toekomstige regeringsleden, met het inzetten van de bevoegdheden van de federale overheid als represaille tegen media, prominente bedrijven en non-profitorganisaties die te kritisch zijn of hen te veel belemmeren, groeit de lijst van donors voor het inauguratiefonds gestaag aan. Onder het motto ‘Als je niet aan tafel zit, sta je op het menu’, staan ook de financierders en bedrijven die Kamala Harris de voorbije campagne steunden nu in de rij. En de zitjes aan de tafel zijn duur.
De toegezegde bijdragen hebben het fondsenwervingsdoel van 150 miljoen dollar al overschreden. Trump en zijn toekomstig kabinet -zelf voor het merendeel bestaande uit miljardairs met nauwe banden met het bedrijfsleven- houden naar verluidt ook nauwgezet bij wie er al dan niet bijdraagt aan het inauguratiefonds.
Onder de grootste financierders vinden we de ‘Pharmaceutical Research and Manufacturers of America’ (de vertegenwoordiger van alle farmaceutische giganten), financiële bedrijven zoals Goldman Sachs en Bank of America, het financieel softwarebedrijf Intuit, grote automobielfabrikanten General Motors en Ford, Big Tech, hedgefondsmanager Ken Griffin, enz.
Het valt op dat de bedragen die ze schenken ook aanzienlijk hoger liggen dan eerdere donaties aan gelijkaardige fondsen. Het telecombedrijf Charter Communications gaf vier jaar geleden bijvoorbeeld 350.000 dollar aan het inauguratiefonds van Biden, maar heeft nu maar liefst 1 miljoen dollar veil voor dat van Trump (in 2017 moest Trump zich nog met 250.000 dollar tevreden stellen). Uber Technologies doneerde 1 miljoen dollar aan het huidige inauguratiefonds – hetzelfde bedrag als Biden vier jaar geleden kreeg, maar deze keer schonk Uber CEO, Dara Khosrowshahi, 1 miljoen dollar extra uit eigen zak. Andere (bedrijfs)donateurs van 1 miljoen (of meer) zijn o.a. Open AI en Ford, maar eveneens Meta Platforms en Amazon, twee bedrijven wiens eigenaars nochtans niet bepaald een vriendschappelijk verleden hebben met Trump.
Een hele rits aan bedrijfsdirecteurs maakten in de weken na de verkiezingen ook hun opwachting in Mar-a-Lago, het resort van Trump in Florida, om de gekozen president en zijn team te ontmoeten. De hoop is dat het opbouwen van een persoonlijke relatie de nieuwe regering gunstig kan stemmen ten opzichte van hun bedrijven en doelen.
"EVERYBODY WANTS TO BE MY FRIEND!!!", postte Trump eerder deze maand terecht op Truth Social. Kwamen inmiddels bij hem op audiëntie: de CEO’s van Alphabet, dat Google omvat (Sundar Pichai), Pfizer (Albert Bourla), Eli Lilly (David A. Ricks), Apple (Tim Cook), enz. Vooral de persoonlijke ontmoetingen van Trump met respectievelijk Mark Zuckerberg (CEO van Meta Platforms) en Jeff Bezos (Amazon) tonen aan hoe gebrand de grote bedrijven in de VS zijn om in een goed blaadje te staan bij de aankomende regering.
Zuckerberg verwijderde Trump tijdelijk van Instagram en Facebook in 2021 na diens opruiende opmerkingen over de opstand van 6 januari. En Trump bedreigde Zuckerberg enkele maanden geleden nog met levenslange opsluiting als hij het zou wagen zich onrechtmatig te bemoeien met de verkiezingen van 2024. Allemaal vergeven en vergeten, lijkt nu. Meta doneerde zelfs 1 miljoen dollar aan het inauguratiefonds (terwijl Zuckerberg elke financiële steun achterwege liet voor de inauguratiefondsen van 2017 en 2021). Het werd al duidelijk dat Zuckerberg bereid zou zijn om door het stof te gaan met het oog op een betere relatie met de toekomstige president, toen hij Trumps reactie op de mislukte moordaanslag van 13 juli 2024 bewonderend omschreef als “badass” (vrij vertaald: stoer).
Ook Jeff Bezos gaf een onmiskenbaar signaal tijdens de voorbije verkiezingscampagne door de invloedrijke krant waarvan hij eigenaar is, 'The Washington Post', expliciet te verbieden om zijn steun uit te spreken voor Kamala Harris. Tijdens zijn eerste termijn als president streek Bezos Trump nochtans behoorlijk tegen de haren in. De toenmalige president had herhaaldelijk kritiek op The Washington Post voor de manier waarop er verslag over hem werd uitgebracht en trok zelfs naar de rechtbank om de krant aan te klagen wegens smaad. Amazon daagde op zijn beurt het Pentagon voor de rechter omdat het een langdurig miljardencontract verloor aan rivaal Microsoft. Volgens het bedrijf was dit volledig te wijten aan de minachting en de “onmiskenbare partijdigheid” van president Trump ten opzichte van Bezos. Toch wil laatstgenoemde nu op zijn minst vermijden geviseerd te worden door de aantredende VS-regering en wenst hij, als het even kan, voordelige beleidsbeslissingen en overheidscontracten af te dwingen... vandaar dus zijn donatie van 1 miljoen aan het inauguratiefonds.
Iedereen die een som van minstens 1 miljoen dollar opdiept voor dit fonds, wordt overigens uitgenodigd voor alle exclusieve privé-evenementen (verspreid over meerdere dagen), verbonden aan de beëdigingsceremonie op 20 januari 2025, waaronder een ‘kabinetsreceptie’, een ‘Make America Great Again'-overwinningsrally’, een diner met de vice-president en een ander diner met de president, een ‘One America, One Light’-zondagsdienst met Trump en zijn vrouw Melania, en het inauguraal bal.
Voor de ‘gewone burger’ worden er in de hoofdstad ook tal van festiviteiten voorzien, te beginnen met een heuse parade en de ceremonie zelf. Het contrast met de inauguratie van Biden zal groot zijn. Washington D.C. leek toen -vlak na de bestorming van het Capitool- wel een belegerde stad, met overal zwaar bewapende politie en militairen, dichtgetimmerde winkelruiten en lege straten. Belangrijk detail dit jaar is dat de inauguratie van Trump samenvalt met Martin Luther King Jr. Day, een federale feestdag die de nalatenschap van de Afro-Amerikaanse burgerrechtenleider eert. Iedereen heeft dus een dag vrij. De vaak openlijk racistische harde kern aanhangers van een president in spe die het niet al te hoog op heeft met burgerrechten in het algemeen en zeker niet met die van bepaalde bevolkingsgroepen, met name de vele Latijns-Amerikanen in de VS en specifiek ongedocumenteerde immigranten, zal verzamelen op de National Mall, dezelfde plek waar Martin Luther King in 1963 zijn beroemde ‘I have a Dream’-speech gaf... wat een nachtmerrie!