Op 29 juli kwamen een honderdtal mensen naar het NTGent voor het Gentse Feesten Debat met als thema 'Is een vrij Palestina nog mogelijk na de door Israël gepleegde genocide in Gaza?'. Het panelgesprek werd gemodereerd door Conchita Belaey en omvatte bijdragen van Anja Meulenbelt (Stichting Kifaia, Palestijnse verzet), Jaap Hamburger (Een Ander Joods Geluid Nederland), Ludo De Brabander (woordvoerder Vrede Vzw), Lamis Bayoumi (Palestijnse activiste en feministe) en Koen Bogaert (docent vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies, UGent). 

Over het algemeen richtte het gesprek zich op de huidige oorlog in Gaza, de verschillende aspecten van de Israëlische bezetting en kolonisatie, en de gevolgen daarvan voor de Palestijnen.

Ludo De Brabander benadrukte de ernst van de situatie door te stellen dat de acties van Israël in Gaza elke dag opnieuw bewijzen dat we moeten spreken van een genocide. "Dit is een gedeclareerde en goed gedocumenteerde genocide, openlijk toegegeven door de Israëlische agressor zelf. Ze wordt dagelijks gefilmd door hun eigen soldaten, en mensenrechtenschendingen worden voortdurend genormaliseerd. We moeten ons ervan bewust zijn dat deze genocide al bijna een jaar aan de gang is." 

Ook Anja Meulenbelt onderstreepte dat de wereld dagelijks getuige is van de schendingen door Israël, wat de internationale druk op Israël zou moeten vergroten en de urgentie van actie onderstreept. “Israël heeft de pech dat de hele wereld getuige is van de genocide. Iedereen ziet dat ze te ver gaan.” Dit maakt de normalisering ervan des te schokkender. 

Anja bekritiseerde de media, die pas na de recente escalaties aandacht begonnen te besteden aan de bredere situatie: "Er werd in de media gesproken alsof er voor 7 oktober niets aan de hand was". Lamis Bayoumi wees op de toegenomen aandacht voor het lot van de Palestijnen sinds 7 oktober, maar hekelde dat deze aandacht niet van de overheden komt. "De Palestijnen willen een normaal leven. Wereldwijd moeten politici niet blijven steken in woorden, er zijn daden nodig." Ze riep iedereen daarom op om bij te dragen aan de Palestijnse zaak via de BDS-beweging (Boycot, Desinvestering, Sancties). "Als individu kan je de Palestijnen helpen door de BDS steunen."

Zelfbeschikkingsrecht en westerse hypocrisie

Jaap Hamburger stelde dat het zelfbeschikkingsrecht van de Palestijnen op alle mogelijke manieren wordt ontkend. Hij sprak zijn steun uit voor het antizionisme, zonder dit te verwarren met antisemitisme, omdat antizionisme zich richt tegen het beleid van Israël en niet tegen de Joden als bevolkingsgroep. "Beschuldigingen van antisemitisme zijn vaak bedoeld om het niet over het Palestijnse zelfbeschikkingsrecht te moeten hebben. Persoonlijk heb ik het daar helemaal mee gehad."

De westerse hypocrisie en de steun van de EU en de VS aan Israël, werden fel bekritiseerd door het volledige panel. Jaap benadrukte hoe de steun van de VS en de EU aan Israël vaak ideologisch gemotiveerd is, zelfs al gaat dit tegen hun eigen belangen in. "Wat verontrustend is, is het gemak waarmee de VS en de EU dit steunen. Haaks op de waarden die ze laten uitschijnen." De houding van deze landen ondermijnt het internationaal humanitair recht, benadrukte Jaap nog.  

Professor Koen Bogaert besprak de rol van Europa in de koloniale geschiedenis van Palestina en Israël: "De kolonisering van Palestina was vanaf het begin een Europees project, gericht op het beschaven van de rest van de wereld. Israël fungeert als een verdedingingspost van de westerse beschaving, gesteund door de overblijfselen van de Europese koloniale ideologie." Koen maakte een onderscheid tussen uitbuitingskolonialisme en bevolkingskolonialisme, waarbij het laatste, gericht op etnische zuivering, de drijvende kracht is achter het zionistisch project. "Het legitimeren van het Israëlisch geweld door Europa toont aan dat het koloniaal gedachtegoed nog volop aanwezig is."

Legitiem verzet

Anja Meulenbelt verdedigde het recht op Palestijns verzet. "Israël is bezig de Palestijnen uit te roeien, omdat verdrijving eerder niet lukte. Het verzet van de Palestijnen is legitiem volgens het internationaal recht." Ook voor Koen Bogaert is "verzet de enige uitweg uit de kolonisering". 

"We mogen de Palestijnen niet enkel als slachtoffers zien. Ze verdienen respect voor hun verzet tegen de dagelijkse onderdrukking", aldus Bogaert. Hij riep op tot wereldwijde solidariteit en onvoorwaardelijke steun voor het verzet. In het Westen krijgt het verzet tegen het zionistisch project ook steeds meer steun, vooral bij solidariteitsbewegingen en jongeren zoals tijdens de universiteitsbezettingen. “De studenten hebben getoond dat we radicaliteit in de context van genocide moeten koesteren. Compromisloos zijn in tijden van genocide is iets waar de hele wereld veel van kan leren.”

Ludo De Brabander merkte op dat we kritisch moeten zijn voor onszelf en riep op tot zelfreflectie. "Dit gaat niet enkel over Palestina, maar ook over het feit dat we onszelf een spiegel moeten voorhouden.” Hiermee bedoelde hij dat de oorlog in Palestina niet alleen een kwestie is van politiek en mensenrechtenschendingen daar, maar ook een weerspiegeling is van problemen die ons allemaal aangaan. Hij suggereerde dat we onze eigen waarden, gedragingen en politieke keuzes hier moeten evalueren. De strijd van de Palestijnen voor vrijheid herinnert ons eraan dat het ook onze verantwoordelijkheid is om tegen onrecht en onderdrukking op te treden, en dat sommige mensen hun eigen houding ten opzichte van mensenrechten en solidariteit met onderdrukte bevolkingsgroepen misschien moeten herzien.

Toekomst van Israël en Palestina

Ludo De Brabander benadrukte verder dat "alles wat Israël doet, gericht is op het realiseren van Groot Israël. Dit zal leiden tot de implosie van hun zogenaamde democratie." Jaap Hamburger trad hem bij en voegde eraan toe dat Israël zichzelf aan het vernietigen is, omdat fascisme uiteindelijk altijd zichzelf vernietigt. Beide panelleden verwezen ook naar de verslechterende situatie in Israël zelf, zoals de sputterende economie en het dalend moreel van de soldaten.

De enige rationele oplossing is een binationale staat, concludeerde Ludo De Brabander - een politieke oplossing waarbij één enkele staat wordt gevormd waarin zowel Israëliërs als Palestijnen leven, met gelijke rechten en plichten. Dit concept staat in contrast met de internationaalrechtelijk bepleite tweestatenoplossing, die voorziet in de oprichting van twee aparte staten voor Israëliërs en Palestijnen, of met de geenstatenoplossing die Anja Meulenbelt aanhangt.

Jaap Hamburger benadrukte ten slotte de mogelijkheid van verzoening. "30.000 Joden leven momenteel in Berlijn, iets wat ondenkbaar was tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dan moet het ook mogelijk zijn dat mensen in het Midden-Oosten overeenkomen.”