Begin oktober 2022 voegde de Japanse Zelfverdedigingsmacht zich bij de VS-strijdkrachten voor 'Resolute Dragon 2022'. Volgens de VS-marine gaat het om de “grootste bilaterale militaire oefening van het jaar”. Majoor-generaal Jay Bargeron van de 3de Mariniersdivisie zei bij de start van de oefening dat de Verenigde Staten “klaar is om te vechten en te winnen” als er beroep wordt gedaan op Washington.
Resolute Dragon 2022 volgde op de hervatting in september van trilaterale militaire oefeningen door Japan, Zuid-Korea en de Verenigde Staten voor het Koreaanse schiereiland. Deze oefeningen waren opgeschort omdat de vorige Zuid-Koreaanse regering een toenaderingsbeleid nastreefde ten opzichte van Noord-Korea.
Al deze militaire manoeuvres gaan door in een context van verhoogde spanningen tussen de Verenigde Staten en China. De meest recente VS Nationale Veiligheidsstrategie identificeert China als de “enige concurrent” van de Verenigde Staten in de wereld, en moet daarom door de VS en zijn bondgenoten (in de regio zijn dat Japan en Zuid-Korea) in bedwang gehouden worden.
De VS neemt deze houding aan ondanks herhaaldelijke beweringen vanwege China -onder meer bij monde van de woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken Zhao Lijian op 1 november 2022- dat het “nooit naar hegemonie zal streven of aan expansionisme zal doen”. De militaire oefeningen plaatsen Japan in het middelpunt van de nieuwe Koude Oorlog die de VS voert tegen China.
Artikel 9
De Grondwet van Japan (uit 1947) verbiedt het land een offensieve militaire macht op te bouwen. Twee jaar nadat Artikel 9 op aandringen van de VS-bezetting ingevoerd werd in de Grondwet, zegevierde de Chinese Revolutie en begon de VS de ontwapening van Japan te heroverwegen.
Discussies over de intrekking van Artikel 9 begonnen bij de start van de Koreaanse Oorlog in 1950. De VS-regering oefende druk uit op de Japanse premier Shigeru Yoshida om het leger uit te bouwen en de Nationale Politiereserve te militariseren. Het Ashida-amendement op Artikel 9 uit 1946 (dat Japans recht op zelfverdediging erkende en het land in staat stelde om een defensiemacht uit te bouwen) verzwakte de Japanse verbintenis tot demilitarisering en zette de deur open voor volledige herbewapening.
De publieke opinie in Japan is tegen de formele afschaffing van Artikel 9.
De publieke opinie in Japan is tegen de formele afschaffing van Artikel 9. Desalniettemin is Japan zijn militaire capaciteit blijven opbouwen. Voor de begroting van 2021 voegde Japan 7 miljard dollar toe aan het militair budget dat zo op 54,1 miljard dollar kwam te staan. Het gaat om een stijging met 7.3% ten opzichte van het jaar ervoor. “De grootste jaarlijkse stijging sinds 1972,” merkt het 'Stockholm International Peace Research Institute' op.
In september 2022 zei de minister van Defensie van Japan, Yasukazu Hamada, dat zijn land “de defensiecapaciteiten die we nodig hebben radicaal gaan versterken... Om Japan te beschermen is het belangrijk voor ons om niet alleen de hardware, zoals gevechtsvliegtuigen en schepen, te hebben maar ook genoeg munitie”. Japan heeft aangegeven zijn militair budget vanaf nu tot 2024 jaarlijks met 11% te willen verhogen.
In december zal Japan een nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie voorstellen, de eerste sinds 2014. Premier Fumio Kishida vertelde de 'Financial Times': “We zullen volledig voorbereid zijn om te reageren op elk mogelijk scenario in Oost-Azië om de levens en het levensonderhoud van ons volk te beschermen”. Het lijkt erop dat Japan op conflictkoers zit met China, zijn belangrijkste handelspartner.
Dit vertaalde artikel vercheen eerder op Counterpunch
