Image
Neen aan NAVO-top die werkt aan militaire opbouw
Neen aan NAVO-top die werkt aan militaire opbouw
Artikel
4 minuten

Het staat in de sterren geschreven dat de toegenomen spanningen met Rusland de komende NAVO-top in Wales op 4 en 5 september zullen beheersen.

Zes maanden sinds het begin van de Rusland-Oekraïne-crisis moeten we tot een akkoord komen over langetermijnmaatregelen om onze capaciteit om vlug te reageren te versterken, om de bondgenoten die vrezen voor de veiligheid van hun land gerust te stellen en om elke Russische agressie af te schrikken”, aldus de Britse premier David Cameron die de gastheer zal zijn van de NAVO-top. Te oordelen aan de jongste verklaringen en uitspraken van NAVO-protagonisten lijken we wel weer helemaal terug verzeild geraakt in de Koude Oorlogsjaren.

Misbruik van de crisis in Oekraïne

Los van het enge zwart-wit denken over de Oekraïne-crisis, maken verschillende NAVO-leiders er al te graag gebruik van om het politieke belang, en de cohesie en slagkracht van de NAVO te versterken. In een opiniestuk in de Wall Street Journal (17/08) benadrukken NAVO-secretaris-generaal Rasmussen en NAVO's topgeneraal Breedlove de Russische dreiging om te pleiten voor een verbetering van de snelle reactiecapaciteit van de NAVO, een verhoogde aanwezigheid van NAVO-troepen in Oost-Europa en last but not least het terugdraaien van de dalende trend van de defensiebudgetten.

Wat minder benadrukt wordt is dat de NAVO zelf heeft bijgedragen aan de verzuring van de relaties met Rusland, toen ze in 2008 de deur op een kier zette voor NAVO-lidmaatschap van Georgië en Oekraïne. De NAVO-leiders waren zich daarvan goed bewust. Al in 1994 schreef de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Warren Christopher dat een snelle oostwaartse NAVO-uitbreiding een 'neo-imperialistisch' Rusland tot een 'selffulfilling prophecy' zou maken. Moskou reageerde ook voorspelbaar furieus toen de NAVO in 2010 besliste om een rakettenschild in Europa uit te bouwen, omdat dit de nucleaire balans uit evenwicht zou brengen, wat in de ogen van Rusland het risico op een kernwapenoorlog verhoogt.

NAVO wil stijging defensiebudget

De crisis rond Oekraïne lijkt in elk geval een dankbaar argument om de kwestie van de 'zwakke defensie' van de Europese NAVO-lidstaten aan te kaarten. Al jaren hamert Washington er op dat Europa meer en beter moet investeren in Defensie. Anno 2014 is de VS goed voor meer dan 70% van de totale NAVO-defensiebudgetten tegenover 59% in 1995. Dat heeft zowel te maken met de sterke stijging van de Amerikaanse militaire uitgaven sinds de 9/11-aanslagen in 2001, als met de dalende defensiebudgetten in Europa, een gevolg van de ontspanning na de Koude Oorlog en vooral de crisis van 2008. Hoewel de NAVO-bondgenoten in 2006 hebben afgesproken om 2% van hun Bruto Binnenlands Product (BBP) te besteden aan Defensie, halen momenteel slechts vier landen die norm. België spendeert ongeveer 1% van zijn BBP aan Defensie. Rasmussen heeft ons land al een veeg uit de pan gegeven en moedigt België aan om het defensiebudget te laten stijgen in de richting van de NAVO-norm. Dat zou betekenen dat we jaarlijks 2,7 miljard euro meer aan Defensie moeten besteden. Dat klinkt weinig realistisch gezien de 17 miljard euro die ons land in de komende legislatuur moet besparen om aan de Europese begrotingsnormen te voldoen. Een stijging van het defensiebudget is ook onverantwoord als we zien voor welke sociaal-economische en milieu-uitdagingen ons land staat.

Meer wapens?

België staat daarnaast eveneens onder druk om een groter deel van het defensiebudget te besteden aan investeringen in wapens en militaire uitrusting. Ook daar hanteert de NAVO een norm: 20% van het defensiebudget moet naar dit soort van investeringen gaan. België haalt deze norm evenmin. Washington wil iedereen mee in het bad, dus ook op vlak van 'harde' interventiecapaciteit. Dat betekent dat ons land verondersteld wordt om een bijdrage te leveren tot de aangekondigde versterking van de 'NATO Response Force', de snelle reactiemacht van de NAVO.

Dat brengt ons meteen bij het debat over de vervanging van de F-16 gevechtsvliegtuigen. Volgens ontslagnemend minister van Defensie zou België tot de aankoop moeten overgaan van 40 nieuwe F-35 gevechtsvliegtuigen die, zoals Washington dat wil, in staat zijn om zowel 'gevechtstaken' op te nemen, als de gemoderniseerde versie van de B-61 kernbommen te transporteren en af te leveren.

De Amerikaanse president Obama laat niet na om het 'goede voorbeeld' te geven met een voorstel om 1 miljard dollar van de Amerikaanse begroting vrij te maken voor het 'European Reassurance Initiative', dat de militaire aanwezigheid van de VS in Oost-Europa moet versterken. Het is meteen een duidelijk signaal dat ook de Europese lidstaten hun bijdrage daartoe moeten leveren. Landen als Duitsland en Italië zijn daar niet happig op omdat ze de militarisering van de regio vrezen.

Ontwapen om te ontwikkelen

De vredesbeweging roept onze beleidsmakers op om niet mee te stappen in de nieuwe opdoemende koude oorlogsmentaliteit die de NAVO blijkt te beheersen. Ons land heeft geen behoefte aan meer wapens, maar aan investeringen die het maatschappelijk welzijn en de duurzame ontwikkeling verhogen. Ons land heeft geen militaire opbouw en kernwapens nodig, maar wel diplomatieke initiatieven die tot ontspanning en wederzijds vertrouwen met Rusland kunnen leiden.

Er is wederzijds begrip nodig voor de belangen en de veiligheid die in Oekraïne en elders in de regio meespelen. Dat doe je niet met oorlogstaal maar met dialoog. Niemand is gediend met een nieuwe wapenwedloop.

Lees ook het dossier: De NAVO, instrument voor geostrategische belangen

 


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Thema

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.