Geachte Rector Danckaert en Professor Buts,

Het is ons ter ore gekomen dat u een formele disciplinaire procedure startte tegen twee VUB-studenten in verband met hun betrokkenheid bij een vreedzaam protest op de VUB-campus op 27 juni 2024, met name in verband met hun vragen aan een Vlaams lid van het Parlement over de steun van zijn partij voor Israël. Wij vernemen dat hierover een disciplinaire vergadering gepland staat op 20 december 2024, en dat de studenten een schorsing van een jaar riskeren.

Het spijt ons te zien dat de VUB op deze manier omgaat met een kritische actie van studenten, in strijd is met de idealen van vrijheid van meningsuiting en de waarden van vrij onderzoek die de universiteit beweert te ondersteunen en die essentieel zijn voor onze gehele academische gemeenschap. Het starten van disciplinaire procedures tegen studenten die actief reflecteren en zich engageren met hun universiteit door verantwoording te eisen voor de ethische waarden en principes die de universiteit zegt te verdedigen, is in onze ogen onverenigbaar met deze waarden.

Sinds het begin van de oorlog van Israël tegen Palestina, die door Amnesty International en vele anderen als genocide is erkend, hebben talloze burgers wereldwijd hun regeringen opgeroepen om de banden met Israël te verbreken en sancties op te leggen.

De oproep voor een academische boycot en sancties door onze Vlaamse en nationale regeringen maakt deel uit van deze brede, democratische campagne en we zouden studenten niet moeten disciplineren voor hun deelname eraan. 

De actie die leidde tot de disciplinaire procedures tegen de studenten bestond uit het begeleiden van een parlementslid van de Vlaamse N-VA-partij op en buiten de campus, het roepen van slogans en het aanspreken van het parlementslid over zijn verantwoordelijkheden als politiek vertegenwoordiger. De actie heeft niemand in gevaar gebracht of schade berokkend, en de studenten hebben een fysieke afstand tot het parlementslid gehouden. Er is dan ook geen gerechtvaardigde reden voor het schorsen van deze studenten.

Bovendien kan de aanwezigheid van een politicus op de universiteitscampus tijdens een personeelsevenement, waar hij naast de rector van onze universiteit zat, niet als een neutraal of informeel moment worden beschouwd. Het aanspreken van de een politieke
figuur tijdens deze gelegenheid kan dan ook niet worden gezien als een inbreuk op de privacy of als een belemmering van de universitaire werking. Integendeel, personen die invloedrijke instellingen vertegenwoordigen, kunnen en moeten in overeenstemming met hun professionele functies worden aangesproken. Ze kunnen ter verantwoording worden geroepen en bevraagd op de campus. 

We zijn ervan overtuigd dat u gelooft dat studenten het recht hebben om hun meningsverschillen over universitair beleid, politieke partijen, politici of al het bovenstaande te uiten. Deze disciplinaire procedure geeft echter het tegenovergestelde signaal aan VUB-studenten, -personeel, de academische gemeenschap en het bredere publiek.

Dit is een verontrustend precedent, aangezien geen enkele andere Vlaamse universiteit dergelijke maatregelen heeft genomen in deze context. Bovendien is het moeilijk te begrijpen waarom de VUB protest zou criminaliseren, gezien haar eerdere communicatie waarin steun werd uitgesproken voor door studenten geleide acties die pleiten voor vrede. Het vertegenwoordigt een criminalisering van protest en vrije meningsuiting, wat studenten zal ontmoedigen om zich uit te spreken en betekenisvol bij te dragen aan het leven van onderwijsinstellingen – ruimtes die kritisch denken en actieve betrokkenheid bij zowel de studenten, hun directe omgeving als de bredere wereld zouden moeten bevorderen.

Wij dringen er bij u en de universiteit op aan om uw toewijding aan de waarden van vrije meningsuiting en het recht van studenten om deel te nemen aan open en eerlijke dialogen, zonder angst voor repercussies, te tonen. We verzoeken u dan ook om deze procedure te heroverwegen en alle disciplinaire maatregelen tegen de twee studenten stop te zetten.

De gevolgen van deze disciplinaire maatregelen voor de studenten zijn namelijk volstrekt onevenredig en onrechtvaardig. De betrokken studenten lopen het risico op een jaar schorsing, uitsluiting van examens en dagvaarding tijdens de voorbereiding op examens, en moeten de persoonlijke kosten voor juridische bijstand en vertegenwoordiging dragen als gevolg van de rechtszaak die door de universiteit tegen hen is aangespannen. We roepen de universiteit op om deze inspanningen te richten op degenen die actief betrokken zijn bij het financieren en steunen van genocide, door institutionele druk uit te oefenen waar dat het meest nodig is.

Met vriendelijke groet,

VUB Palestine Solidarity Network
Deze brief heeft 316 ondertekenaars (op 19 december - tekenen kan nog via de link) onder wie:

Jozef Vander Meulen (VUB)

Serge Gutwirth (VUB)

Jenneke Christiaens (VUB)

Iman Lechkar (VUB)

Patrick Deboosere (VUB)

Ilke Adam (VUB)

Frank Van Overwalle (VUB)

Geertrui Van Overwalle (KUL)

Jan Orbie (UGent)

Koen Bogaert (UGent)

Barbara Van Dyck (ULB)

Vincent Scheltiens (UA)

Marc Rigaux (UA)

Je kan de studenten financieel helpen om de gerechtelijke kosten te dragen via de GoFundMe Campagne