Van 10 april tot 9 mei houdt de 'Global Campaign on Military Spending' (GCOMS), een maand van acties tegen de militaire uitgaven, onder de banner 'Global Days of Action on Military Spending' (GDAMS). Dit is de oproeptekst, waar maatschappelijke middenveldorganisaties wereldwijd zich bij kunnen aansluiten.

Het afgelopen jaar is de wereld getuige geweest van een alarmerende escalatie van geweld: de genocide in Gaza, de oorlog in Oekraïne, de burgeroorlog in Soedan, het conflict in de Democratische Republiek Congo en meer dan 30 andere gewapende conflicten in het Zuiden (waarvan de helft in Afrika), hebben geleid tot miljoenen doden en gewonden, het verlies van bestaansmiddelen of gedwongen ontheemding. Nog meer gewelddadige conflicten doemen op aan de horizon naarmate de mondiale spanningen escaleren en de concurrentie tussen landen toeneemt. Tegelijk worden het internationaal recht en instanties voor de bemiddeling bij en oplossing van conflicten, zoals de Verenigde Naties, buitenspel gezet of genegeerd.

Militarisme wakkert deze oorlogen en geweld duidelijk aan, maar ondanks oproepen om wapens en geweld te vervangen door vredesonderhandelingen en ontwapening, houden regeringen halsstarrig vast aan een recept voor rampspoed door hun militaire budgetten aanzienlijk te verhogen. (In 2024 stegen de wereldwijde militaire uitgaven tot 2.718 miljard dollar, een recordbedrag.) In plaats van wegen naar vrede te zoeken door te investeren in diplomatie, humanitaire hulp en conflictoplossing, hebben ze besloten om steeds meer geld aan de wapenindustrie te geven.

De geschiedenis heeft herhaaldelijk aangetoond dat militarisering geen vrede, noch veiligheid brengt. Het houdt cycli van vernietiging, lijden en onrecht in stand en voedt de klimaatafbraak. Militarisering is daarom geen oplossing, maar een deel van het probleem. Hoe kan meer van hetzelfde enig ander resultaat opleveren dan meer oorlog, geweld en onrecht?

Al dit geweld wordt ook aangewakkerd door steeds agressievere en openlijk supremacistische discoursen en beleidsmaatregelen van een opkomend extreemrechts en een naar rechts opschuivend centrum, die een klimaat van angst bevorderen en de verdere militarisering en securitisatie van onze samenlevingen presenteren als de enige weg vooruit, waardoor elk publiek debat in de kiem wordt gesmoord.

Geld uitgeven aan oorlog en herbewapening betekent dat waardevolle middelen onttrokken worden aan ons welzijn. Elke cent die wordt uitgegeven aan wapens is een cent die niet wordt uitgegeven aan essentiële openbare diensten, die echt levens kunnen verbeteren, echte veiligheid kunnen bieden en duurzame vrede kunnen opbouwen. In een tijd van klimaat- en milieucrisissen die de planeet en de levens van de huidige en toekomstige generaties in gevaar brengen, is het essentieel om de militaire budgetten te verlagen en deze middelen net te gebruiken om mens en planeet te redden. Voorrang geven aan oorlogsgerelateerde uitgaven boven fundamentele maatschappelijke behoeften verergert het lijden, verdiept de economische onzekerheid en vergroot de sociale ongelijkheid. Verdere militarisering en stijgingen van de militaire uitgaven zullen noodzakelijkerwijs leiden tot meer bezuinigingen en besparingen op essentiële openbare diensten, terwijl ze onderdrukking en het verlies van rechten en plichten in de hand werken, zowel in het binnen- als buitenland.

Het is ook van het grootste belang om de mythe van de positieve effecten van militaire investeringen op nationale economieën te ontkrachten. Het verhogen van de militaire uitgaven versterkt niet alleen een status quo die gebaseerd is op geweld en onrechtvaardigheid, maar leidt ook middelen af van productievere civiele sectoren, die grotere voordelen opleveren, zowel op de korte als op de lange termijn, onder meer op het vlak van de creatie van banen.

• We eisen dat er een einde komt aan deze roekeloze wapenwedloop. De wereld heeft niet nog meer wapens nodig, maar meer dialoog, samenwerking, wereldwijde democratische instellingen en een toewijding aan rechtvaardigheid en menselijke waardigheid.
• We roepen regeringen dringend op om de militaire uitgaven te verminderen en in plaats daarvan -door middel van samenwerking en diplomatie- de mondiale uitdagingen van deze tijd aan te pakken, wat alle beschikbare middelen vereist.
• We roepen op tot echte inspanningen gericht op wereldwijde ontwapening, het stoppen van de wapenhandel en het stopzetten van wapentransporten naar landen die in conflict zijn, betrokken zijn bij regionale instabiliteit, of de mensenrechten en het internationaal recht systematisch schenden. We roepen regeringen en bedrijven op om vrede en gerechtigheid prioriteit te geven boven winsten uit wapenproductie en -handel.
• We roepen regeringen op (vooral die van de VS en EU-landen) om te stoppen met het leveren van wapens aan- en het kopen van wapens van Israël, en alle bestaande middelen te gebruiken, inclusief de invoering van sancties tegen de Israëlische regering, om aan te dringen op een echt staakt-het-vuren en een einde te maken aan de genocide in Gaza.
• We roepen op tot een oprechte en actieve discussie over nieuwe en responsieve internationale en regionale veiligheidsarchitecturen, gebaseerd op de gedeelde ideeën van gemeenschappelijke veiligheid, ontwapening en mondiale rechtvaardigheid. We roepen regeringen op om het internationaal recht en internationale ontwapeningsverdragen na te leven, het internationaal conflictoplossingskader van de Verenigde Naties (VN) te ondersteunen, de engagementen gemaakt in het VN-Pact voor de Toekomst na te komen, en actief een vierde Speciale Sessie inzake Ontwapening voor te bereiden in de Algemene Vergadering van de VN.
• We roepen regeringen op om de klimaatcrisis nu aan te pakken. Militaire apparaten zijn verantwoordelijk voor 5,5% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dit betekent dat als de legers in de wereld een land zouden zijn, ze de op drie na grootste mondiale uitstoter zouden zijn. Meer militaire uitgaven betekent meer uitstoot. Als er miljoenen dollars kunnen worden vrijgemaakt voor de aankoop van wapens, is er geen enkele reden waarom dat geld niet beschikbaar zou kunnen worden gesteld voor klimaatfinanciering om de grootste uitdaging waar de mensheid ooit voor stond, aan te pakken.
• We roepen het maatschappelijk middenveld op lokaal, nationaal, regionaal en internationaal niveau op om zich aan te sluiten bij de GCOMS-campagne om de stijgende trend van militaire uitgaven tegen te gaan, de wereldwijde beweging voor vrede en rechtvaardigheid te versterken en het hoofd te bieden aan besluitvormers die in naam van de veiligheid een nooit eindigend militarisme proberen te rechtvaardigen.