In de VS-pers wordt naar de recente moorddadige aanval van Hamas in Israël verwezen als de “9/11 van Israël”. Israël lijkt dezelfde bloeddorstige en wraakzuchtige reactie te hebben als de VS na de aanslagen op de Twin Towers. Dit kan alleen tot meer geweld, meer doden, meer rancune en meer onveiligheid leiden.

Toen Hamas-strijders in de vroege uren van 7 oktober Israël binnendrongen vanuit Gaza, vielen ze niet alleen militaire doelen aan, maar slachtten ze ook honderden Israëlische burgers af. Het totaal aantal Israëlische doden staat op 13 oktober op 1300. Je hoeft belange geen pacifist te zijn om de Hamas-aanval ten strengste te veroordelen. Het was een daad van terrorisme in de betekenis van: ‘het berekend gebruik van geweld om een algemeen klimaat van angst -terreur- te creëren bij een bevolking, met het oog op het bereiken van een bepaald politiek doel’.

Oorlogsmisdaden

Israël reageerde door Gaza te onderwerpen aan een genadeloze bombardementencampagne – de vijfde in 15 jaar tijd. Ook de burgerinfrastructuur wordt daarbij tot puin herleid, met name bedrijven, appartementen en woningen, scholen, ziekenhuizen en ambulances worden geraakt. Het dodental stijgt zienderogen. Op 13 oktober zijn er al zeker 1799 dodelijke slachtoffers in de Gazastrook - een gebied van amper 360 km² waarop 2,2 à 2,3 miljoen Palestijnen leven, waarvan minstens 1 miljoen kinderen. 1,4 miljoen Gazanen zijn bovendien geregistreerd bij UNRWA als vluchtelingen omdat ze in de oorlog van 1948 al eens verdreven werden van hun huizen en gronden door Israël. 

Wat momenteel aan de gang is in de Gazastrook is de collectieve bestraffing van de hele bevolking daar. Dat is illegaal volgens het internationaal recht en eveneens een daad van terreur, maar dan gepleegd door een staat. De Israëlische regering heeft daarbij elke pretentie laten varen dat het burgerlevens probeert te vrijwaren. De Israëlische minister van Defensie, Yoav Gallant, verklaarde op 9 oktober: “Ik heb opdracht gegeven tot een volledige belegering van de Gazastrook. Er zal geen elektriciteit zijn, geen voedsel, geen brandstof. Alles is gesloten. Wij vechten tegen menselijke dieren en handelen daarnaar”. Het was een regelrechte intentieverklaring tot het plegen van oorlogsmisdaden en genocide.

De Israëlische regering heeft elke pretentie laten varen dat het burgerlevens probeert te vrijwaren.

Op donderdag 12 oktober trok het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden (OCHA) aan de alarmbel. De enige elektriciteitscentrale -en enige bron van elektriciteit- van Gaza kwam zonder brandstof te zitten en werkt niet meer. Sanitaire voorzieningen zijn beschadigd, vernield of onbruikbaar gemaakt. De meeste inwoners van de Gazastrook hebben geen toegang meer tot drinkwater of huishoudelijk water via pijpleidingen. Het persbericht dat OCHA donderdag uitbracht, meldde dat er sinds het begin van de vijandelijkheden zes waterputten, drie waterpompstations, één waterreservoir en één ontziltingsinstallatie (die 1,1 miljoen Gazanen bediende) geraakt waren door luchtbombardementen. 

Alle gezondheidsvoorzieningen in Gaza zijn overweldigd, medische voorraden zijn schaars en de toegang tot ziekenhuizen en medische zorg wordt belemmerd door de aanhoudende vijandelijkheden en beschadigde wegen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie waren er op 12 oktober al 18 zorginstellingen en 20 ambulances getroffen door luchtaanvallen. Er waren tegen donderdag ook al 88 scholen geraakt, waaronder 18 UNRWA-scholen, waarvan er twee werden gebruikt als noodopvang voor interne vluchtelingen.

Reeds vóór de geweldsescalatie van deze maand werd bijna 60% van de huishoudens in Gaza als voedselonzeker of kwetsbaar voor voedselonzekerheid beschouwd – een gevolg van de Israëlische economische blokkade waaraan Gaza sinds 2007 onderworpen wordt. Israël controleert sindsdien wie en wat Gaza in en uit mag, en transformeerde het gebied op die manier tot de grootste openluchtgevangenis ter wereld. 

Grondoffensief

Het Israëlisch leger (IDF) maakt zich nu ook op om een groots grondoffensief te lanceren. Premier Netanyahu waarschuwde de burgerbevolking van Gaza daarbij absurd genoeg om zich snel uit de voeten te maken, terwijl hij hen dat tegelijkertijd net belet door Gaza hermetisch afgesloten te houden. Hij waarschuwde vandaag: “Ik wil benadrukken: dit is nog maar het begin. Onze vijanden zijn pas begonnen de prijs te betalen. Ik zal nu niet in detail treden over wat er nog gaat gebeuren, maar ik zou u willen vertellen dat dit nog maar het begin is.” Het meest frappante is dat de Israëlische regering bij het plegen van al deze oorlogsmisdaden onbeschaamd aangemoedigd wordt door heel wat westerse regeringsleiders, de Verenigde Staten op kop. 

Op vrijdagochtend 13 oktober beval het IDF de Gazanen om naar het zuiden van de Gazastrook te trekken, terwijl het de laatste hand legt aan de voorbereiding van zijn grondoffensief tegen Hamas. “Deze evacuatie is voor jullie eigen veiligheid”, aldus het IDF. De woordvoerder van de VN-secretaris-generaal vertelde de pers dat VN-functionarissen die in Gaza werken, te horen kregen dat “de gehele bevolking van Gaza ten noorden van Wadi Gaza binnen de komende 24 uur naar het zuiden van Gaza zou moeten verhuizen” en dat dit anders “verwoestende humanitaire gevolgen” zou kunnen hebben. Het betreft 1,1 miljoen mensen, en volgens de VN waren er voor dit IDF-bevel sowieso al ongeveer 423.000 mensen intern op de vlucht geslagen voor de bombardementen. 

“Het bevel om 1,1 miljoen mensen van het noorden van Gaza te evacueren, tart alle oorlogsregels en de elementaire menselijkheid”, reageerde de ondersecretaris-generaal voor Humanitaire Zaken van de VN, Martin Griffiths. Een enorme groep mensen op korte tijd van de ene kant van een dichtbevolkt gebied naar een andere kant drijven, zonder pauze in de bombardementen en over een vernietigde infrastructuur, is uiteraard waanzin. Bovendien is het nergens veilig in de Gazastrook. 

Het is niet duidelijk of er achter de schermen diplomatieke onderhandelingen aan de gang zijn om een humanitaire corridor voor vluchtelingen in te stellen. Indien er zo’n corridor zou komen, dan is het hoogstwaarschijnlijk via de Rafah-grensovergang in het zuiden van Gaza, naar Egypte. Israël heeft deze overgang de komende dagen al gebombardeerd en Egypte houdt de grens voorlopig gesloten.

Egypte wil wel humanitaire hulp leveren aan Gaza en bemiddelen in het conflict, maar is niet happig op de komst van honderdduizenden extra Palestijnse vluchtelingen. Het is niet onwaarschijnlijk dat Israël toch een uitweg voor de Gazanen via Egypte aan het bepleiten is. Het kan de Gazastrook dan laten leeglopen, om vervolgens te beletten dat de Palestijnen ooit nog terug keren – een in 1948-1949 beproefde techniek.

Context

Het is belangrijk dat de recente escalatie van geweld bekeken wordt door een bril die ten minste 75 jaar overspant en niet alleen de laatste week. Wijzen op de context en voorgeschiedenis van dit conflict, heeft helemaal niets te maken met het goedkeuren of vergoelijken van de recente Hamas-aanval tegen Israëlische burgers. Het discours van de Israëlische regering dat het hier een “ongeprovoceerde” terreuraanval betreft, moet echter ten stelligste doorprikt worden.

Israël bezet, koloniseert, onderdrukt en vernedert het Palestijnse volk al 75 jaar onbestraft.

Elke individuele uitspatting van geweld moet worden gezien als een onderdeel van een cyclus van geweld en tegengeweld die geworteld is in een agressief bezettings- en apartheidsregime dat al decennia met militaire middelen wordt opgelegd aan de Palestijnen. Israël bezet, koloniseert, onderdrukt en vernedert het Palestijnse volk bovendien al 75 jaar ongecontesteerd en onbestraft. Integendeel, het wordt zelfs beloond en onvoorwaardelijk ondersteund door de machtigste bondgenoot ter wereld, de Verenigde Staten. Het onderhoudt in toenemende mate geprivilegieerde relaties met de Europese Unie (bijv. Associatieakkoord) en bevindt zich in een proces van normalisering van zijn betrekkingen met de Arabische buurlanden. 

Het is de normalisering van de systemische onderdrukking van de Palestijnen die het bezettings- en apartheidsregime al 75 jaar in stand houdt. De nu zo verbolgen regeringsleiders dienen hier een hand in eigen boezem te steken. Indien Israël de afgelopen decennia op internationaal niveau veel meer onder druk was gezet om het internationaal recht na te leven en de door de VN meermaals bevestigde onvervreemdbare rechten van de Palestijnen te respecteren, was het hoogstwaarschijnlijk nooit tot deze escalatie gekomen. 

Het is uit deze specifieke geschiedenis van straffeloosheid dat een terechte mondiale solidariteitsbeweging met de Palestijnen is ontstaan. Het is dan ook perfect mogelijk en zelfs logisch om de rechtvaardige eisen van de Palestijnse bevrijdingsbeweging te onderschrijven zonder dat dit afbreuk doet aan de verontwaardiging en woede over de burgerslachtoffers aan zowel Israëlische als Palestijnse zijde. En er zijn ongetwijfeld heel wat Palestijnen -ook voorstanders van de gewapende strijd tegen Israëlische militaire doelwitten- die het daarmee eens zijn. Willekeurige aanvallen op burgers dienen geen enkel strategisch doel voor de Palestijnse bevrijding en vormen alleen een propagandistische rechtvaardiging voor de acties van het Israëlische leger. 

Militarisering brengt geen veiligheid

Deze acties -inclusief een waaier aan schendingen van de mensenrechten en het doden van Palestijnse burgers- worden allemaal gekaderd als het garanderen van de Israëlische veiligheid. Ter rechtvaardiging van elke IDF-operatie weerklinkt het mantra dat Israël 'het recht heeft om zich te verdedigen', maar de logica gebiedt dat de bezetter geen zelfverdediging kan inroepen tegen de bevolking die hij bezet. Toch is dat precies wat er vandaag -nu Israël op het punt staat om Gaza volledig van de kaart te vegen- opnieuw gebeurt. 

De bezetter kan geen zelfverdediging inroepen tegen de bevolking die hij bezet.

Hoe de gebeurtenissen zich de komende dagen, weken en maanden ook ontvouwen een belangrijke conclusie kan nu al getrokken worden: militarisering brengt geen veiligheid en vrede. De militaire uitgaven van Israël voor het jaar 2023 worden geschat op 23,6 miljard dollar. Dat is inclusief de jaarlijkse militaire steun van de Verenigde Staten ter waarde van 3,8 miljard dollar. Het Israëlisch militair budget vertegenwoordigt meer dan 5% van het Bruto Binnenlands Product dat het land verwacht voor 2023. Toch kan de doorgedreven militarisering van de Israëlische staat en maatschappij niet beletten dat Palestijnen zich blijven verzetten tegen de hen aangedane onrechtvaardigheden. 

Ook het op til zijnde grondoffensief van het IDF zal de geest van verzet tegen onderdrukking niet kunnen uitroeien. Het kan de operationele capaciteit van Hamas misschien wel vernietigen, maar zolang het Palestijnse volk onderworpen wordt aan kolonisering, bezetting, apartheid, mensenrechtenschendingen en vernedering, zal de bevrijdingsbeweging blijven opstaan.            

Er bestaat dan ook geen militaire oplossing voor deze crisis. De enige kans op vrede en veiligheid voor alle landen in de regio, inclusief Israël, is een rechtvaardige en onderhandelde oplossing, waarbij de fundamentele rechten van de Palestijnen door iedereen gerespecteerd en erkend worden.

De grondoorzaken van het conflict liggen diep en kunnen alleen worden aangepakt als geweld achterwege blijft. Daarom, en om het leven van burgers te beschermen, is het van het allergrootste belang om zo snel mogelijk tot een de-escalatie te komen en dringend humanitaire hulp te verstrekken. Stop de Israëlische oorlog in Gaza!

Bekijk hier onze solidariteitscampagne met de Palestijnen.