President Biden begon zijn recente ‘State of the Union’-toespraak met een vurige waarschuwing dat het niet goedkeuren van zijn 61 miljard dollar kostende wapenpakket voor Oekraïne, "Oekraïne in gevaar zal brengen, Europa in gevaar zal brengen, de vrije wereld in gevaar zal brengen". Maar zelfs als het verzoek van de president plotseling zou worden ingewilligd, zou het de wrede oorlog die Oekraïne verwoest alleen maar verlengen en gevaarlijk verder doen escaleren.
De veronderstelling van de politieke elite in de VS dat Biden een uitvoerbaar plan had om Rusland te verslaan en de pre-2014 grenzen van Oekraïne te herstellen, is eens te meer een triomfalistische Amerikaanse droom gebleken die in een nachtmerrie is veranderd. Oekraïne heeft zich bij Noord-Korea, Vietnam, Somalië, Kosovo, Afghanistan, Irak, Haïti, Libië, Syrië, Jemen en nu Gaza gevoegd als het zoveelste verbrijzelde monument van Amerika's militaire waanzin.
Dit had één van de kortste oorlogen in de geschiedenis kunnen zijn, als president Biden gewoon het vredes- en neutraliteitsakkoord had gesteund waarover in maart en april 2022 in Turkije was onderhandeld en dat volgens de Oekraïense onderhandelaar Oleksiy Arestovych al tot ontkurkte champagne leidde in Kiev. In plaats daarvan kozen de VS en de NAVO ervoor om de oorlog te verlengen en te laten escaleren in een poging om Rusland te verslaan en te verzwakken.
Twee dagen voor de State of the Union-toespraak van Biden kondigde de VS-minister van Buitenlandse Zaken Blinken het vervroegd pensioen aan van waarnemend onderminister van Buitenlandse Zaken Victoria Nuland, een van de functionarissen die het meest verantwoordelijk is voor een decennium van desastreus VS-beleid ten aanzien van Oekraïne.
Twee weken voor de aankondiging dat Nuland op 62-jarige leeftijd met pensioen ging, erkende ze in een toespraak voor het ‘Center for Strategic and International Studies’ (CSIS), dat de oorlog in Oekraïne was verworden tot een uitputtingsslag die ze vergeleek met de Eerste Wereldoorlog. Nuland gaf toen ook toe dat de regering-Biden geen plan B had voor Oekraïne als het Congres geen 61 miljard dollar ophoest voor meer wapens.
We weten niet of Nuland werd gedwongen om te vertrekken, of misschien opstapte uit protest tegen een beleid waarvoor ze vocht, maar verloor. Hoe dan ook, haar vertrek opent de deur voor anderen om een broodnodig Plan B voor Oekraïne op te stellen.
Het is absoluut noodzakelijk om van deze uitzichtloze maar steeds verder escalerende uitputtingsslag de weg terug te vinden naar de onderhandelingstafel die de VS en Groot-Brittannië in april 2022 opofferden, of op zijn minst naar nieuwe onderhandelingen op basis van wat de Oekraïense president Zelensky op 27 maart 2022 definieerde: “Ons doel is duidelijk: vrede en een zo snel mogelijk herstel van het normale leven in onze thuisstaat".
In plaats daarvan onthulde de Franse president Emmanuel Macron op 26 februari 2024 -in een zeer verontrustend teken van waar het huidige NAVO-beleid naartoe gaat- dat de Europese leiders in Parijs hadden gesproken over het sturen van grotere aantallen westerse grondtroepen naar Oekraïne.
Macron wees erop dat NAVO-leden hun steun gestaag hebben opgevoerd tot niveaus die ondenkbaar waren toen de oorlog pas begon. Hij benadrukte het voorbeeld van Duitsland, dat Oekraïne aan het begin van het conflict alleen helmen en slaapzakken bood en nu zegt dat Oekraïne meer raketten en tanks nodig heeft. "De mensen die vandaag ‘nooit’ zeiden, waren dezelfden die twee jaar geleden ‘nooit vliegtuigen, nooit langeafstandsraketten, nooit vrachtwagens’ zeiden”, stelde Macron. “We moeten nederig zijn en beseffen dat we altijd zes tot acht maanden te laat zijn geweest.”
Macron impliceerde dat naarmate de oorlog escaleert, de NAVO-landen uiteindelijk misschien hun eigen troepen zullen moeten inzetten in Oekraïne. En hij argumenteerde dat ze dat beter vroeger dan later zouden doen, als ze het initiatief in de oorlog willen terugwinnen.
De loutere suggestie van westerse troepen die vechten in Oekraïne zorgde voor heel wat verontwaardiging in Frankrijk -van de extreemrechtse Rassemblement National tot het linkse La France Insoumise- en in andere NAVO-landen. De Duitse bondkanselier Olaf Scholz insisteerde dat de deelnemers aan de bijeenkomst in Parijs “unaniem” waren in hun oppositie tegen de ontplooiing van troepen. Russische functionarissen waarschuwden dat een dergelijke stap oorlog zou betekenen tussen Rusland en de NAVO.
Maar terwijl de Poolse president en premier op weg waren naar Washington voor een ontmoeting met de VS-president in het Witte Huis op 12 februari, verkondigde de Poolse minister van Buitenlandse Zaken Radek Sikorski in het Pools parlement dat het sturen van NAVO-troepen naar Oekraïne "niet ondenkbaar is".
Het kan juist Macrons bedoeling zijn geweest om dit debat in de openbaarheid te brengen en een einde te maken aan de geheimzinnigheid rond het niet aangekondigde; maar al twee jaar gevoerde westerse beleid van geleidelijke escalatie naar een volledige oorlog met Rusland.
Macron verzuimde publiekelijk te vermelden dat de NAVO-strijdkrachten onder het huidig beleid al diep betrokken zijn bij de oorlog. Onder de vele leugens die president Biden in zijn State of the Union-toespraak vertelde, was zijn bewering dat "er geen Amerikaanse soldaten deelnemen aan de Oekraïne-oorlog".
Uit een schat aan Pentagon-documenten die werd gelekt in maart 2023, bleek echter dat er toen al minstens 97 speciale troepen van de NAVO actief waren in Oekraïne, waaronder 50 Britten, 14 Amerikanen en 15 Fransen. Admiraal John Kirby, de woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad van de VS, heeft ook toegegeven dat er een "kleine Amerikaanse militaire aanwezigheid" is in de VS-ambassade in Kiev om de komst naar Oekraïne van duizenden tonnen VS-wapens in goede banen te leiden.
Nog veel meer VS-strijdkrachten, zowel binnen als buiten Oekraïne, zijn betrokken bij het plannen van de Oekraïense militaire operaties en het leveren van satellietinlichtingen. Ze spelen ook een essentiele rol bij het besturen van de VS-wapens. Een Oekraïense functionaris vertelde aan de krant de ‘Washington Post’ dat Oekraïense strijdkrachten bijna nooit HIMARS-raketten afvuren zonder nauwkeurige richtgegevens van de VS-strijdkrachten in Europa.
Deze VS- en NAVO-troepen zijn zeer zeker "oorlog aan het voeren in Oekraïne". Oorlog voeren in een land met slechts een klein aantal "boots on the ground" (troepen ter plaatse) is een kenmerk van de VS-oorlogvoering in de 21ste eeuw, zoals elke marinepiloot op een vliegdekschip of drone-operator in Nevada kan beamen. Het is precies deze doctrine van "beperkte" en proxy-oorlogen die in Oekraïne uit de hand dreigt te lopen en de Derde Wereldoorlog zou kunnen ontketenen die president Biden heeft gezworen te zullen voorkomen.
De Verenigde Staten en de NAVO hebben geprobeerd om de escalatie van de oorlog te controleren, via een doelbewuste, stapsgewijze escalatie van het soort wapens dat ze leveren en de voorzichtige, heimelijke uitbreiding van hun eigen betrokkenheid. Dit kan worden vergeleken met het ‘koken van een kikker’, waarbij de hitte geleidelijk wordt opgevoerd om te voorkomen dat een plotselinge demarche een Russische "rode lijn" overschrijdt en een grootschalige oorlog tussen de NAVO en Rusland ontketent. Maar zoals de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, in december 2022 waarschuwde: "Als het misgaat, kan het vreselijk misgaan."
We vinden deze flagrante tegenstrijdigheden in het hart van het VS- en NAVO-beleid al lang verwarrend. Aan de ene kant geloven we president Biden wanneer hij zegt dat hij geen Derde Wereldoorlog wil ontketenen. Aan de andere kant is dat precies waar zijn beleid van groeiende escalatie onverbiddelijk toe leidt.
De VS-voorbereidingen die getroffen worden voor een oorlog met Rusland zijn niet in overeenstemming met de existentiële noodzaak om het conflict in te dammen. In november 2022 beriep het 'Reed-Inhofe Amendement' op de 'FY2023 National Defense Authorization Act' (NDAA) zich op ‘noodbevoegdheden gedurende oorlogstijd’ voor de autorisatie van een uitzonderlijk boodschappenlijstje van wapens zoals degene die naar Oekraïne zijn gestuurd, evenals de goedkeuring van meerjarige miljardencontracten met wapenfabrikanten om 10 tot 20 keer de hoeveelheden wapens te kopen dan de VS daadwerkelijk naar Oekraïne had verscheept.
Marinekolonel op pensioen Mark Cancian, voormalig werkzaam in het ‘Office of Management and Budget’, legt uit: "Dit is geen vervanging van wat we [Oekraïne] hebben gegeven. Het is het de aanleg van voorraden voor een grote grondoorlog [met Rusland] in de toekomst."
De Verenigde Staten bereidt zich dus voor op een grote grondoorlog met Rusland, maar het zal nog jaren duren om de nodige wapens te produceren om die oorlog te voeren, en met of zonder wapens zou de zaak snel kunnen escaleren in een nucleaire oorlog. Het vervroegd pensioen van Nuland zou het resultaat kunnen zijn van het feit dat Biden en zijn team Buitenlands beleid eindelijk de existentiële gevaren beginnen in te zien van het agressieve beleid dat zij voorstond.
Ondertussen heeft de Russische escalatie van de oorspronkelijke beperkte "Speciale Militaire Operatie" tot de huidige inzet van 7% van zijn bruto binnenlands product (BBP) voor de oorlog, de escalaties van het Westen overtroffen – niet alleen qua wapenproductie, maar ook qua mankracht en daadwerkelijke militaire capaciteit.
Men zou kunnen zeggen dat Rusland de oorlog aan het winnen is, maar dat hangt ervan af wat zijn echte oorlogsdoelen zijn. Er is een gapende kloof tussen enerzijds de retoriek van Biden en andere westerse leiders over de Russische ambities om andere landen in Europa binnen te vallen en anderzijds wat Rusland bereid was te accepteren tijdens de besprekingen in Turkije in 2022. Moskou stemde er toen mee in om zich terug te trekken naar zijn vooroorlogse posities in ruil voor een eenvoudige toezegging van Oekraïense neutraliteit.
Ondanks de extreem zwakke positie van Oekraïne na het mislukte offensief van 2023 en de kostelijke verdediging en het verlies van Avdiivka, rukken de Russische troepen niet op in de richting van Kiev, of zelfs Kharkiv, Odesa of de natuurlijke grens van de rivier de Dnipro. Het bureau van het persagentschap Reuters in Moskou rapporteerde dat Rusland eind 2023 maanden heeft geprobeerd om nieuwe onderhandelingen met de Verenigde Staten te openen. In januari 2024, sloeg de Nationale Veiligheidsadviseur Jake Sullivan de deur daarvoor toe met een simpele weigering om te onderhandelen over Oekraïne.
De enige manier om erachter te komen wat Rusland echt wil, of waar het genoegen mee zou nemen, is terugkeren naar de onderhandelingstafel. Alle partijen hebben elkaar gedemoniseerd en maximalistische standpunten ingenomen, maar dat is wat naties in oorlog doen om de offers die ze van hun bevolking vragen en hun afwijzing van diplomatieke alternatieven te rechtvaardigen.
Serieuze diplomatieke onderhandelingen zijn nu essentieel om tot de kern te komen van wat er nodig is om vrede te brengen in Oekraïne. We weten zeker dat er binnen de VS-, Franse en andere NAVO-regeringen wijzere koppen zijn die dit, zij het achter gesloten deuren, eveneens zeggen, en dat is misschien precies de reden waarom Nuland weg is en waarom Macron zo openlijk praat over waar het huidige beleid op afstevent. We hopen vurig dat dit het geval is en dat Bidens Plan B terug zal leiden naar de onderhandelingstafel en vervolgens naar vrede in Oekraïne.
Dit vertaalde artikel verscheen eerder op Counterpunch.
