Op 6 en 9 augustus is het 80 jaar geleden dat de VS twee atoombommen dropte op Hiroshima en Nagasaki. In Hiroshima was het effect van de explosie boven de stad, met een temperatuur van 60 miljoen graden Celsius (tienduizend keer heter dan het oppervlak van de zon), de onmiddellijke dood van ongeveer 140.000 burgers. 

In ‘The Making of the Atomic Bomb’ rapporteerde historicus Richard Rhodes: “Mensen die blootgesteld werden binnen een straal van een halve mijl van de (…) vuurbal, werden in een fractie van een seconde herleid tot verschroeide rokende zwarte kooltjes terwijl hun inwendige organen weg kookten…”.

Het gebruik van de atoombommen werd achteraf gerechtvaardigd met behulp van mythes die het verbranden van kinderen in iets positiefs veranderden. VS-president Truman en regeringspropagandisten rechtvaardigden de aanvallen door te beweren dat ze “de oorlog beëindigden” en “levens redden” -verhalen die vandaag nog steeds worden geloofd- maar, zoals historicus Gar Alperovitz heeft aangetoond in ‘The Decision to Use the Atomic Bomb, and the Architecture of an American Myth’, was “het redden van levens” een gefabriceerd voorwendsel. 

Generaal Dwight Eisenhower, die de opperbevelhebber van de geallieerden in Europa was, vermeldt in zijn boek ‘Mandate for Change’ dat hij tijdens de conferentie van Potsdam in juli 1945 tegen minister van Oorlog Henry Stimson zei dat hij tegen het gebruik van de bom was omdat dit “niet langer noodzakelijk was om Amerikaanse levens te redden”, dat “Japan al verslagen was en het droppen van de bom volstrekt overbodig was.”

De brede vrijgave van oorlogsdocumenten en persoonlijke dagboeken hebben het mogelijk gemaakt om de feiten te achterhalen. Een belangrijk voorbeeld, aangehaald door Gar Alperovitz, is een rapport (‘Use of Atomic Bomb on Japan’) van 30 april 1946, van de militaire inlichtingendivisie van het Ministerie van Oorlog, dat voor het eerst werd ontdekt in 1989. Daarin werd geconcludeerd dat “het vrijwel zeker is dat de Japanners zich zouden overgegeven hebben op het moment dat Rusland zich aansloot bij de oorlog…", wat op 8 augustus gebeurde. Een week later gaf Japan zich over.

Onderzoekers hebben zoveel bewijsmateriaal gevonden dat de officiële propaganda weerlegt, dat de historicus van de 'Nuclear Regulatory Commission’ van de VS, J. Samuel Walker, in de wintereditie 1990 van het tijdschrift ‘Diplomatic History’ schreef: “De consensus onder wetenschappers is dat de bom niet nodig was om een invasie van Japan te voorkomen, noch om de oorlog binnen relatief korte tijd te beëindigen”.

Tientallen leiders die de oorlog voerden, zijn het daarmee eens. Winston Churchill schreef in zijn geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog: “Het zou een vergissing zijn te veronderstellen dat het lot van Japan werd bezegeld door de atoombom. Zijn nederlaag stond al vast voordat de eerste bom viel.”

Admiraal William Leahy, stafchef van de presidenten Roosevelt en Truman, verklaarde in zijn memoires: “De Japanners waren al verslagen en klaar om zich over te geven. Het gebruik van dit barbaarse wapen in Hiroshima en Nagasaki leverde geen wezenlijke bijdrage aan onze oorlog tegen Japan. Er is mij nooit geleerd om op die manier oorlog te voeren, en oorlogen kunnen niet worden gewonnen door vrouwen en kinderen te vernietigen.”

Generaal-majoor Curtis LeMay, die de verwoestende brandbombardementen op de 67 grootste steden van Japan vóór augustus 1945 leidde, was nog stelliger. Toen een verslaggever hem tijdens een persconferentie op 20 september 1945 vroeg: “Hebben zij [Japan] zich niet overgegeven vanwege de atoombom?”, verklaarde LeMay: “De atoombom had helemaal niets te maken met het einde van de oorlog”.

Generaal ‘Hap’ Arnold, commandant van de luchtmacht, schreef in ‘Global Mission’ (1949): “Het zag er ons altijd naar uit dat de Japanners, atoombom of geen atoombom, al op het punt stonden in elkaar te storten.”

Op dezelfde wijze stelde Brigadier-generaal Bonner Fellers in ‘Reader’s Digest’: “Het is duidelijk (...) de atoombom heeft niet geleid tot de beslissing van de keizer om zich over te geven, noch heeft ze enig effect gehad op de uiteindelijke uitkomst van de oorlog”. En de beroemde generaal Douglas MacArthur zei “Ik zie geen militaire rechtvaardiging voor het droppen van de bom”.

Zowel religieuze als culturele leiders veroordeelden de aanvallen indertijd, zoals bijvoorbeeld de Federale Raad van Kerken, die op 5 maart 1946 een verklaring uitbracht, ondertekend door 22 vooraanstaande protestantse religieuze leiders, waarin onder meer stond: “De verrassingsbombardementen op Hiroshima en Nagasaki zijn moreel onverdedigbaar. (...) Bovendien moet geoordeeld worden dat beide bombardementen onnodig waren voor het winnen van de oorlog”.

Kernwapens en de nucleaire doctrine worden nog steeds beschermd door leugens, zoals het recente concept van ‘een beperkte kernoorlog’. 

De herdenkingsdagen van deze maand herinneren ons eraan dat we ons tegen deze leugens en wapens moeten verzetten. In de Verenigde Staten moet worden geëist dat er excuses worden aangeboden aan de Japanse en Koreaanse overlevenden en hun nakomelingen voor deze misdaad. De VS moet zijn plannen en voorbereidingen voor een nucleaire aanval (de zogenaamde nucleaire afschrikking) opgeven en eindelijk afstand doen van- en een einde maken aan zijn kroonjuwelen, tevens de vergiftigde basis van alle verspilling, fraude en misbruik door de overheid: kernwapens.

Dit vertaalde artikel verscheen eerder op Counterpunch.

Om de wereld te herinneren aan de gruwel van deze massavernietigingswapens, worden in België verschillende Hiroshima-Nagasaki-herdenkingen georganiseerd: in Brugge op 6 & 9 augustus, in Leuven en Bergen op 9 augustus en in Gent op 10 augustus. 

In de week van 21 september, de Internationale Dag van de Vrede, roept de vredesbeweging in België iedereen op om de vredesvlag uit te hangen aan gevels, ramen, deuren en balkons. Toon zo je steun voor een kernwapenvrij België in een kernwapenvrije wereld.

Op 27 september organiseert de Belgische Coalitie tegen Kernwapens een nationale actie -een kleurrijke protestwandeling- tegen de VS-kernwapens op Belgische bodem, aan de luchtmachtbasis van Kleine-Brogel (Limburg).