“België zou Netanyahu ook niet arresteren”, stelde premier Bart de Wever doodleuk in Terzake donderdagavond. Hij drukte daarmee zijn “begrip” uit voor zijn extreemrechtse Hongaarse tegenhanger Viktor Orbán die de Israëlische oorlogsmisdadiger niet zal arresteren bij zijn bezoek aan Hongarije, hoewel er een aanhoudingsbevel van het Internationaal Strafhof tegen hem loopt. In één adem durft De Wever te beweren dat hij “gelooft in multilateralisme”. “Een wereld die gebaseerd is op regels, dat is de wereld die ik verkies”, aldus onze premier.
Dat het internationaal recht, het humanitair recht en de mensenrechten zwaar en systematisch geschonden worden door Netanyahu staat buiten kijf. Het is net om die reden dat het Internationaal Strafhof (ICC) -een van de internationale juridische instellingen die de 'op regels gebaseerde wereld' van De Wever moet handhaven- op 21 november 2024 een aanhoudingsbevel tegen hem uitvaardigde. Hij wordt concreet verantwoordelijk gehouden voor “de oorlogsmisdaden: uithongering als oorlogsmethode en het opzettelijk opzetten van een aanval tegen de burgerbevolking; de misdaden tegen de menselijkheid: moord, vervolging en andere inhumane handelingen”. En dit “van ten minste 8 oktober 2023 tot ten minste 20 mei 2024”.
De Wever vindt het blijkbaar geen probleem om de internationale rechtsorde waar hij beweert achter te staan, niet te respecteren door een ICC-bevel weg te wuiven. Van een contradictorische boodschap gesproken. De wereld moet gebaseerd zijn op regels, maar als die regels hem om de een of andere reden niet bevallen, kunnen ze dus gewoon genegeerd worden. Laten we ervan uitgaan dat dit zelf toegekende privilege niet voor alle landen geldt. Nog vreemder is dat de Belgische premier in Terzake stelde geen begrip te kunnen opbrengen voor het feit dat Orban uit het ICC wil stappen. Detecteren we hier enige hypocrisie? ICC-bevelen negeren, terwijl je als land wel partij bent bij het Statuut van Rome (het verdrag dat het ICC in 2002 in het leven riep), kan volgens De Wever door de beugel, maar je als land terugtrekken uit dat Statuut omdat je de bevelen van het Hof niet wil respecteren, oogst afkeuring. Nochtans is de laatste actie een pak consequenter.
Voor de duidelijkheid: de afbrokkeling van de internationale rechtsorde is een zeer kwalijke en gevaarlijke evolutie. Maar het zijn niet alleen de landen die zich niet aansluiten bij of zich terugtrekken uit internationaalrechtelijke verdragen, die een bedreiging vormen. Landen die zweren bij een op regels gebaseerde wereld en andere landen voortdurend terechtwijzen voor schendingen, maar de internationale instellingen en rechtsregels zelf naar eigen goeddunken en op maat hanteren en negeren, hollen het systeem volledig uit. In dit verband vormt de aanhoudende welwillende houding ten opzichte van Israël van de Wever -en bij uitbreiding heel wat westerse staatshoofden en functionarissen- de grootste bedreiging voor de geloofwaardigheid en het voortbestaan van de internationale rechtsorde.
Het is toch ronduit schandalig dat de premier van een liberaal-democratische staat die deel uitmaakt van een Unie met als zelfverklaarde fundamentele waarden “menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en de eerbiediging van de mensenrechten”, het niet nodig vindt om een gedaagde oorlogsmisdadiger als Netanyahu te arresteren – noch om enige andere sanctiemaatregelen tegen diens regime te nemen? Hij veegt bovendien de vloer aan met zijn eigen regeerakkoord waarin staat dat de regering de internationale orde "krachtig" zal verdedigen. "Op een ambitieuze maar pragmatische wijze en onder de paraplu van de Verenigde Naties intensiveren wij de strijd tegen straffeloosheid door onder meer te werken aan effectieve vervolging van oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en genocide, alsook onderdrukking en terreur door statelijke en niet statelijke actoren", zo lezen we nog. Kunnen we nog woorden vinden om onze verontwaardiging hierover uit te drukken?
Netanyahu staat aan het hoofd van een extreemrechtse zionistische regering die na de door Hamas geleide aanslag van 7 oktober 2023 in Israël, een gruwelijke wraakoorlog heeft gelanceerd tegen de Palestijnse bevolking in de Gazastrook. Ondertussen komt deze oorlog neer op een genocide. Verschillende leden van de Israëlische regering steken hun intentie om het gebied etnisch te zuiveren en in te lijven bovendien totaal niet onder stoelen of banken.
Aanhoudende bombardementen en militaire grondoffensieven hebben al aan meer dan 50.000 Palestijnen in Gaza het leven gekost. 90% van de ongeveer 2,2 miljoen bewoners van de afgesloten enclave is intern ontheemd. De civiele infrastructuur van Gaza is zwaar beschadigd. Hospitalen en scholen worden daarbij niet gespaard, integendeel. Meer dan 60% van alle gebouwen in Gaza zijn volledig vernietigd. Daarnaast instrumentaliseert Israël humanitaire hulp en andere essentiële goederen (brandstof, elektriciteit, ...) als oorlogswapen. Sinds 2 maart hebben de Israëlische autoriteiten (opnieuw) een totaalbeleg ingesteld, waardoor alle humanitaire hulp wordt tegengehouden. De Palestijnen lijden honger en hebben dorst.
Deze belegering is op zich al een schending van het fragiele staakt-het-vuren dat op 19 januari van kracht ging, maar in de vroege uren van 18 maart hernam Israël ook zijn genocidale offensief in de Gazastrook. Het Israëlisch leger vaardigde sindsdien nieuwe evacuatiebevelen uit, waardoor heel wat Palestijnen zich nog maar eens verplicht moeten verplaatsen op zoek naar onbestaande veiligheid. Het leger nam ondertussen grote delen van de enclave in beslag om “toe te voegen aan de veiligheidszones van de staat Israël”, aldus de Israëlische minister van Defensie, Israël Katz. Volgens de VN is ongeveer tweederde van Gaza nu ofwel een 'no-go zone' ofwel het onderwerp van een evacuatiebevel.
Sinds de genocide enkele weken geleden werd hervat, werden al meer dan 1000 burgers gedood, maar de reacties van staatshoofden en wereldleiders op de aanhoudende Israëlische minachting voor het internationaal recht en de levens -laat staan de rechten- van Palestijnen, blijft gedempt. Strenge veroordelingen en maatregelen blijven uit.
Ook de reguliere media vindt de aanhoudende slachting die Israël aanricht al lang niet meer zo nieuwswaardig. Het massagraf met 15 Palestijnse hulpverleners dat afgelopen zondag werd ontdekt in Rafah (in het zuiden van Gaza) kon de hoofdpunten en krantenkoppen wel nog eens halen, maar ook dit schokkende nieuws lokte hoogstens zwakke verklaringen van bezorgdheid uit bij staatshoofden en regeringsfunctionarissen.
De 15 hulpverleners -acht paramedici van de Palestijnse Rode Halve Maan (de lokale tak van het Internationaal Rode Kruis), zes leden van de zoek- en reddingsteams van de Palestijnse Civiele Bescherming en een VN-medewerker- geraakten een week eerder vermist toen ze reageerden op een noodoproep na een Israëlische luchtaanval. Ze werden geëxecuteerd teruggevonden in een massagraf vlakbij hun door Israëlische bulldozers verpletterde ambulances. Sommigen van hen waren geboeid en één man was onthoofd.
Het Israëlisch leger viseert systematisch medische en andere hulpverleners. Sinds oktober 2023 werden in Gaza minstens 105 medewerkers van de Civiele bescherming, 27 van de Rode Halve Maan, 284 personeelsleden van VN-organisaties en bijna 1400 medewerkers van het ministerie van Volksgezondheid gedood.
Flagrante misdaden tegen de menselijkheid zijn de norm. De premier van de regering die dit autoriseert, Benjamin Netanyahu, is een zware oorlogsmisdadiger en elke natie die het internationaal recht hoog in het vaandel voert, heeft de morele plicht hem te arresteren als hij zich op haar grondgebied begeeft. Op de 24 uren sinds Bart De Wever deze plicht in Terzake beschamend terzijde schoof, heeft het Israëlisch leger alweer minstens 30 dodelijke slachtoffers gemaakt in Gaza.
