Op dinsdagavond 14 november vond de eerste sessie van onze Vredesacademie 'Solidair met de Palestijnen' plaats. Deze derde editie van de Vredesacademie bestaat uit twee sessies. Tijdens de eerste besprak Ludo De Brabander, woordvoerder van Vrede vzw, de historische context van het conflict, en de huidige situatie in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever.
Het Palestijnse volk strijdt al vele tientallen jaren voor de vervulling van zijn basisrechten, vrijheid en rechtvaardigheid. De geschiedenis van de huidige crisis gaat bijna een eeuw terug. De avond begon met een samenvatting van de belangrijkste thematieken en gebeurtenissen van de afgelopen acht decennia. De bezetting, de voortdurende onderdrukking en de kolonisatie door Israëlische settlers in de bezette gebieden, evenals de blokkade en de herhaaldelijke militaire interventies gedurende de afgelopen 16 jaar in Gaza hebben een cruciale rol gespeeld in de creatie van de huidige situatie in Palestina.
Op de Westelijke Jordaanoever heerst een apartheidsregime, waarbij Palestijnen veel minder rechten hebben dan Israëlische burgers, wat resulteert in diepe ongelijkheid. Het schenden van mensenrechten is al decennialang een realiteit voor de Palestijnen.
Ook in Gaza is de onderdrukking door Israël onmiskenbaar. De Gazastrook wordt al 16 jaar onderworpen aan een embargo dat de in- en uitvoer van goederen en mensen enorm inperkt. Dit heeft geleid tot ernstige economische en sociale problemen, zoals wijdverspreide werkloosheid, armoede en een voortdurende humanitaire crisis. De herhaaldelijke Israëlische militaire interventies in het gebied resulteerden in nog meer leed, met talloze burgerdoden en schade aan de infrastructuur. De culminatie van dit Israëlisch beleid is de genocide die zich vandaag in de Gazastrook aan het voltrekken is.
Het bezettings-, nederzettingen- en apartheidsregime, de voortdurende onderdrukking en de economische blokkade hebben geleid tot diepe frustraties onder de Palestijnse bevolking, waaruit onvermijdelijk verzet voortvloeide. Verzet tegen een bezetting is volgens het oorlogsrecht gerechtvaardigd. De Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever zijn illegaal volgens het internationaal recht en worden ook zo beschouwd door de VN en de Europese Unie.
Kindslachtoffers
Terwijl we luisterden naar Ludo De Brabander boog de avond zich over de 39ste dag van de huidige ongeziene escalatie van geweld in Gaza. Het menselijk leed is enorm. Ludo benadrukte daarbij het hoge aantal Palestijnse kindslachtoffers. Nooit eerder stierven zoveel kinderen in dit conflict. Het feit dat Israël zich verschuilt achter het idee dat de aanhoudende bombardementen gerechtvaardigd zijn vanwege het vermeend gebruik van burgers als menselijk schild door Hamas, is onacceptabel. Burgerslachtoffers worden door het regime van Netanyahu gezien als collaterale schade. Een verwerpelijk standpunt als je weet dat de Gazastrook van noord tot zuid ongeveer 41 kilometer meet. Op een totale oppervlakte van 365 vierkante kilometer, volledig afgesloten van de buitenwereld, leven ongeveer 2,2 miljoen Palestijnen. In deze realiteit is het voor Israël onmogelijk om een onderscheid te maken tussen burgers en Hamas-strijders. Het Israëlisch leger weet dus dat het bij elke aanval burgerslachtoffers zal maken en blijft dat ook doen.
Oorlogsmisdaden
Dit is een directe inbreuk op het internationaal oorlogsrecht. Israël maakt zich al van bij het begin van de recente escalatie, maar ook de decennia daarvoor, schuldig aan flagrante oorlogsmisdaden. Er loopt al jaren een onderzoek naar Israëlische oorlogsmisdaden bij het Internationaal Strafhof, maar door het ontbreken van financiële middelen en politieke draagkracht binnen de EU en andere mondiale grootmachten verloopt dit onderzoek traag. Het plegen van oorlogsmisdaden en het schenden van mensenrechten moet zo snel mogelijk stoppen. Er moet door de internationale politieke leiders gepleit worden voor een onmiddellijk staakt-het-vuren en de toelating van humanitaire hulp in Gaza. De internationale gemeenschap moet zich uitspreken tegen deze schendingen van het oorlogsrecht. Ursula Von Der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, die eerder snel reageerde op schendingen in Oekraïne door Rusland, zoals het afsluiten van water en elektriciteit, schaart zich nu volmondig achter "het recht van Israël om zich te verdedigen". Dit getuigt van Westerse hypocrisie.
Rol van de Verenigde Naties
Er zou naar de Verenigde Naties gekeken moeten worden voor het faciliteren van een oplossing, maar het vermogen van de organisatie is beperkt, o.a. door de afhankelijkheid van de samenwerking met deze internationale instelling van individuele landen. Er kwamen hierover ook vragen vanuit het publiek tijdens deze eerste sessie van de Vredesacademie. De realiteit gebiedt ons te erkennen dat de VN geen superoverheid is. De sterkte van de VN is ook meteen haar zwakte. Ze kan niets meer of minder doen dan wat de landen van de organisatie zelf willen. Zolang de VS -dat een vetorecht heeft binnen de Veiligheidsraad van de VN- de acties van Israël onvoorwaardelijk blijft steunen, rest ons te blijven pleiten voor een staakt-het-vuren en voor het respecteren van het internationaal humanitair recht en het handvest van de VN.
Dat handvest is op dit moment in al zijn gebreken misschien wel het sterkste internationaal document dat we hebben. De principes die erin beschreven staan, zijn uiteindelijk onze beste hoop om een staakt-het-vuren te verwezenlijken. Ludo De Brabander stelde dat het in de huidige realiteit waarschijnlijk nooit meer mogelijk zou zijn om tot dit handvest te komen.
Rol van de burger
Tijdens het vervolg van de avond werd de verantwoordelijkheid van de wereldleiders benadrukt om aan te dringen op een onmiddellijk staakt-het-vuren en de toelating van humanitaire hulp in de Gazastrook. Als burgers hebben we hier ook een belangrijke rol te spelen. Er zijn verschillende manieren waarop wij een impact kunnen hebben op de crisissituatie. Allereerst moeten we op straat blijven komen om onze stem te laten horen, want dat heeft weldegelijk zijn nut. Door de massale manifestaties van de afgelopen weken hebben we impact gehad op het beleid in eigen land, net zoals de vele betogingen in andere landen wegen op buitenlandse regeringen. Op die manier wordt druk gezet op internationaal niveau. Beleidsmakers voelen deze aanhoudende druk, waardoor ze hun beleid kunnen gaan aanpassen.
Om dieper in te gaan op de manieren waarop we onze steun zichtbaar kunnen blijven maken, organiseren we een tweede sessie van de Vredesacademie op dinsdag 21 november. Er komen verschillende sprekers aan het woord die vanuit bepaalde ervaringen een ander perspectief zullen bieden op het verlenen van steun aan de Palestijnen en hun strijd voor basisrechten. We hopen dat je erbij zult zijn!
De volgende sessie van de Vredesacademie 'Solidair met de Palestijnen' gaat eveneens door in Dok Noord 4F, 9000 Gent. De deuren gaan open om 19u30. De sessie is gratis maar gelieve in te schrijven via bastien@vrede.be.
