Na een lange sessie in de VN-Veiligheidsraad haalde de VS afgelopen donderdag nog maar eens zijn vetorecht boven om Israël te plezieren, deze keer om een volwaardig lidmaatschap van Palestina bij de Verenigde Naties te blokkeren.
Sinds 2012 heeft Palestina -vertegenwoordigd door de Palestijnse Autoriteit- een waarnemersstatus bij de Verenigde Naties. Eigenlijk had Palestina toen al het volwaardig lidmaatschap bij de VN aangevraagd. Het genoot daartoe de steun van de Lidmaatschapscommissie van de VN-Veiligheidsraad, maar de VS dwong Palestina om de status van waarnemer te accepteren, met de belofte dat het volwaardig lidmaatschap spoedig zou volgen. Dat was duidelijk een leugen.
Lobby tegen VN-lidmaatschap Palestina
Op 2 april 2024 diende de Palestijnse waarnemersmissie een hernieuwd verzoek in voor het volwaardig lidmaatschap van de Verenigde Naties, wat zou neerkomen op de internationale erkenning van Palestina als een staat.
De procedure is dat zo’n verzoek eerst het fiat moet verwerven van de Lidmaatschapscommissie van de VN-Veiligheidsraad, waarna er een ontwerpresolutie ter stemming wordt voorgelegd aan de VN-Veiligheidsraad die de Algemene Vergadering aanbeveelt om het lidmaatschap goed te keuren. Om een resolutie door de VN-Veiligheidsraad te krijgen moeten minstens negen landen ‘voor’ stemmen en mogen er geen veto’s worden ingeroepen door een van de permanente leden. Vervolgens moet het lidmaatschap worden goedgekeurd door een twee derde meerderheid in de Algemene Vergadering van de VN. Momenteel erkennen reeds 139 van de 193 VN-lidstaten Palestina als een onafhankelijke staat - meer dan twee derde dus.
Een ruime meerderheid van 12 landen in de 15 leden tellende VN-Veiligheidsraad, stemde donderdag 18 april voor een volwaardig VN-lidmaatschap van Palestina. Alleen het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland onthielden zich. Dat het Palestijns verzoek op een veto van de VS zou botsen, was voorspelbaar, maar toch vermeldenswaardig omdat het nog maar eens de enorme hypocrisie van het VS-beleid blootlegt. Ondanks de als een mantra herhaalde officiële steun van de VS voor een tweestatenoplossing, blijkt Washington Palestina eigenlijk helemaal geen statuut als staat te gunnen.
Volgens uitgelekte geheime documenten van het VS-ministerie van Buitenlandse Zaken oefende Washington zelfs actief druk uit op andere landen om zich te verzetten tegen het VN-lidmaatschap van Palestina. Met name de huidige voorzitter van de VN-Veiligheidsraad Malta, tijdelijke leden Ecuador, Korea en Japan, en permanent lid Frankrijk, werden de voorbije weken het doelwit van de Amerikaanse lobby-inspanningen. Voldoende nee-stemmers, had immers kunnen vermijden dat de VS openlijk zijn veto moest stellen.
Terwijl VS-president Joe Biden beweert dat hij de "Palestijnse aspiraties voor een eigen staat" steunt, staat in de uitgelekte diplomatieke documenten gericht aan de landen die de VS probeerde te beïnvloeden: "Het blijft de Amerikaanse opvatting dat de snelste weg naar een politieke horizon voor het Palestijnse volk, gelegen is in de context van een normalisatie-overeenkomst tussen Israël en zijn buren ... We dringen er daarom bij u op aan om geen enkele mogelijke resolutie van de Veiligheidsraad te steunen waarin de toelating van ‘Palestina’ als een lidstaat van de VN wordt aanbevolen, mocht een dergelijke resolutie in de komende dagen en weken ter beslissing aan de Veiligheidsraad worden voorgelegd."
Betekenis van VN-lidmaatschap
"Ik zie niet in hoe een resolutie die de Palestijnse Autoriteit aanbeveelt om een volwaardig lid van de VN te worden, zou bijdragen aan een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict”, verwoordde de VS-ambassadeur bij de VN, Linda Thomas-Greenfield, het standpunt van Washington op 17 april, de dag voor de stemming in de Veiligheidsraad.
Na het verwachte veto verklaarde de VS-gezant voor Speciale Politieke Zaken bij de VN, Robert Wood, dat Washington gelooft dat er “geen andere weg is naar een Palestijnse staat dan via onderhandelingen tussen Israëli's en Palestijnen”. De VS beweert dus dat de voorgelegde lidmaatschapsresolutie de politieke onderhandelingen en vooruitzichten op vrede in gevaar zouden brengen. Dat Israël al decennia onderhandelingen ten gronde weigert en ondertussen een doorgedreven illegaal nederzettingen- en apartheidsbeleid voert in de Palestijnse bezette gebieden, wordt door Washington handig buiten beschouwing gelaten.
“We zijn ook al lang duidelijk over het feit dat voorbarige acties hier in New York, zelfs met de beste bedoelingen, niet zullen leiden tot een eigen staat voor het Palestijnse volk", aldus Wood. Daarmee kant de VS zich tegen de idee dat de Verenigde Naties een officiële onafhankelijke Palestijnse staat zou creëren. Nochtans is het de VN die van Israël op 11 mei 1949, via een lidmaatschapsstemming in de Algemene Vergadering een officiele internationaal erkende onafhankelijke staat maakte door het toe te laten als 59ste lid. (Het was ook het Verdelingsplan van VN-resolutie 181 dat in november 1947, de creatie van een onafhankelijke Joodse staat aanbeval, naast een onafhankelijke Arabische staat op het historisch grondgebied Palestina. Deze resolutie is ook de basis voor het zelfbeschikkingsrecht waar de Palestijnen zich op baseren.)
In werkelijkheid is de VS helemaal niet bezorgd om het feit dat het VN-lidmaatschap van Palestina, vredesonderhandelingen zou belemmeren. Washington weet perfect dat deze resolutie nooit een alternatief kan zijn voor een onderhandelde oplossing, en dat ze zeker geen onmiddellijke gevolgen zou hebben op het terrein.
Volwaardig VN-lidmaatschap voor Palestina zou in de allereerste plaats de principiële en symbolische erkenning van een Palestijnse staat betekenen.
Symbolisch, omdat Israël het in de praktijk -met de kolonisatie en bantoestanisering van de Westelijke Jordaanoever, en de blokkade en nu zelfs de poging tot etnische zuivering van Gaza- quasi onmogelijk heeft gemaakt om een aaneengesloten onafhankelijke Palestijnse staat te installeren op het historisch grondgebied Palestina. De Israëlische kolonisatiepolitiek is in strijd met het internationaal recht, zoals al meermaals is gesteld door internationale actoren zoals de VN en de Europese Unie, die keer op keer hun steun uitspreken voor een tweestatenoplossing. Anders dan huidige Israëlische en VS-regeringen, vinden de meeste landen en internationale instellingen dat Israël en Palestina als volwaardige staten, met officiële grenzen, naast elkaar en in vrede zouden moeten kunnen leven.
Symbolisch ook, omdat het een duidelijk statement zou zijn van de internationale gemeenschap om de staat Palestina te erkennen op een moment dat Gaza het onderwerp is van een doorgedreven genocidale Israëlische militaire operatie, die ondertussen al geleid heeft tot bijna 34.000 geregistreerde doden, meer dan 76.500 gewonden, de interne ontheemding van meer dan 1,7 miljoen Palestijnen, de grootschalige vernietiging van civiele infrastructuur en een zware humanitaire crisis gekenmerkt door een gebrek aan voedsel, water en medische zorg.
Een volwaardig lidmaatschap voor Palestina binnen de VN had een hart onder de riem gestoken van de miljoenen Palestijnen wiens erkende basisrechten al decennia worden genegeerd, en die nu ook machteloos moeten toekijken of ondergaan hoe Israël de Gazastrook verwoest.
Ziad Abu Amr, de speciale vertegenwoordiger voor Palestina bij de VN, verwoordde dit duidelijk op donderdag 18 april, vóór de stemming in de VN-Veiligheidsraad. "We verlangen er nog steeds naar om ons recht op zelfbeschikking uit te oefenen, om in vrijheid, veiligheid en vrede te leven in een onafhankelijke staat, net als andere landen in de wereld … De Palestijnen hebben grote offers gebracht en brengen nog steeds grote offers om dit doel te bereiken.” Hij vervolgde: “Deze resolutie zou de Palestijnen hoop geven op een onafhankelijke staat nadat deze hoop vervloog”.
Hypocrisie ten top
Dat Israël simpelweg geen Palestijnse staat wil, is uiteraard geen geheim. De huidige Israëlische premier Netanyahu klopt zichzelf openlijk op de borst omdat hij de creatie van een Palestijnse staat gedurende heel zijn politieke carrière heeft kunnen tegenhouden. Zijn extreemrechtse collega’s in de huidige regering, zoals Bezalel Smotrich en Itamar Ben-Gvir, zijn voor de uitbreiding van de staat Israël over heel het historisch grondgebied Palestina, met zo weinig mogelijk Palestijnen erop. Ze roepen dan ook onbeschaamd op tot de etnische zuivering van de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem, en de Gazastrook. (Zopas opperde minister van Nationale Veiligheid, Ben-Gvir, trouwens nog de invoering van de doodstraf voor Palestijnse politieke gevangenen om de overbevolking in de Israëlische gevangenissen tegen te gaan.)
Ondanks de niet-aflatende provocaties van Israël, het routinematig doden en onderdrukken van Palestijnen, de herhaalde schendingen van tal van VN-resoluties en nu ook de slachting in Gaza, blijft de VS Israël steunen, zoals donderdag opnieuw is gebleken in de Veiligheidsraad. Het Verenigd Koninkrijk, loopt daarbij in de pas van Washington, al had de VS wellicht verwacht dat de Britten tegen de lidmaatschapsresolutie zouden stemmen.
De hypocrisie van deze beide westerse landen, die historisch gezien verantwoordelijk zijn voor de meeste en meest nefaste imperiale bemoeienissen in het Midden-Oosten, kwam de afgelopen dagen ook tot uiting in hun reactie op de gevaarlijke militaire escalatie tussen Israël en Iran.
Terwijl Washington en Londen pertinent weigerden om het dodelijke en illegale Israëlische bombardement van 1 april op het consulaat van Iran in de Syrische hoofdstad Damascus te veroordelen, leverde de tegenaanval van Teheran in de nacht van 13 op 14 april, onmiddellijk felle kritiek op. Israël voert overigens regelmatig illegale grensoverschrijdende aanvallen uit in zowel Syrië als Libanon, zonder dat daar enige aandacht aan wordt besteed in het Westen, laat staan dat Tel Aviv daarvoor op de vingers wordt getikt.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Cameron leek in een interview met Sky News toe te geven dat de Iraniërs het recht hadden om te reageren op de Israëlische raketaanval van 1 april, maar hij omschreef de reactie van Iran als “buitenproportioneel”. Dat hij dit woord gebruikt om de Iraanse aanval met meer dan 300 drones en kruisraketten op Israëlische militaire doelwitten te omschrijven is niet schokkend, maar dat hij, evenals zijn collega’s in de Britse regering, zelfs niet overweegt om dit woord in de mond te nemen als het gaat over het aan de gang zijnde bloedbad in Gaza, is dat wel.
Andere westerse landen, waaronder heel wat EU-regeringen, zijn in hetzelfde bedje ziek. Zo riep de Belgische regering -nochtans een van de meer kritische Europese landen als het aankomt op de huidige acties van Israël in Gaza- de Iraanse ambassadeur in Brussel onmiddellijk op het matje na de Iraanse aanval tegen Israël. De Israëlische ambassadeur is na meer dan zes maanden van bloeddorstig optreden in Gaza nog geen enkele keer verzocht om de acties van zijn regering te komen verantwoorden. Op gelijkaardige wijze besloten de ministers van Buitenlandse Zaken van de G7 op een bijeenkomst in Capri om extra sancties op te leggen aan Iran omwille van zijn aanval op Israël, terwijl de Israëlische regering aan geen enkele westerse sanctie wordt onderworpen.
De dubbele moraal van de VS en het VK, en met hen een rits aan andere westerse regeringen, tekent zich alsmaar scherper af en ondermijnt hun geloofwaardigheid in de rest van de wereld als ze het hebben over het belang van mensenrechten, respect voor het internationaal recht, democratie, enz.
Rafah als onderhandelingstroef?
Terwijl de wereld terecht de adem inhoudt uit bezorgdheid voor een mogelijke brede militaire escalatie in het Midden-Oosten, is de initiële reactie van Israël na de Iraanse drone-aanval van vorige zaterdag opvallend terughoudend.
In de vroege ochtend van 18 april, werden een aantal drone-aanvallen gesignaleerd gericht tegen een belangrijke Iraanse luchtmachtbasis. Irans luchtverdedigingssystemen werden geactiveerd in de steden Isfahan en Tabriz, maar er werd geen schade gemeld. Washington werd vooraf blijkbaar ingelicht over de Israëlische aanval.
VS-president Biden stelde na de Iraanse aanval dat zijn regering vastbesloten is om Israël te verdedigen tegen verdere aanvallen – VS-troepen in de regio grepen in de nacht van 13 april rechtstreeks in ter ondersteuning van Israël door een groot aantal Iraanse kruisraketten met bestemming Israël neer te schieten terwijl ze boven het Jordaanse en Iraakse luchtruim vlogen – maar hij maakte Tel Aviv ook duidelijk dat de VS niet zou deelnemen aan offensieve militaire vergeldingsacties tegen Iran.
Na de gematigde Israëlische aanval van 18 april, benadrukte VS-minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken nogmaals dat zijn land "niet betrokken was bij de offensieve operaties", maar zich richt op de verdediging van Israël en op de-escalatie.
Ondanks de aanwezigheid in het VS-Congres van haviken (over de partijgrenzen heen), die al jaren aansturen op militaire actie tegen Iran, is Washington blijkbaar van mening dat het aanwakkeren van een openlijke oorlog tussen Israël en Iran niet wenselijk is en de eigen belangen zou kunnen schaden. (Het zou de VS-troepen in de regio bijvoorbeeld blootstellen aan aanvallen van Teheran en pro-Iraanse milities, het zou de scheepvaart in de Perzische Golf ernstig verstoren, met alle gevolgen van dien voor de wereldeconomie, enz.)
De tot nog toe beheerste reactie van Israël ten opzichte van zijn regionale aartsvijand Iran is des te opmerkelijk omdat er een pak meer landen (en ook hun bevolkingen), sympathie zouden hebben voor Israël in de context van een confrontatie met Iran, dan in zijn conflict met de Palestijnen. Het zou dus in het belang van Israël kunnen zijn om de confrontatie met Iran uit te breiden. Het lijkt erop dat de VS zijn aanzienlijke invloed op Israël momenteel aan het aanwenden is om een grotere militaire escalatie met Iran te proberen voorkomen.
Ondertussen circuleren er onbevestigde berichten dat Washington, in ruil voor de toezegging van Israël om geen zware vergeldingsacties tegen Iran te lanceren, akkoord zou gaan met een grootscheepse Israëlische aanval op Rafah, in het zuiden van de Gazastrook. Biden had er de afgelopen maanden nochtans meermaals bij Netanyahu op aangedrongen om daarvan af te zien. Rafah is de enige stad in de hele Gazastrook die nog niet onderworpen is aan een vernietigend Israëlisch grondoffensief. Meer dan 1,5 miljoen Palestijnen, het merendeel intern ontheemden, zitten er opeengepakt in mensonterende omstandigheden.
