"Deze oorlog had nooit mogen beginnen. Maar het is meer dan tijd dat er een einde aan komt", stelde Martin Griffiths, vice-secretaris-generaal voor Humanitaire Zaken van de VN, afgelopen vrijdag in een statement. Hij waarschuwde voor de snel toenemende dreiging van een breder conflict in het Midden-Oosten.
Hij wees in zijn verklaring ook nog maar eens op de steeds erger wordende humanitaire ramp in de Gazastrook, die ondertussen “onbewoonbaar” en "een plaats van dood en wanhoop" is geworden. Er zijn ondertussen al meer dan 22.400 doden geteld in Gaza. Vele duizenden zijn vermist onder het puin en tienduizenden anderen zijn gewond. De weinig overblijvende medische faciliteiten worden overspoeld door traumagevallen en kampen met ernstige tekorten aan alles. Meer dan 85% van de bevolking is intern ontheemd. Veel gezinnen die wanhopig op zoek zijn naar veiligheid slapen "in de open lucht, terwijl de temperaturen dalen". In de overvolle opvangplaatsen lopen de riolen over. Infectieziekten verspreiden zich en de hongersnood ligt op de loer. In deze chaos bevallen dagelijks zo'n 180 Palestijnse vrouwen. "Hoop is nog nooit zo ongrijpbaar geweest", aldus Griffith.
De waarschuwing van de VN-diplomaat voor regionale escalatie kwam er op het eind van een week waarin Israël op woensdag een dodelijke luchtaanval lanceerde op Libanon en de VS op donderdag een drone-aanval uitvoerde in Irak. Daarbij kwamen respectievelijk een hooggeplaatste Hamas-functionaris, Saleh al-Arouri, en de leider van een aan Iran gelieerde militie (Harakat al-Nujaba), om.
De Libanese islamisten van Hezbollah reageerden "voorlopig" op Israëls drone-aanval op een kantoorgebouw in de hoofdstad Beiroet door raketten af te vuren op een militaire basis in het noorden van Israël. “Als de vijand overweegt een oorlog tegen Libanon te beginnen, zal onze strijd zonder grenzen of regels zijn", zei Hezbollah-leider Hassan Nasrallah vorige woensdag. "Wij zijn niet bang voor oorlog. Degenen die overwegen om oorlog met ons te voeren, zullen daar spijt van krijgen. Oorlog met ons zal een zeer, zeer, zeer hoge prijs hebben."
Een woordvoerder van de Iraakse regering noemde de VS-aanval in Bagdad dan weer een "flagrante schending van de soevereiniteit en veiligheid van Irak". (Er zijn nog steeds VS-troepen gestationeerd in Irak.)
De Biden-regering beweert dat het een regionale oorlog wil vermijden, maar toont een duidelijke bereidheid om gezwind militaire actie te ondernemen tegen groepen in de regio die zich sinds het begin van de oorlog in Gaza durven roeren tegen Israël. Daarnaast blijft Washington Israël voorzien van dodelijke militaire hulp, en verzet het zich nog steeds tegen alle internationale inspanningen om tot een permanent staakt-het-vuren te komen. Dat is nochtans de enige hoop op het effectief voorkomen van een uitbreiding van de oorlog in de regio. Israël van zijn kant zegt zich voor te bereiden op zeker nog "zes maanden oorlog" en een escalatie in Libanon, waar het in de grensstreek in gevechten verwikkeld is met de Hezbollah.
Te midden van de verhoogde spanningen vloog VS-minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, afgelopen vrijdag naar het Midden-Oosten voor een diplomatieke tour. Hij maakt volgende week zijn opwachting in Israël voor de zoveelste besprekingen met premier Netanyahu. De onderwerpen van dienst zijn dezelfde die de afgelopen weken op tafel lagen: een grotere bescherming van burgers in Gaza en het vormgeven van de post-conflictplannen voor de Gazastrook.
Terwijl de VS benadrukt dat het een langetermijnoplossing wil voor het conflict, gebaseerd op een tweestatenoplossing – de oprichting van een Palestijnse staat dus – pochte de Israëlische premier midden vorige maand nog dat hij er trots op was dat hij de oprichting van een Palestijnse staat gedurende zijn gehele politieke carrière heeft geblokkeerd. Samen met verschillende van zijn ministers maakte Netanyahu ook al meermaals duidelijk dat de Gazastrook wat hen betreft onder Israëlische controle moet komen en dat ze de Gazanen zoveel mogelijk en permanent uit het gebied willen weren – etnische zuivering dus.
De VS is niet gediend met deze optie, noch met de houding van de Israëlische regering, maar mondeling een vuist proberen maken terwijl in de praktijk alles in het werk wordt gesteld om de Israëlische genocide in Gaza te faciliteren, maakt uiteraard weinig indruk op Netanyahu en co .
Naar verluidt is de VS ook voorbereidingen aan het treffen om Jemen te bombarderen – tot zover de wens om een regionale escalatie van de oorlog te voorkomen. De VS wil zo militair reageren op de recente aanvallen van Houthi’s op commerciële schepen in de Rode Zee. De Houthi’s verklaarden dat ze hun aanvallen zullen staken van zodra Israël zijn catastrofale aanval op de Gazastrook beëindigt.
Door in de regio allerlei groepen te viseren die men verdenkt linken te hebben met Iran, lijkt het wel alsof Israël en de VS Teheran bewust uit zijn tent wil lokken. Terwijl er volop met vuur wordt gespeeld, haastte ook de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken van de EU, Josep Borrell, zich naar de regio in een poging de gemoederen te bedaren. Hij landde afgelopen vrijdag in Libanon om er de gespannen situatie met Israël te bespreken en nogmaals te benadrukken dat er moet ingezet worden op diplomatieke inspanningen met de regionale leiders.
