De zaken mogen er vandaag rooskleurig uitzien voor de NAVO, maar het is de instorting van het klimaat, niet oorlogen, die de grootste bedreiging vormt voor de wereldwijde veiligheid. 

De NAVO is heel goed op dreef dankzij Vladimir Poetin, maar ook al zien de directe vooruitzichten er goed uit voor het bondgenootschap, de hele toekomst ervan zou in twijfel moeten worden getrokken.

Voorlopig, nu Finland en Zweden zich bij de NAVO aansluiten, krijgt Poetin een uitgebreid bondgenootschap tegenover zich. De reputatie van de NAVO is zozeer verbonden met het lot van Oekraïne dat het land, in het onwaarschijnlijke geval dat Rusland aanzienlijke militaire winst boekt in het conflict, niet mag verliezen. Vanuit Poetins perspectief is zijn waarschuwing begin vorig jaar over de dreiging van de NAVO voor Rusland een ‘self-fulfilling prophecy’ geworden. Dit betekent in ieder geval dat hij kan stellen: 'ik heb het toch gezegd' - wat helpt om enige binnenlandse steun te behouden.

Ondertussen zien de zaken er steeds beter uit voor de NAVO. Na jaren van rampzalige oorlogen voeren, of het nu in Afghanistan, Irak of Libië was, kan de alliantie die nu vergeten - ongeacht de blijvende menselijke rampen die ze achterlaten.

Om de dingen nog rooskleuriger te maken, stijgen de militaire budgetten, worden er veel nieuwe wapens ontwikkeld en worden de bestaande wapens in grote aantallen geproduceerd. Dit leidt allemaal tot een toenemende verkoop voor de wapenhandelaren, want landen over de hele wereld haasten zich om nieuwe uitrustingen te kopen, zelfs als hun strijdkrachten niets te maken hebben met de oorlog in Oekraïne.

De wapenverkoop wordt rechtstreeks gestimuleerd door de oorlog in Oekraïne. De Britse minister voor Defensieaankopen, James Cartlidge, verklaarde onlangs dat de nieuwe raketten die naar daar zijn gestuurd "lovende kritieken" hebben gekregen. Oekraïne heeft nu "een krachtig wapen" en de technologie is "zeer gewild".

De Oekraïense minister van Defensie, Oleksii Resnikov, verwoordde het minder verbloemd: “Onze westerse bondgenoten kunnen nu echt zien of hun wapens werken, hoe efficiënt ze zijn en of ze geüpgradeded moeten worden. Voor de militaire industrie in de wereld, kan je geen betere testomgeving bedenken”.

En om het nog beter te maken voor de wapenindustrie vergelijkt VS-president, Joe Biden, het conflict nu met de start van de Koude Oorlog, verradend dat hij denkt in termen van jaren van oorlog in het verschiet. 

Desondanks let de NAVO erop om niet te veel verstrikt te geraken. Er moet altijd rekening worden gehouden met het risico dat Poetin overgaat tot extremere tactieken. Dat is een van de redenen waarom Oekraïne niet snel zal worden toegelaten tot de NAVO. Afgezien daarvan zijn de onderliggende problemen dat de oorlog diep geworteld is, dat de NAVO zich steeds zekerder voelt van zichzelf en dat de wapenbedrijven er goed aan verdienen.

Daar staat tegenover dat de oorlog in het Mondiale Zuiden alom beschouwd wordt als een enorme afleiding van veel belangrijkere uitdagingen. Terwijl er weliswaar weinig steun is voor Rusland, is er al zeker geen steun voor de NAVO. De verwoestende effecten van de post-9/11 oorlogen, met hun westerse mislukkingen en het enorm verlies aan mensenlevens, galmen nog te veel na doorheen het Midden-Oosten en West-Azië, terwijl in de hele regio en tot in Afrika de koloniale ervaringen een rol spelen.

Onderliggend heerst de steeds dominantere opvatting dat de wereldwijde ineenstorting van het klimaat en de vele gevolgen van deze ontwikkelende catastrofe -vooral voor armere mensen- een veel grotere uitdaging vormen dan de oorlog in Oekraïne.

Het is ironisch dat de NAVO zopas een top heeft afgerond (11 & 12 juli) die in het teken stond van het conflict in Oekraïne, net op het moment dat een gordel van landen van Spanje tot Turkije te maken kreeg met extreme temperatuurstijgingen ten gevolge van de intrede van het anticycloon weersysteem Cerberus. Italië, Frankrijk, Spanje, Kroatië, Griekenland en Turkije zouden allemaal temperaturen van meer dan 40°C bereiken, en Sardinië en Sicilië tot 48°C, wat volgens voorspellingen van het Europees Ruimteagentschap zou leiden tot de heetste temperaturen die ooit in Europa werden gemeten.

In de NAVO-lidstaten wordt het verband simpelweg niet gelegd. De NAVO is al meer dan 70 jaar een bondgenootschap dat zich naar eigen zeggen inzet voor militaire bescherming, maar het is totaal ongeschikt om de grootste veiligheidsuitdaging ter wereld aan te gaan: de ineenstorting van het klimaat. Het is een sprekend voorbeeld van het gezegde: "Als je alleen een hamer hebt, lijkt alles op een spijker".

De klimaatcyclus van de Zuidelijke Oscillatie gaat de ‘El Niňo’-fase in. In combinatie met de bestaande opwarming van de aarde zal dit leiden tot jaren van zeer extreem weer tot halverwege en het einde van de jaren 2020. De recente hittegolf in de VS en Mexico, de bosbranden in het oosten van Canada, het Cerberus-weer in Zuid-Europa en de zware overstromingen in India zijn allemaal vroege waarschuwingen voor de veel grotere problemen die zullen ontstaan zonder onmiddellijke en radicale afname van de CO2-uitstoot.

Misschien kunnen deze waarschuwingen leiden tot een levensnoodzakelijke verandering in onze prioriteiten. Miljarden uitgeven aan het leger mag dan wel winstgevend zijn, maar schiet zijn doel volledig voorbij als het gaat om de grootste veiligheidsuitdaging ter wereld.

Dit vertaalde artikel verscheen eerder op OpenDemocracy.